Aile Hekimliği Polikliniği’ne Başvuran Hastalarda İrritabl Barsak Sendromu Sıklığı ve Bu Hastaların Sosyodemografik, Klinik ve Yaşam Tarzı Özellikleri

• Published in: Ankara medical journal Vol. 18; no. 4; pp. 690 - 698
• Main Authors: Muhammed Mustafa Uzan, Abdullah Ozan Polat, Gamze Sarıkaya Uzan, Dilek Toprak, Ezgi Karasu, Dilek Sarıkaya, Haluk Mergen
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: Ankara Yildirim Beyazit University 01.12.2018
• Subjects: aile hekimliği; family medicine; irritable bowel syndrome; i̇rritabl barsak sendromu; lifestyle; roma iii kriterleri; rome iii criteria; yaşam tarzı
• ISSN: 2148-4570
• DOI: 10.17098/amj.502573

Amaç: İrritabl Barsak Sendromu (İBS) genel populasyonun %20’sinden fazlasını etkileyen genellikle 40yaşından sonra görülen kronik bir hastalıktır. Bu çalışma Aile Hekimliği polikliniğine başvuranhastalarda İBS sıklığı ve bu hastalarda sosyodemografik, klinik ve yaşam tarzı özelliklerini ve yemealışkanlıklarını değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.Materyal ve Metot: Çalışmaya Aile Hekimliği Polikliniği’ne herhangi bir nedenle başvuran bireylerarasından rastgele seçilen, anketi cevaplamayı kabul eden 115 kişi dâhil edildi. Ankette sosyodemografiközellikler, beslenme ve barsak alışkanlıkları, kronik hastalıklar, eşlik edebilecek semptomlar ve RomaIII kriterleri sorgulandı. Verilerin analizinde SPSS 16.00 programında Ki‐kare ve frekans kullanılarak,p<0.05 anlamlı kabul edildi.Bulgular: Çalışmaya alınan 115 kişinin yaş ortalaması 38,23±15,33 (min=14, maks=82) olup 74’ü (%64,34)kadın, 41’i (%35,66) erkekti. Roma III kriterlerine göre 115 kişinin 28’inde (%24,34) İBS olduğu saptandı.İBS pozitif hastaların en sık şikâyeti (%71,42; n=20) kabızlık, en sık başvuru nedenleri sosyal yaşamıetkileme (%21,42; n=6) ve stresti (%17,85; n=5). İBS şikâyetleri nedeniyle en sık aile hekimliği ve dâhiliyepolikliniklerine başvuruluyordu. En sık yapılan tetkikler ise “Ayakta Direkt Batın Grafisi (ADBG)” ve“gastrointestinal sistem endoskopisi” idi. Roma III kriterleri ile İBS tanısı alan hastalara en sık başağrısının eşlik ettiği ve bunun da sıklıkla gerilim tipi baş ağrısı ile uyumlu olduğu gözlendi. Roma IIIkriteri pozitif olanların kabızlık semptomu ile ilişkisi anlamlı bulunmuştur (p<0,001). Roma III kriteripozitif olanların ishal semptomu ile ilişkisi yine anlamlı bulundu (p=0,020). Roma III kriterleri arasındaen az rastlanılan semptom mukuslu gaitaydı (%14,28; n=4). İBS hastalarının sadece %7,14’sinin (n=2)tedavi için ilaç kullandığı belirlendi.Sonuç: İBS toplumumuzda yaklaşık her dört kişiden birini etkileyen ve günlük yaşam kalitesini bozanbir rahatsızlıktır. Tüm hekimlerin, özellikle de birinci basamak hekimlerinin, İBS’nin tanı kriterlerinidikkatli sorgulaması, doğru tedavi için hastalarını yönlendirmeleri ve takip etmeleri büyük önemtaşımaktadır