REKABETÇİ TESİS YER SEÇİMİ PROBLEMLERİNE İLİŞKİN BİR TARAMA ÇALIŞMASI

• Published in: Verimlilik Dergisi no. 2; pp. 267 - 288
• Main Authors: OLGUN, Büşra, KOÇ, Çağrı, ALTIPARMAK, Fulya
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: 29.04.2022
• ISSN: 1013-1388
• DOI: 10.51551/verimlilik.878151

Amaç: Bu çalışmanın amacı, son yıllarda Rekabetçi Tesis Yer Seçimi (RTYS) problemlerinin ve problem bileşenlerinin literatürde ele alınış biçimlerine ilişkin bir bilimsel yayın taraması sunmaktadır. Yöntem: İlk olarak literatürde problemin temel bileşenlerinin ele alınış biçimlerine yer verilmiştir. Daha sonra RTYS problemi için literatürdeki en temel sınıflandırma kriteri olan rekabet tiplerine göre problem türleri incelenmiştir. Son olarak genişletilmiş RTYS problem türlerini ve çok amaçlı RTYS problemlerini ele alan çalışmalara yer verilmiş ve tarama çalışmasının sonuçları sunulmuştur. Bulgular: Tarama çalışması sonucu RTYS alanında gelecek vadeden çalışma konuları; birden fazla firmanın pazar paylarının enbüyüklenmesi amaçlarının çok-amaçlı olarak ele alındığı RTYS problemleri, müşterilerin tesis seçimlerinin çok amaçlı eniyileme kullanılarak yapıldığı RTYS problemleri, ikiden fazla rakip firma içeren RTYS problemleri olarak belirlenmiştir. Özgünlük: RTYS, hem tedarik zinciri için en önemli stratejik kararlardan biri olması hem de gerçek hayat problemlerine uygulanabilirliğinin yüksek olması sebebiyle araştırmacıların üzerinde durdukları bir alan olmuştur. Özellikle son yıllarda RTYS problemleri ve varyasyonları üzerinde önemli gelişmeler kaydedilmiştir. RTYS literatürüne ilişkin son çalışma Ashtiani (2016) tarafından yapılmıştır ve 2015 yılına kadar yapılan çalışmaları içermektedir. Bu çalışmada 2010 – 2020 arasında yapılan bilimsel çalışmaları içeren özgün bir tarama çalışması sunulmaktadır. Purpose: The aim of this study to provide a review regarding the ways in which Competitive Facility Location (CFL) problems and problem components are handled in the literature in recent years. Methodology: Firstly, the ways in which the basic components of the problem are discussed in the literature are given. Then, the types of problems are examined according to competition types which are the most basic classification criteria for the CFL problem. Studies addressing the extended CFL problem types that have been discussed and multi-objective CFL problems are mentioned. Finally, the results of the study are presented.Findings: As a result of the review study, future directions of CFL field have been found as CFL problems where the objectives of increasing the market shares of more than one firm are addressed in a multi-objective manner, CFL problems where customer facility selections are made using multi-objective optimization, and CFL problems with more than two companies. Originality: CFL has become a field of researchers' interest, as it is one of the most important strategic decisions for the supply chain and it has realistic assumptions and applicability to real life problems. Especially in recent years, significant improvements have been made on CFL problems and variations. The last study on the CFL literature was conducted by Ashtiani (2016) and includes studies up to 2015. In this study, an original review study includes scientific studies conducted between 2010 and 2020 is presented.