ИСТОРИЧЕСКИЙ ОЧЕРК ЭТАПОВ СТАНОВЛЕНИЯ СПИНАЛЬНОЙ АНЕСТЕЗИИ, СРЕДСТВ ДОСТАВКИ МЕСТНЫХ АНЕСТЕТИКОВ И СОВРЕМЕННЫЕ ТЕНДЕНЦИИ ОБЕЗБОЛИВАНИЯ ОДНОСТОРОННИХ ОПЕРАЦИЙ НА НИЖНИХ КОНЕЧНОСТЯХ HISTORICAL OUTLINE OF THE STAGES OF DEVELOPMENT OF SPINAL ANESTHESIA, DELIVERY EQUIPMENT FOR LOCAL ANESTHETICS AND CURRENT TRENDS IN PAIN MANAGEMENT OF UNILATERAL OPERATIONS ON THE LOWER EXTREMITIES

• Published in: Наука и здравоохранение no. 4(25); pp. 200 - 212
• Main Authors: Е.Д., Мамыров, Д.У., Мамыров, Йо., Носо, М.К., Сыздыкбаев
• Format: Journal Article
• Language: Russian
• Published: 31.08.2023
• ISSN: 2410-4280
• DOI: 10.34689/SH.2023.25.4.025

Введение. В настоящее время, несмотря на то, что имеется большое количество литературы и объем данных по показаниям, противопоказаниям, технике проведения, и необходимом оборудовании для правильного выполнения спинальной анестезии (СА) остаются недостаточно изученными проблемы повышения эффективности и безопасного применения СА, а также снижение количества осложнений. С этим связана актуальность предпринятого нами исследования. Для полноты восприятия, а возможно и для оптимизации технических моментов СА, с целью минимизации рисков, связанных с данным видом анестезии, специалистам, рутинно проводящим данный вид анестезии и повсеместно сталкивающимся с различными осложнениями субарахноидальной пункции и введением местного анестетика, полезно знать историю регионарной анестезии, эволюцию оборудования для проведения СА, а также современные тенденции в данном виде обезболивания. Цель. Провести анализ литературы, отражающей актуальные сведения о развитии спинальной анестезии от самых первых свидетельств, вплоть до наиболее продвинутых методик СА, истории развития спинальных игл, возможных осложнениях связанных с техникой спинальной пункции, а также обоснованного выбора наиболее безопасного и эффективного метода анестезиологического пособия. Стратегия поиска. В данное исследование были включены публикации, взятые для анализа из наиболее актуальных баз данных, таких как: PubMed, Embase, Scopus, Web of Science, e-library и cyberleninka. Ключевые запросы включали следующие термины: региональная анестезия, спинальная анестезия, односторонняя спинальная анестезия, игла для спинальной анестезии, электронейростимуляция. Глубина поиска составила преимущественно до 10 лет, однако были рассмотрены работы и более ранних лет, имеющих значительную научную ценность. Первично согласно поисковым запросам было найдено 113 статей, из них для обзора было отобрано 76 работ. Результаты и выводы. В представленном историческом обзоре спинальной анестезии нами был объединен, как ранний, так и более поздний опыт научного и клинического применения спинальной анестезии в историческим контексте. Изложена история появления предпосылок и первых случаев применения спинальной анестезии, этапы изобретения различных типов игл и локальных анестетиков, а также особенности техники СА на различных спинальных уровнях. Представленные в статье данные, позволяют по-новому взглянуть на известные методы обезболивания, а предложенные авторами пути модернизации спинальной анестезии позволяют в полной мере раскрыть потенциал для, казалось бы, стандартного рутинно применяющегося врачами практиками метода обезболивания и помогают нам в его усовершенствовании, как в научном, так и в клиническом аспекте. Introduction. There is a large amount of literature and a wealth of data on indications, contraindications, administration technique, and the necessary equipment for the correct performance of spinal anesthesia (SA). For completeness of perception and possibly also to optimize the technical aspects of SA, in order to minimize the risks associated with this type of anesthesia, it is useful for specialists who routinely perform this type of anesthesia and encounter various complications of subarachnoid puncture and the introduction of a local anesthetic to know the history of regional anesthesia, the evolution of SA equipment, as well as current trends in this type of anesthesia. Aim. To analyze the literature reflecting the current information on the development of spinal anesthesia from the very first evidence, to the most advanced SA techniques, the history of the development of spinal needles, possible complications associated with the spinal puncture technique, as well as an informed choice of the safest and most effective method of anesthesia. Search strategy. This study includes publications taken for analysis from the most relevant databases such as PubMed, Embase, Scopus, Web of Science, e-library and cyberleninka. Key queries included the following terms: regional anesthesia, spinal anesthesia, unilateral spinal anesthesia, spinal anesthesia needle, electrical nerve stimulation. The depth of the search is mainly up to 10 years, however, there were also works of earlier years that have significant scientific value. Initially, according to search queries, 113 articles were found, of which 76 were selected for review. Results and conclusions. This historical overview of spinal anesthesia combines both early and more recent experience of the scientific and clinical use of spinal anesthesia in a historical context. The history of the appearance of the prerequisites and the first cases of the use of spinal anesthesia, the stages of the invention of various types of needles and local anesthetics, as well as the features of the SA technique at various spinal levels are outlined. The data presented in the article allow us to take a fresh look at the known methods of anesthesia, and the ways of modernizing spinal anesthesia proposed by the authors allow us to fully unlock the potential for a seemingly standard method of anesthesia and help us to improve it both in scientific and clinical aspects. Кіріспе. Бүгінгі таңда көптеген әдебиеттерде жұлын анестезинясын орындау көрсеткіштері және қарсы көрсеткіштер, жүргізу техникасы, оны дұрыс орындау үшін қажетті құрал-жабдықтар туралы көлемді мәліметтер бар. Анестезияның осы түрімен байланысты тәуекелдерді азайту мақсатында,анестезияның осы түрін жүйелі түрде жүргізетін және субарахноидальды пункцияның әртүрлі асқынуларымен және жергілікті анестетикті енгізумен барлық жерде кездесетін мамандарға қабылдаудың толықтығы үшін және ЖА-ның техникалық сәттерін оңтайландыру үшін аймақтық анестезияның, ЖА жүргізуге арналған құрал- жабдықтардың даму тарихын білу,сонымен қатар қазіргі заманғы анестезиялардың жаңа түрін білу пайдалы болып табылады. Зерттеу мақсаты. Жұлын анестезиясының дамуы туралы өзекті мәліметтерді алғашқы деректерден бастап, ЖА-ның ең озық әдістеріне дейін, жұлындық инелерінің даму тарихын, жұлын пункциясы техникасымен байланысты ықтимал асқынуларды, сондай-ақ анестезиологиялық құралдың ең қауіпсіз және тиімді әдістеріне негізделген таңдауды көрсететін әдебиеттерге талдау жүргізу. Іздеу стратегиясы. Бұл зерттеуге PubMed, Embase, Scopus, Web of Science, e-library және cyberleninka сияқты ең өзекті дерекқорлардан алынған жариялымдар қарастырылады. Негізгі терминдерге кірді: аймақтық анестезия, жұлын анестезиясы, бір жақты жұлын анестезиясы, жұлын анестезиясының инесі, электроневростимуляция. Іздестіру барысында негізінен 10 жылға дейінгі, бірақ ғылыми маңызы бар жұмыстар да болды. Бастапқы қарастыру нәтижесіне сәйкес 113 мақала табылды, олардың 76-сы шолу үшін таңдалды. Нәтижелер мен қорытындылар. Жұлын анестезиясының ұсынылған шолу тарихында, жұлын анестезиясын ғылыми және клиникалық қолданудың ерте және кейінгі тәжірибесін біріктіреді. Жұлын анестезиясының алғышарттары мен алғашқы жағдайларының пайда болу тарихы, инелер мен жергілікті анестетиктердің әртүрлі түрлерін ойлап табу кезеңдері, сондай-ақ әртүрлі жұлын деңгейлеріндегі ЖА техникасының ерекшеліктері көрсетілген. Мақалада келтірілген мәліметтер ауырсынуды басқарудың белгілі әдістеріне жаңа көзқараспен қарауға мүмкіндік береді, ал авторлар ұсынған жұлын анестезиясын модернизациялау жолдары анальгезияның стандартты болып көрінетін әдісінің әлеуетін толық ашуға мүмкіндік береді және оны ғылыми және клиникалық аспектілерде тереңірек жетілдіруге көмектеседі.