Isparta Ekolojik Koşullarında Ekmeklik ve Makarnalık Buğday Çeşitlerinin Uygun Ekim Zamanının Belirlenmesi

• Published in: Tarım Bilimleri Dergisi; Cilt 17, Sayı 4 (2011)
• Main Author: kara, burhan
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi 13.11.2012
• Subjects: Buğday, ekim zamanı, tane verimi ve çeşit; crops; Tarım
• ISSN: 1300-7580

ÖzetBu çalışma Isparta ekolojik koşullarında ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerinin uygun ekim zamanını belirlemek amacıyla 2004-2006 yıllarında yürütülmüştür. Deneme Şans Blokları Deneme Planında Faktöriyel Deneme Desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Bu çalışmada materyal olarak ekmeklik buğday (Altay-2000 ve Gün-91) ve makarnalık buğday (Kunduru-1149, Kızıltan-91) çeşitleri kullanılmıştır. Ekim zamanı başlangıcı olarak 1 Ekim tarihi alınmış ve 15 gün aralıklarla 5 farklı zamanda (1 Ekim, 15 Ekim, 1 Kasım, 15 Kasım ve 1 Aralık) yapılmıştır.Çalışmada, farklı buğday çeşitlerinin başak uzunluğu, başakta tane sayısı, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, m2’deki başak sayısı ve tane verimine çeşitlerin ve ekim zamanlarının tepkileri farklı olmuştur. İki yıllık ortalamalara göre, en uzun başak boyu II. ekim zamanında (9.43 cm), başakta tane sayısı (36.87 adet), 1000 tane ağırlığı (40.98 g), hektolitre ağırlığı (79.04 kg), m2’de başak sayısı (505.32 adet) ve tane verimi (3500.6 kg ha-1) ise I. ekim zamanında tespit edilmiştir. Söz konusu özelliklerin en düşük değerleri IV. ekim zamanında belirlenmiştir. Ekim zamanının gecikmesi verimi önemli seviyede azaltmıştır. Çeşitler arasında ise ekmeklik buğdaylarda Altay-2000, makarnalık buğdaylardan Kunduru-1149 çeşidi ön plana çıkmıştır.Anahtar Sözcükler: Buğday, ekim zamanı, tane verimi ve çeşit