Yüksek yapıların çevresel etkileri bağlamında yapılabilirliğinin bulanık mantıkla modellenmesi

• Published in: Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi Vol. 5; no. 15; pp. 85 - 106
• Main Authors: Pakdamar,Ferhat, Tuğrul Okbaz,Fazilet
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Güven Plus Grup A.Ş 01.03.2018
• Subjects: Mimarlık ve Tasarım; İstanbul; Türkiye; Bulanık Küme; Fuzzy Sets; Fuzzy Decision Making; Bulanık Karar Verme; Tall Buildings; Çok Katlı Yapı
• ISSN: 2148-8142; 2148-4880
• DOI: 10.17365/TMD.2018.3.7

Amaç: Bu çalışmanın amacı yüksek yapıların yapılabilirliği konusunda sistematik karar alma sürecine destek sağlayacak bulanık mantık temelli bir model geliştirmek, böylelikle konu ile ilgili uzman ve yatırımcıları ortak paydada toplayabilmektir. Yöntem: Çalışmada uzman görüşü gibi sözel ifadeleri matematikleştirme ve bir temele oturtma kaygısıyla yüksek yapıların çevresel etkileri bağlamında arsa miktarı, arsa birim fiyatı, çevredeki tescilli yapı yoğunluğu ve nüfus yoğunluğu parametreleri girdi olarak belirlenmiş ve değişkenleri tespit edilmiştir. Modellemede Sugeno tipi bulanık model kullanılmış ve durulaştırma yöntemi olarak “ağırlıklı ortalama” metodu öngörülmüştür. Sistemin çalışıp çalışmadığını kontrol etmek üzere Matlab Fuzzy Toolbox modülü kullanılmıştır. Bulgular: Bulanıklaştırılmış modele uygulanacak mantıksal kurallar belirlenmiş, EĞER-İSE’li ifadelerle sisteme tanımlanmıştır. Böylelikle toplamda 16 kural ile sistem tanımlanabilmiştir. Eğer arsa miktarı (boş alan) çok, arsa fiyatları düşük, tescilli yapı yoğunluğu çok ve nüfus yoğunluğu az ise mantıksal olarak da çıkması gereken sonuç böyle bir bölgede yüksek yapının kesinlikle yapılmaması gerekliliğidir. Eğer arsa miktarı (boş alan) az ve arsa fiyatları yüksek, tescilli yapı yoğunluğu az ve nüfus yoğunluğu çok ise mantıksal olarak da çıkması gereken sonuç böyle bir bölgede yüksek yapının kesinlikle yapılması gerekliliğidir. Ara durumlar için de bulgular üretilmiş ve değerlendirilmiştir. Sonuç: Sözel değişkenlerin girdi olarak belirlenebildiği model yüksek yapı yapılabilirlik kararı için tutarlı sonuçlar vermiş ve sonuç üretmesi zor olan ara durumlar için de mantıklı sonuçlar üretebilmiştir. Geliştirilen model küçük revizyon ve uyarlamalarla dünyadaki tüm bölgeler için işleyebilir bir özelliğe sahiptir.