Günümüzde dijitalleşen sergileme olanakları ve sanat yapıtının yitirilen aurası

• Published in: Uluslararası İletişim ve Sanat Dergisi Vol. 3; no. 6; pp. 1 - 19
• Main Author: Kılıç,İnci Bulut
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Bülent Polat 2022
• Subjects: İletişim; Kültür & Sanat; Türkiye; virtual exhibition; sanal sergi; Walter Benjamin; aura
• ISSN: 2757-6000

Walter Benjamin “Teknik Olarak Yeniden Üretilebilirlik Çağında Sanat Yapıtı” isimli makalesinde en kusursuz yeniden üretimde dahi eksik olan bir şeylerin olduğundan bahseder. Bu eksiklik sanat yapıtının belirli bir mekândaki özgün mevcudiyeti, onu sahici kılan şimdi ve buradalığı ile sahip olduğu auradır. Benjamin, aurayı zaman ve mekânın alışılmadık dokusu olarak tanımlarken, auranın tıpkı basımı olamayacağını savunur. Benjamin’in düşüncelerini ifade ettiği dönemde öne çıkan fotoğraf makinesi, kamera ve çeşitli baskı teknikleri günümüzde yerini dijital bir dünyaya bırakmıştır. Galeri, müze ve müzayedeler sanal sergiler, hologramlar, arttırılmış gerçeklik uygulamaları, yapıtın görüntüsünü mekân içinde bir yüzeye dijital olarak yansıtma ve benzer uygulamalar kullanarak, resim, heykel gibi geleneksel sanat formlarını da dijital medyalara taşımaktadırlar. Bu çalışmada Benjamin’in düşünceleri ve sanat eserinin izleyiciyle karşılaşması bağlamında günümüzün dijital sergileme yöntemleri ve bu yöntemlerin plastik sanatlar alanındaki yapıtların aurasına etkisinin tartışılması amaçlanmıştır. Çalışmada dijital kopyalarla yapılan sergilemeler örnekler ışığında incelenmiştir. Dijital sergileme olanaklarıyla birlikte yapay zekâ faktörü de göz önünde bulundurulduğunda plastik sanatlar alanındaki yapıtlarla izleyicilerin dijital ortamda yaratılan karşılaşmalarının yapıtın aurasını kaybettirdiği, bu uygulamaların yapıtı bağlamından kopararak onu dönüştürdüğü ve bu durumda bir auradan bahsedilecekse bunun yapıtın orjinaline yabancı bir aura olduğu düşünülmektedir.