Patlatmalarda, alçı veya alçı kireçtaşı tozu karışımları kullanılarak sıkılama yapılması

• Main Author: HALIM CEVIZCI
• Format: Patent
• Language: Turkish
• Published: 23.01.2012
• Subjects: AMMUNITION; ARTIFICIAL STONE; BLASTING; CEMENTS; CERAMICS; CHEMISTRY; COMPOSITIONS THEREOF, e.g. MORTARS, CONCRETE OR LIKE BUILDINGMATERIALS; CONCRETE; HEATING; LIGHTING; LIME, MAGNESIA; MECHANICAL ENGINEERING; METALLURGY; REFRACTORIES; SLAG; TREATMENT OF NATURAL STONE; WEAPONS

Patlatma da 76 mm, 89 mm ve 254 mm gibi değişik çaplarda delinen deliklere patlayıcı doldurulmaktadır. Deliğin üstte kalan ve yaklaşık deliğin %20 sine tekabül eden bir kısma sıkılama yapılır. Sıkılama bir nevi tıkaçtır. Bunun için tüm dünyada, delik açarken ortaya çıkan taş tozu yaygın olarak kullanılır. Bunun nedeni teminindeki kolaylıktır. Literatürde toprak ve kaya parçalarının da kullanılabileceği belirtilmektedir. Bunun dışında bir yöntem dünya literatüründe mevcut değildir. Ancak bu yöntemler, 20 GPa (Gigapascal) seviyesini aşabilen yüksek basınca karşılık nerdeyse hiç fayda sağlamamaktadır. Sıkılama yaparak, delikte patlatma anında oluşan basıncı tıkayarak basıncın kayaca yönlendirilmesi arzu edilir. Ancak burada yüksek oranda enerji kaybı olmaktadır. Buluş konusu olan yöntem, kolay hazırlanabilecek ve basınçtan oluşan enerjiyi daha yüksek oranda kayaçların parçalanmasında kullanılmasını sağlayacak ucuz ve faydalı bir sıkılama yöntemidir. Bu uygulamada, alçıtaşı su ile karıştırılarak hazırlanan alçıtaşı bulamacı veya kısmen alçıtaşı bulamacına kireçtaşı tozu karıştırılarak hazırlanan bulamaç ile sıkılama yöntemi geliştirilmiştir. Bu bulamaç 15-20 dakikada sertleşmekte ve beton gibi sağlam olmaktadır. Böylece şimdiye kadar uygulanan klasik yöntemlere göre daha fazla enerji faydalı kullanılmaktadır. Deliğin uzunluğuna ve çapına göre farklı uzunlukta ve farklı miktarda patlayıcı deliğe konulmakta ve buna göre de patlama anında farklı basınç oluşmaktadır. Kullanılan patlayıcı madde miktarına uygun miktarda alçı uygulanmalıdır. Ancak alçıtaşı içeren bir bulamaç az miktarda bile kullanılsa donduğunda klasik sistemlerden daha başarılı sonuçlar alınmaktadır. Bu yöntemin çok yönlü faydası olacaktır. En başta sıkılama için kullanılamayan yaklaşık 2-3 m boyundaki delik en az 1 m fazla kullanılacaktır. Yani alçı ile çok büyük boylarda sıkılamaya ihtiyaç yoktur. Daha kısa boyda uygulanan alçı bulamacı çok daha verimli sonuç alınmasını sağlar. Çünkü 1 m deliğin maliyeti 15 TL civarındadır. Alçı sıkılaması 1 TL civarı bir maliyet çıkarmaktadır. Ayrıca daha iyi parçalanan malzemenin karı saymakla bitmez. Taşınması, işlenmesi başta olmaz üzere sayısız faydaları vardır. The method is stemming blastholes which is prepared easily and high blast energy is used breaking rocks with higher efficiency rate and it is a cheap and useful method. In this method, a solution in which plaster or plaster and limestone powder is mixed with water was improved for stemming blastholes. It is useful that some drilcuttings must be added over explosives so as to prevent moister. This powder is most readily available in blast sites. This solution is hardened in 15-20 minutes and it is strong like concrete. In this method, length of stemming is variable but length of stemming should be chosen as 30-50 cm.