Köpeklerde ovaryum üzerindeki fonksiyonel yapılar ile $\beta$-karoten ve A-vitamini arasındaki ilişkinin araştırılması

• Published in: Turkish journal of veterinary & animal sciences Vol. 27; no. 4; pp. 923 - 927
• Main Authors: ÇETİN, Yunus, GÜNGÖR, Örsan, BAŞTAN, Ayhan, SALMANOĞLU, Berrin
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: TÜBİTAK 2003
• Subjects: Animal Nutrition (Physiology); Animal Physiology and Biochemistry (Excluding Nutrition); Animal Reproduction and Embryology; beta-carotene; beta-karoten; bitches; blood chemistry; corpus luteum; dişi köpek; dogs; Evcil ve Rehber Hayvanlar; Hayvan Besleme (Fizyoloji); Hayvan Fizyolojisi ve Biyokimyası (Beslenme Dışında); Hayvan Üremesi ve Embriyoloji; kan kimyası; köpek; ovarian follicles; ovaries; Pets and Companion Animals; retinol; sarı cisim; yumurtalık follikülleri; yumurtalıklar
• ISSN: 1300-0128

Bu çalışmanın amacı, köpeklerde kan ß-karoten ve A-vitamini düzeyleriyle follikül (F) ve korpus luteum (CL) sayıları arasındaki ilişkinin araştırılmasıydı. Bu amaçla, herhangi bir kriter gözönünde tutulmadan, ovariohysterektomi amacıyla Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Doğum ve Jinekoloji Anabilim Dalı Kliniğine getirilen 34 köpek materyal olarak kullanıldı. Operasyon öncesi her köpekten kan alındıktan sonra serumları çıkartılarak ß-karoten ve A-vitamin düzeylerinin saptanması için laboratuvara gönderildi. Operasyon sonrası alınan ovaryumlar makroskopik olarak incelenerek, üzerlerindeki fonksiyonel yapıların (F ve CL) sayıları belirlendi. Ovaryumlarında herhangi bir fonksiyonel yapı olmayan köpekler çalışmaya alınmadı. Fonksiyonel yapı olanlar ise follikül ve korpus luteum bulunanlar şeklinde iki ana gruba ayrıldı. Her köpeğe ait ovaryumlar üzerinde saptanan CL sayılarına göre 1-3 adet (Grup 1) ve 3'den fazla olanlar (Grup II), aynı şekilde F sayılarına göre de 1-3 adet (Grup III) ve 3'den fazla (Grup IV) diye herbiri 2'şer alt gruba bölündü. Üç köpekte 1-3 (Grup I), 17 köpekte 3'den fazla sayıda CL (Grup II) belirlendi. Grup I, ve H'de ortalama ß-karoten ve vit A düzeyleri sırasıyla 50,0 ± 8,6, 48,1 ± 5,3, 6,4 ± 2,1 ve 4,0 ± 0,4 $\mu$g/dl olarak saptandı. Yapılan incelemede 5 köpekte 1-3 adet (Grup III) ve 9 köpekte ise 3'den fazla sayıda (Grup IV) F saptandı. Grup III ve IV'de ise ß-karoten ve vit A düzeyleri sırasıyla 47,6 ± 10,7, 60,7 ± 6,5, 3,4 ± 0,8 ve 5,5 ± 0,8 $\mu$g/dl olarak belirlendi. Sonuç olarak, köpeklerde vitamin A düzeyi ile F ve CL sayıları arasında bir ilişki kurulamamakla birlikte, ß-karoten düzeyi ile F sayısı arasında pozitif korelasyon olduğu düşünülmektedir. Ancak ß-karotenin CL sayısı üzerindeki etkilerinin sağlıklı olarak ortaya konabilmesi için daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. The purpose of this study was to evaluate the effects of ß-carotene and vitamin-A blood levels on follicular development (F) and corpus luteum (CL) numbers in bitches. Thirty-four randomly selected dogs brought to the Ankara University, Veterinary Faculty, Gynacology Department Clinic for ovariohysterectomy were used. The sera (separated from the dogs' blood samples) before surgery were sent to the laboratory to determine ß-carotene and vitamin-A levels. The numbers of functional structures (F and CL) on the ovaries, obtained after surgery, were determined. Bitches without functional structures on the ovaries were not evaluated in this study. Bitches with functional structures on the ovaries were divided into two main groups. One to 3 CL were detected on the ovaries of three bitches (Group I) and more than three on 17 bitches (Group II). The mean levels of ß-carotene and vitamin-A in groups I and II were 50.0 ± 8.6 and 48.1 ± 5.3, and 6.4 ± 2.1 and 4.0 ± 0.4 $\mu$g/dl, respectively.One to 3 F were detected in five bitches (Group III) and more than three on nine bitches (Group IV). The mean levels of ß-carotene and vitamin-A in groups 111 and IV were 47.6 ± 10.7 and 60.7 ± 6.5, and 3.4 ± 0.8 and 5.5 ± 0.8 $\mu$g/dl, respectively. In conclusion, although a relation between vitamin-A and follicle and CL numbers has not been found, ß-carotene seems to have a positive correlation with follicle numbers in bitches. More detailed research should be carried out in order to determine the effects of ß-carotene on CL numbers.