Ankilozan spondilit'te hastalığın yaşam kalitesi ve yaşam alanlarına etkisi

• Published in: Romatizma Vol. 18; no. 2; pp. 82 - 91
• Main Authors: TAŞKAYNATAN, M. Ali, KALYON, T. Alp, TAN, A. Kenan, PEKER, Fatma, DİNÇER, Kemal, ÖZGÜL, Ahmet
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Türkiye Romatizma Araştırma ve Savaş Derneği 2003
• Subjects: Activities of Daily Living; Günlük yaşam aktiviteleri; Hastalık etkisi profili; Kas iskelet hastalıkları; Musculoskeletal diseases; Quality of Life; Sickness Impact Profile; Spondilit, ankilozan; Spondylitis, Ankylosing; Yaşam kalitesi
• ISSN: 1300-5286

Bu çalışmanın amacı ankilozan spondilit tanısı konmuş hastaların hastalık ile ilgili genel değerlendirmelerini, hastalığın tüm yaşam alanlarına etkilerini ve yaşam kalitesindeki değişiklikleri ortaya koymaktır. Çalışmaya modifiye New York kriterlerine göre ankilozan spondilit tanısı konmuş 101 hasta alınmıştır. Hastaların hastalıkları ile ilgili genel değerlendirmeleri Likert tipi skalayla, yaşam kalitesi ise kısa form (SF 36) yaşam kalitesi ölçeği ile değerlendirilmiştir. Bu çalışmada yaşam kalitesi ölçütlerinden en fazla etkilenen alt işlevler fiziksel rol gücü, genel sağlık değerlendirmesi ve ağrı olarak bulundu. Rahatsızlanmadan önce çalışanlarla, çalışmayan hastaların fiziksel fonksiyon (p=0,004) ve sosyal fonksiyon (p=0,004) puanlan arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı. Hastalık nedeniyle çalışmayı bırakanlar ile halen çalışan hastaların fiziksel fonksiyon, fiziksel rol gücü, genel sağlık, vitalite, sosyal fonksiyon, emosyonel rol gücü ve mental sağlık puanları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (sırası ile p<0,001, p<0,001, p=0,007, p=0,001, p=0,001, p<0,001, p=0,005). Hastalık öncesi çalışmayanlar ile hastalığı nedeniyle çalışmayı bırakan hastaların fiziksel fonksiyon (p=0,002) ve genel sağlık (p=0,002) puanları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı. Sağlığı nedeniyle çalışamayanlarda alt fonksiyonlar daha düşük seyretmekteydi. Eğitim seviyesi 8yıl altı ve üstü olan hastaların genel sağlık (p=0,002) ve fiziksel rol gücü (p=0,013) puanları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı. Eğitim düzeyine göre hastalık sonrası evliliğe bakış açısından da istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar vardı (p=0.024). Sonuç olarak ankilozan spondilit fiziksel hasarın yanı sıra yaşam kalitesinin ve yaşam alanların da etkilendiği kronik bir hastalıktır. The aim of this study is to put forward the patients' assessment about the disease, impact of the disease on whole life fields, and to measure of quality of life in ankylosing spondylitis. 101 patients with the diagnosis of AS according to modified New York criteria were enrolled in this study. The patients'general assessment about the disease was assessed with Likert scale, and quality of life was assessed with short form (SF-36). The most affected subscales of quality of life were role limitations caused by physical health problems, general health perceptions and pain. The physical functioning and social functioning value differences between employed and unemployed patients before the disease were statistically significant (p<0.004). The physical functioning, role limitations caused by physical health and emotional problems, general health perception, vitality, social functioning and mental health value differences between the patients employed before the disease but unemployed after the disease and employed before and after the disease were statistically different (p<0,001, p<0,001, p=0,007, p=0,001, p=0,001, p<0,001 andp=0,005 respectively). The physical functioning and general health value differences between the patients unemployed and employed before but unemployed after the disease were statistically significant (p=0.002 and p=0.002 respectively). The values of subscales were lower in the patients unemployed because of the disease. General health and physical role power values of patients with an education duration below and over 8 years were significantly different (p=0.002 and p=0.013 respectively). The difference in approach to marriage between the patients according to education level was also found to be significant (p=0.024). As a result ankylosing spondylitis is such a chronic disesase in which the life fields and quality of life are affected in addition to physical harm.