Akkaraman kuzularda bakır yetersizliğinin ve rasyona bakır ilavesinin bazı hematolojik parametreler, yapağı verimi, yem tüketimi ve canlı ağırlık üzerine etkisi

• Published in: Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi Vol. 2; no. 4; pp. 164 - 171
• Main Authors: KESKİN, Ercan, İPEK, Hüdai
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Atatürk Üniversitesi Veteriner Fakültesi 2007
• Subjects: Akkaraman; Animal Nutrition (Physiology); Animal Nutrition (Production Responses); bakır; blood chemistry; blood picture; canlı ağırlık; copper; feed intake; haematology; Hayvan Besleme (Fizyoloji); Hayvan Besleme (Üretime Yönelik); hematoloji; kan kimyası; kan tablosu; koyun; koyun beslenmesi; kuzu; lambs; liveweight; mineral deficiencies; mineral madde ilaveleri; mineral madde noksanlığı; mineral supplements; sheep; sheep feeding; Wool Producing Animals; wool production; yem alımı; Yün Veren Hayvanlar; yün üretimi
• ISSN: 1306-6137

Akkaraman kuzularda bakır yetersizliğinin ve rasyona bakır ilavesinin bazı hematolojik parametreler, yapağı verimi, yem tüketimi ve canlı ağırlık artışına ilişkin parametreler üzerine olan etkilerinin belirlenmesi amaçlandığı bu çalışmada 3 aylık toplam 18 adet Akkaraman erkek kuzu kullanıldı. Hayvanlar; kontrol (K), bakırca yetersiz (Cu-) ve bakır ilaveli (Cu+) olmak üzere 3 eşit gruba ayrıldı. Altı aylık araştırma süresince K ve Cu- grupları 11 mg/kg, Cu+ grup 25 mg/kg bakır içeren rasyonla ad libitum olarak beslendi, Cu- gruba ilk 35 gün Amonyum tetratiyomolibdat (ATTM) günde bir kez deri altı verilirken, daha sonra araştırma bitene kadar yemlerine 30 ppm Molibden ve 250 ppm sülfat ilave edildi. Kan örnekleri jugular venden 6 ay süreyle ayda bir kere alındı. Alyuvar sayısı 3 ve 6. aylarda, ortalama alyuvar hemoglobin derişimi 3., 5. ve 6. aylarda, hemoglobin miktarı ve plazma bakır seviyesi 2. aydan itibaren çalışma bitene kadar bakırca yetersiz grupta diğer gruplara nazaran önemli oranda daha düşük kaydedildi. Buna karşın, sedimentasyon hızı 3 ve 4. aylarda daha yüksek bulundu (p < 0,05). Yem tüketimi, yapağı verimi ve canlı ağırlık artışına ilişkin parametreler yönünden gruplar arası farklılık istatistiksel açıdan önemsizdi (p > 0.05). Sonuç olarak elde edilen bulgular; bakır yetersizliğinin ve rasyona bakır ilavesinin bazı hematolojik parametreler, yapağı verimi yem tüketimi ve canlı ağırlık artışına ilişkin parametrelerde meydana gelen değişikliklerin ortaya konması ile bu konuda yapılacak çalışmalara kaynak teşkil etmesi bakımından yararlı olacağı kanaatine varılmıştır. Effects of copper deficiency and copper supplementation to the ration on some haematological parameters, wool yield, body weight and feed consumption in Akkaraman lambs. Summary: This study was conducted to determine the effects of copper deficiency and copper supplementation to the ration on some haematological parameters, wool yield, body weight and feed consumption in Akkaraman lambs. In this study, a total of 18 male Akkaraman lambs, aging 3 months were used. The animals were equally divided into three groups as cooper deficient (Cu-), control (C) and copper supplemented (Cu+). While the control and copper deficient groups were fed with a ration containing 11 mg/kg, copper supplemented group was fed with a ration containing 25 mg/kg copper ad libitum for 6 months. Ammonium tetrathiomolibdate was depleted by subcutan injection to Cu- group for 35 days daily once, and then a ration of 30 mg/kg molybden and 225 mg/kg sulphate up to the end of the study was added to Cu- group. Blood samples were taken from jugular vein at 30 day intervals during six mount. Erythrocyte counts ($ at 3^ {rd}$ and $ 6^ {th}$ mounts), mean corpuscular haemoglobin concentration (at $ ^3 ,{rd}$, $ 5^ {th}$ and $ 6^ {th}$ mounts), haemoglobin amount and copper level (during 2nd-6th mounts) in blood samples were significantly (p < 0,05) lower in copper deficient than the other groups, but erythrocyte sedimentation was higher in Cu- at $ ^3 ,{rd}$ and $ ^4 ,{th}$ mounts. No significant differences were found in wool yield feed consumption and body weight between the experimental and the control groups (p > 0,05). In conclusion, the determination of Cu deficient and Cu supply to ration are thought to explain the changes related to body weight increase, feed consumption, wool yield and various haematological parameters in lambs, and to shed light on future studies on this subject in this species.