Adana yöresindeki bazı sivrisinek türlerinin karyotip analizi

• Published in: Türkiye parazitolojii dergisi Vol. 25; no. 2; pp. 178 - 182
• Main Authors: BUDAK, Songül, KASAP, Mülkiye, ALPTEKİN, Davut
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Türkiye Parazitoloji Derneği 2001
• Subjects: Chromosomes; Culicidae; Genetic processes; Genetic Techniques; Genetik oluşumlar; Genetik teknikler; Karyotipleme; Karyotyping; Kromozomlar
• ISSN: 1300-6320

Sivrisinek tiürlerinin tanısında temel olarak morfolojik özellikler kullanılmaktadır. Ancak bazı türler bu özellikler sayesinde ayrılamamaktadır. Bu durumda sitogenetik ve moleküler genetik özelliklerden yararlanılmaktadır. Sivrisineklerde yapılan sitogenetik çalışmalar sonucu, Chagasia bathana (2n=8) türü hariç, tüm türlerin 2n=6 diploid kromozoma sahip oldukları belirlenmiştir. Çalışmamız Anopheles sacharovi, Anopheles superpictus ve Culex pipiens'in karyotip çalışmalarını kapsamaktadır. Kromozomlar büyükten küçüğe doğru dizildiginde III nolu otozomal kromozomun en büyük, II nolu otozomal kromozomun orta büyüklükte ve I nolu kromozomun en küçük ve cinsiyet kromozomları olduğu belirlendi. Cinsiyet kromozomlarının An. sacharovi ve. An. superpictus'ta sexüel dimorfizm (X, Y) gösterdiği fakat Cx pipens'de sexüel dimorfizm göstermediği saptandı. Üç. türün kromozomları C-bantlama yöntemi lie bantlandı ve elde edilen bantları incelendi. An. sacharovi ve Cx, pipiensın III nolu kromozomlarında 4 bant saptandı. Bu bantlardan ikisinin sentromere yakm, diger ikisinin ise uçlarda olduğu görüldü. An. superpictus'un III nolu kromozomunda üç bant bulundu. Bu bantlardan, birisinin sentromerde, diğer ikisinin ise uçlarda yer aldığı görüldü. An, sacharovi'nin II nolu kromozomunun sadece sentromerinde bir bant, diğer iki türün ise kromozomlarının uçlarında iki adet bant olduğu saptandı. An. sacharovi ile An. superpictus'un I nolu X kromozomlarının uçlarında iki adet bant olduğu, Y kromozomunun bantlanmadığı bulundu. Cx. pipiens'in 1 nolu cinsiyet kromozomunun uçlarında ise 2 bant olduğu saptandı. Kromozomlardaki bant biçimleri ile kromozom büyüklüklerinin üç türde birbirinden farklı olduğu gözlendi. Buna göre Cx, pipiens'in üç, tür arasında en büyük kromozomlara, An. sacharovi'nin orta büyüklükte ve An. superpictus'un en küçük kromozomlara sahip oldugu tespit edildi. Generally, morphological characters are used in the identification of mosquito species. But it is not possible to identify some of the species with these characters. In this case, cytogenetics and molecular genetics could be considered as a means of identification. It has been determined through various investigations that the mosquitoes have 2n=6 chromosomes, except for Chagasia bathana which has 2n=8. Our study includes the karyotype analysis of Anopheles sacharovi, Anopheles superpictus and Culex pipiens. The chromosomes were numbered from III to I according to their diminishing sizes. The number III is the largest autosomal chromosome, the number II is the intermediate autosomal chromosome and the number I is the smallest pair and also the sex chromosomes, Sexual dimorphism have been differentiated (X, Y) in An. sacharovi and An. superpictus, but not in Cx. pipiens. Chromosomes of the three species were banded according to C-banding procedure and then detected. There are four bands on the number III chromosome of ^473. sacharovi and Cx. pipiens. Two of these bands are next to the centromere and the others are on the ends). There are three bands on the number III chromosome of An. superpictus. One of bands is next to centromere and the others are on the ends. There is one band on the centromere of the number II chromosome of An. sacharovi. There are two bands on the ends of the number II chromosome of Cx. pipiens and An. superpictus. Two bands are found on the ends of the number I X chromosome of An. sacharovi and An. superpictus but there are no bands on Y chromosome. Two bands are found on the ends of the number I sex chromosome of Cx. pipiens. The banding patterns and the size of the chromosomes vary among three species. According to the findings, Cx. pipiens has the largest chromosomes of all three and An. sacharovi has chromosomes intermediate in size and An. superpictushas the smallest chromosomes.