ГЕМОДИНАМИЧЕСКИ ЗНАЧИМЫЙ ОТКРЫТЫЙ АРТЕРИАЛЬНЫЙ ПРОТОК У НЕДОНОШЕННЫХ НОВОРОЖДЕННЫХ ДЕТЕЙ. ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ HEMODYNAMICALLY SIGNIFICANT PATENT DUCT ARTERIUS IN PREMATURE NEWBORN CHILDREN. LITERATURE REVIEW

• Published in: Наука и здравоохранение no. 2(26); pp. 171 - 183
• Main Authors: Б.С., Омаргазина, Т.К., Чувакова, Б.Т., Карин, К.К., Джаксалыкова, З.Г., Хамидуллина
• Format: Journal Article
• Language: Russian
• Published: 30.04.2024
• ISSN: 2410-4280
• DOI: 10.34689/SH.2024.26.2.020

Введение. Гемодинамически значимый открытый артериальный (ГДЗОАП) проток является самым распространённым заболеванием со стороны сердечно-сосудистой системы у недоношенных новорожденных, и остается часто обсуждаемой проблематикой в неонатологии. По сей день отсутствует четкость в определении гемодинамической значимости открытого артериального протока и нет единого мнения по этому поводу. Это объясняет отсутствие четких алгоритмов и определенности в тактике ведения ГДЗОАП у недоношенных новорожденных по всему миру. Также отсутствуют четкие алгоритмы относительно лечения, подбора препаратов, доз, путей и кратности введения лекарств. Это приводит часто к субъективности в терапии ГДЗОАП, задержки начала лечения, неудачным попыткам в лечении по закрытию протока. Цель исследования. Обзор данных о современных и актуальных исследованиях по ведению и лечению открытого артериального протока у недоношенных новорожденных путем проведения обзора литературы. Стратегия поиска. Был проведен поиск публикаций из открытого доступа, с использованием баз данных научных публикаций и специализированных поисковых систем: PubMed, Google Scholar, Cochrane Library, Scopus, Web of Science. Проанализирован ряд оригинальных статей и обзоров по теме исследования за последние 5 лет, это период 2018-2023 года, но также были включены работы, опубликованные ранее 2018 года, так как они имеют информацию по исследуемой теме и основы патогенеза, патофизиологии исследуемой назологии, классические рутинные подходы в лечении и диагностике у недоношенных новорожденных. Были использованы ключевые слова: гемодинамически значимый открытый артериальный проток, эхокардиография, недоношенные новорожденные. В результате поиска нами было изучено 116 публикаций, в данный обзор вошли 82 публикации. Результаты. В мире нет единого мнения по его определению ГДЗОАП и тактике ведения. С одной стороны качественное и количественное определение гемодинамической значимости ОАП на основании клинических признаков, эхокардиографических параметров, с другой стороны определение четких показаний для начала лечения на основании вариабельных параметров определения ГДЗОАП, с третьей стороны определение прогноза, когда ОАП скорее всего окажет неблагоприятный гемодинамический эффект, с целью определения категории пациентов, подверженных высокому риску серьезных осложнений. Эхокардиография (ЭхоКГ) является «золотым стандартом» в определении наличия ОАП и его гемодинамической значимости. Существует эхокардиографические показатели, позволяющие определить гемодинамическую значимость открытого артериального протока. Разработаны различные системы оценки, объединяющих факторы риска, клинические данные и эхокардиографические измерения, они были разработаны, чтобы помочь клиницисту определить ГЗОАП и спрогнозировать исходы. Несмотря на то, что эхокардиографические и клинические параметры немало исследованы, взаимосвязь ОАП с различными осложнениями и исходами требует дальнейших исследований. Выводы. Необходимы дальнейшие исследования, чтобы помочь определить наилучшую клиническую стратегию в лечении гемодинамически значимого протока с максимальной безопасностью и эффективностью для новорожденных пациентов. Имеет важное значение помимо клинической оценки, грамотное эхокардиографическое исследование сердца для правильной диагностики ОАП и определения его гемодинамической значимости, особенно важна и доплерографическая оценка показателей органного кровотока для оценки нарушений перфузии. Любые виды лечения, как медикаментозная терапия, так и хирургическое вмешательство, несовершенны, и имеет свои недостатки и риски, о которых важно помнить и принимать взвешанные решения при выборе клинической тактики относительного новорожденного ребенка. Introduction. Hemodynamically significant patent ductus arteriosus (PDA) is the most common cardiovascular disease in premature newborns, and remains a frequently discussed issue in neonatology. To this day, there is no clarity in determining the hemodynamic significance of the patent ductus arteriosus, and to this day there is no consensus on this matter. This explains the lack of clear algorithms and certainty in the management of PDA in premature newborns around the world. There are also no clear algorithms regarding treatment, selection of drugs, doses, routes and frequency of drug administration. This often leads to subjectivity in therapy, delays in the start of treatment, and unsuccessful attempts at treatment to close the duct. Purpose of the study. To review current and relevant research on the management and treatment of patent ductus arteriosus in preterm infants through a literature review. Search strategy. A search for open access publications was conducted using databases of scientific publications and specialized search engines: PubMed, Google Scholar, Cochrane Library, Scopus, Web of Science. A number of original articles and reviews on the research topic over the past 5 years were analyzed, this is the period 2018-2023, but works published earlier than 2018 were also included, since they have information on the topic under study and the basics of the pathogenesis and pathophysiology of the nasology under study, classical routine approaches to treatment and diagnosis in premature newborns. Key words used: hemodynamically significant patent ductus arteriosus, echocardiography, preterm neonates.As a result of the search, we examined 116 publications, and this review included 82 publications. Results. In the world on its definition of PDA and management tactics. On the one hand, the qualitative and quantitative determination of the hemodynamic significance of a PDA based on clinical signs, echocardiographic parameters, on the other hand, the determination of clear indications for starting treatment based on the variable parameters for determining the PDA, on the third hand, the determination of the prognosis when a PDA is most likely to have an adverse hemodynamic effect, with the purpose of identifying the category of patients at high risk of serious complications. Echocardiography (EchoCG) is the “gold standard” in determining the presence of a PDA and its hemodynamic significance. There are echocardiographic indicators that allow one to determine the hemodynamic significance of a patent ductus arteriosus. Various scoring systems have been developed that integrate risk factors, clinical data, and echocardiographic measurements and have been developed to help the clinician identify PDA and predict outcomes. Although echocardiographic and clinical parameters have been extensively studied, the relationship of PDA with various complications and outcomes requires further research. Conclusions. Further research is needed to help determine the best clinical strategy to treat hemodynamically significant ductus with maximum safety and effectiveness in neonatal patients. Research is still ongoing to determine the criteria for the hemodynamic significance of patent ductus arteriosus, and treatment issues are also being actively studied. In addition to clinical assessment, a competent echocardiographic examination of the heart is important for the correct diagnosis of PDA and determination of its hemodynamic significance; Doppler assessment of organ blood flow parameters is especially important for assessing perfusion disorders. Any type of treatment, both drug therapy and surgical intervention, is imperfect and has its own disadvantages and risks, which are important to remember and make informed decisions when choosing clinical tactics for a newborn patient. Кіріспе. Гемодинамикалық маңызды патенттелген артериялық түтік шала туылған нәрестелердегі ең жиі кездесетін жүрек-қан тамырлары ауруы болып табылады және неонатологияда жиі талқыланатын мәселе болып қала береді. Осы уақытқа дейін ашық түтіктің гемодинамикалық маңыздылығын анықтауда нақтылық жоқ және осы күнге дейін бұл мәселе бойынша консенсус жоқ. Бұл бүкіл әлем бойынша шала туылған нәрестелерде артериялық ашық түтіктің басқаруында нақты алгоритмдер мен сенімділіктің жоқтығын түсіндіреді. Сондай-ақ емдеуге, препараттарды таңдауға, дозаларға, препараттарды енгізу жолдары мен жиілігіне қатысты нақты алгоритмдер жоқ. Бұл көбінесе терапиясының субъективтілігіне, емдеуді бастаудың кешігуіне және түтіктерді жабу үшін емдеудің сәтсіз әрекеттеріне әкеледі. Зерттеу мақсаты. Әдебиеттерді шолу арқылы шала туылған нәрестелердегі патенттік артериозды басқару және емдеу бойынша ағымдағы және тиісті зерттеулерді шолу. Іздеу стратегиясы. Ашық қолжетімді жарияланымдарды іздеу ғылыми басылымдардың деректер қорын және мамандандырылған іздеу жүйелерін пайдалана отырып жүргізілді: PubMed, Google Scholar, Cochrane Library, Scopus, Web of Science. Соңғы 5 жылдағы зерттеу тақырыбы бойынша бірқатар түпнұсқа мақалалар мен шолулар талданды, бұл 2018-2023 жылдар аралығы, бірақ 2018 жылдан бұрын жарияланған жұмыстар да қамтылды, өйткені оларда зерттелетін тақырып және зерттеу негіздері туралы ақпарат бар, зерттелетін назологияның патогенезі мен патофизиологиясы, шала туылған нәрестелерді емдеу мен диагностикалаудың классикалық жоспарлы тәсілдері. Қолданылатын негізгі сөздер: гемодинамикалық маңызды патенттелген артериялық түтік, эхокардиография, шала туылған нәрестелер. Іздестіру нәтижесінде біз 116 басылымға сараптама жасадық, бұл шолуға 82 басылым кірді. Нәтижелер. Гемодинамикалық маңызды патенттелген артериялық түтіктің диагностикасы мен емдеуінің маңыздылығы мен маңызы туралы жалпы түсінікке қарамастан, оны анықтау және басқару тактикасы туралы бүкіл әлемде әлі күнге дейін консенсус жоқ. Бір жағынан, клиникалық белгілерге, эхокардиографиялық көрсеткіштерге негізделген ашық түтіктің гемодинамикалық маңыздылығын сапалық және сандық анықтау, екінші жағынан, гемодинамикалық маңызды патенттелген артериялық түтік анықтауға арналған ауыспалы параметрлерге негізделген емдеуді бастауға нақты көрсеткіштерді анықтау, үшінші жағынан, ауыр асқынулардың жоғары қаупі бар науқастар санатын анықтау мақсатында ашық түтіктің қолайсыз гемод