İzmir ilinde hava kirliliğinin yıllar itibariyle karsılastırılması

• Published in: Ege tıp dergisi Vol. 46; no. 3; pp. 129 - 133
• Main Authors: DOĞAN, F, KİTAPÇIOĞLU, G
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Ege Üniversitesi 2007
• ISSN: 1016-9113; 2147-6500

Havanın doğal bilesimini değistirip, kirli hava özelliği kazandıran kirleticilerden kükürt dioksit (SO2) ve partikül madde (Toplam Asılı Partikül) ölçülmesi, kirlilik düzeyine karar verebilmede Dünya Sağlık Örgütü tarafından yeterli bulunmus ve bütün dünya ülkelerine önerilmistir. Çalısmanın amacı izmir ilinde 1989 - 2004 yılları arası kıs dönemi hava kirliliğini değerlendirmek ve hava kirliliği ölçümü ile ilgili olarak yapılan değisiklikler ile hava kirliliği değerleri arasındaki iliskileri saptamaktır. Gereç ve Yöntem : Bu çalısmada Đzmir ilinin 1989 - 2004 yılları arası hava kirliliği ortalama değerleri Devlet Đstatistik Enstitüsü Baskanlığı, Kıs Sezonu Hava Kirliliği Đstatistiklerinden elde edilmistir. Verilerin analizinde tek değiskenli zaman serisi analizi, eğilim eğrisinin anlamlılığı testi (b/Sb), eğimler arası kırılmanın anlamlılığı testi; formülü ile uygulanmıstır. p<0,05 anlamlı olarak değerlendirilmistir. Bulgular: Arastırmada, 1989 - 1996 arası dönemin SO2 ve partikül madde (TAP) bulguları dönemin DSÖ sınır değerlerinden yüksek iken 1996- 2004 arası dönemde sınır değerlerin altında bulunmustur. Zaman serisi analizi ile hava kirliliği göstergeleri SO2 ve partikül madde (TAP) ölçümlerinde gözlenen düsüslerin istatistiksel anlamlı olduğu saptanmıstır (p<0,05). Sonuç: izmir ili'nin 1996 - 2004 yılları kıs aylarına ait kirlilik düzeyindeki azalmaların sebebi incelendiğinde, yalnızca kirlilik azaltıcı önlemlere dayalı olmadığı anlasılmaktadır. 1996'dan sonraki dönemde izmir' deki kirlilik ölçüm istasyonlarında yer değisikliği yapılarak, istasyonlar sehrin en az kirli alanları olan ağaçlık, fidanlık, park gibi temiz hava ortamlarına yerlestirilmistir. Bu da ölçümlerde etkili olabilecek bir faktördür. izmir ili Hava Kirliliği Yönetiminde reorganizasyona ve bilimsel bir yapılanmaya gidilmesi önerilmektedir. This paper is an example for handling with monitoring data, which is about concentrations of sulphurdioxide (SO2) and particulate matters (PM10) (smoke) in Đzmir according WHO guidelines (for several gases and particles). Objective: The objective of this study is to evaluate air pollution in Izmir between 1989-2004. And to determine the effect of the changes of the measurement places to the air pollution measurements Materials and Methods: Data were obtained from The State Institute of Statistics (SIS) web page as the results of concentrations of SO2 and PM by city center on winter season from 1989 to 2003 years for Izmir. The time series analysis was used for statistical analysis of the air pollution between 1989-1996 and 1996-2004. Least square method was used for determine the corrected data,Trend analysis (b/Sb) and, for calculation the significance of the break of trends formula was used (p<0,05). Results : The concentrations of sulphurdioxide (SO2) and particulate matters (PM10) (smoke) in Izmir from 1989 to 1996 were above the WHO guidelines the allowed limits, but from 1989 to 2004 years concentrations of sulphurdioxide (SO2) and particulate matters (PM10) (smoke) decreased below the allowed limits without any preventive precautions in Izmir. And the measurement places were changed to the clean and fresh air places which could be effective on the air pollution. Conclusion : Air pollution is a public health problem in Izmir, and for solving the problem it is necessary reorganization and scientific approach for air pollution management.