ВЛИЯНИЕ COVID-19 на показатели онкологической службы при раке молочной железы в Казахстане THE IMPACT OF COVID-19 ON THE INDICATORS OF THE ONCOLOGICAL SERVICE FOR BREAST CANCER IN KAZAKHSTAN

• Published in: Наука и здравоохранение no. 1(25); pp. 33 - 41
• Main Authors: Н.С., Игісін, А.Я., Тогузбаева, А.Ж., Байбусунова, Ж.Б., Тельманова, Г.С., Игисинова, З.А., Билялова, Д.М., Байбосынов, Ж.Р., Ажетова, С.Т., Орозбаев, К.Т., Кулаев, Е.К., Куандыков
• Format: Journal Article
• Language: Russian
• Published: 28.02.2023
• ISSN: 2410-4280
• DOI: 10.34689/SH.2023.25.1.004

Введение. По прогнозам Международного агентства по изучению рака в 2040 году прогнозируется около 3 миллионов новых случаев рака молочной железы (РМЖ) и ожидается, что около 1 миллиона женщин погибнут от данной патологии. Цель исследования: оценить влияние COVID-19 на показатели онкологической службы при РМЖ в Казахстане. Материалы и методы. Материалом исследования послужили данные Министерства здравоохранения Республики Казахстан – годовая форма №7 и №35, касающиеся РМЖ (МКБ 10 – С50) за 2011-2020. В качестве основного метода использовалось ретроспективное исследование с применением дескриптивных и аналитических методов медико-биологической статистики. Результаты. За 2011-2020 гг. в республике было зарегистрировано 42 376 новых случаев РМЖ и 12 914 смертей от данной патологии. Грубый показатель заболеваемости РМЖ составил 46,4±1,10/0000 (95% ДИ=44,3-48,5), показатель в динамике вырос с 40,8±0,70/0000(2011 г.) до 51,3±0,70/0000 в 2019 году и далее наблюдалось снижение до 44,2±0,70/0000 в 2020 году, различие было статистическим значимым (р<0,001). В динамике смертность от РМЖ снижалась значимому (р<0,001) с 16,1±0,40/0000(2009 г.) до 11,9±0,40/0000 в 2019 году и 11,5±0,40/0000в 2020 году, а среднегодовой грубый показатель составил 14,2±0,60/0000(95% ДИ=13,1-15,3). Удельный вес больных c I-II стадией вырос с 73,4% (2011 г.) до 86,9% в 2019 году, и снизился до 84,2% в 2020 году. Снизился удельный вес больных с III стадией (с 20,9% в 2011 г. до 8,4% в 2019 г. и до 10,0% в 2020 г.) и IV стадией (с 5,6% до 4,2% и 5,0%, соответственно) за изучаемые годы. Показатели морфологической верификации при РМЖ всегда были высокими и за изучаемые годы улучшились с 95,7% до 99,4%. Выводы. В результате анализа показателей онкологической службы при РМЖ установлены улучшение показателей морфологической верификации и ранней диагностики, снижение запущенности процесса и показателей смертности. Однако тенденции в 2011-2019 году значительно отличались от периода с 2011-2020 гг., что связано с влиянием пандемии COVID-19 на течение, учет и регистрацию РМЖ. Introduction. According to International Agency for Research on Cancer in 2040, about 3 million new cases of breast cancer (BC) are predicted and about 1 million women are expected to die from this pathology. The aim of the study to assess the impact of COVID-19 on the indicators of the oncological service for breast cancer in Kazakhstan. Material and research methods. The main method was a retrospective study using descriptive, analytical methods of biomedical statistics and data of the Ministry of Health of the Republic of Kazakhstan – form No.7 and 35 regarding BC (ICD 10 - C50) for 2011-2020. Results. For 2011-2020 42,376 new cases of BC and 12,914 deaths from this pathology were registered. The average annual crude incidence rate was 46.4±1.10/0000 (95%CI=44.3-48.5), and increased from 40.8±0.70/0000 (2011) to 51 .3±0.70/0000 in 2019 and then decrease to 44.2±0.70/0000 in 2020 (p<0.001). In dynamics, mortality rates tended to (p<0.001) decrease from 16.1±0.40/0000 (2009) to 11.9±0.40/0000 in 2019 and 11.5± 0.40/0000 in 2020, and the average annual crude mortality rate was 14.2±0.60/0000 (95%CI=13.1-15.3). Indicators of early diagnosis (stage I-II) improved from 73.4% (2011) to 86.9% in 2019, and decreased to 84.2% in 2020. Proportion of patients with stage III decreased (from 20.9% in 2011 to 8.4% in 2019 and to 10.0% in 2020) and stage IV (from 5.6% to 4.2% and 5.0%, respectively), i.e. neglect rates are declining. The indicators of morphological verification improved from 95.7% to 99.4% over the years. Conclusions. As a result of the analysis, an improvement in the indicators of morphological verification, early diagnosis, a decrease in the neglect and mortality rates were established. The trends in 2011-2019 differed significantly from the period from 2011-2020, which is due to the COVID-19 pandemic on the registration of BC. Кіріспе. Қатерлі ісік ауруын зерттеу жөніндегі халықаралық агенттіктің болжамына сәйкес, 2040 жылы сүт безі қатерлі ісігінің (СБҚІ) 3 миллионға жуық жаңа жағдайы болжанып, осы патологиядан 1 миллионға жуық әйел қайтыс болады деп күтілуде. Зерттеу мақсаты: Қазақстандағы сүт безі қатерлі ісігінің жанындағы онкологиялық қызметтің көрсеткіштеріне COVID-19 әсерін бағалау. Зерттеу материалдары мен әдістері. Зерттеу материалы Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2011-2020 жж. арналған РМЖ (АХЖ 10 – С50) қатысты жылдық №7 және №35 нысаны болды. Негізгі әдіс ретінде биомедициналық статистиканың сипаттамалық және аналитикалық әдістерін қолдана отырып, ретроспективті зерттеу қолданылды. Нәтижелері. 2011-2020 жылдары республикада алғаш рет 42 376 жаңа СБҚІ жағдайы және осы патологиядан 12 914 өлім тіркелді. СБҚІ-мен сырқаттанушылықтың орташа жылдық өрескел көрсеткіші 46,4±1,10/0000(95% ДИ=44,3-48,5) құрады, динамикадағы көрсеткіш 40,8±0,70/0000(2011 ж.)-ден 2019 жылы 51,3±0,70/0000-ға дейін өсті және одан әрі 2020 жылы 44,2±0,70/0000-ға дейін төмендеу байқалды (р<0,001). Серпінінде СБҚІ өлім-жітім көрсеткіштері статистикалық маңызды (р<0,001) төмендеу үрдісіне ие болды, 16,1±0,40/0000(2011 ж.)-дан 11,9±0,40/0000-ға (2019 ж.) дейін және 2020 жылы 11,5±0,40/0000-ға дейін, ал СБҚІ өлім-жітімінің орташа жылдық өрескел көрсеткіші 14,2±0,60/0000 құрады (95% ДИ=13,1-15,3). Ерте диагностика көрсеткіштері (I-II сатысы бар науқастардың үлес салмағы) 73,4%-дан (2011 ж.) 86,9% - ға (2019 ж.) дейін жақсарды және 2020 жылда 84,2%-ға дейін төмендеді. III сатыдағы науқастардың үлес салмағы төмендеді (2011 жылғы 20,9%-дан 2019 жылы 8,4%-ға дейін) және IV сатыда (тиісінше 5,6%-дан 4,2%-ға дейін), яғни елеусіздік көрсеткіштері төмендейді. СБҚІ кезінде морфологиялық верификация көрсеткіштері әрдайым жоғары болды және зерттелген жылдар ішінде 95,7%-дан 99,4%-ға дейін жақсарды. Тұжырымдар. СБҚІ жанындағы онкологиялық қызмет көрсеткіштерін талдау нәтижесінде морфологиялық верификация және ерте диагностика көрсеткіштерін жақсарту, үдерістің қараусыздығы мен өлім көрсеткіштерін төмендету анықталды. Алайда, 2011-2019 жылдардағы тенденциялар 2011-2020 жж.кезеңдерінен айтарлықтай ерекшеленді, бұл COVID-19 пандемиясының СБҚІ ағымына, есебіне және тіркеуіне әсер етуімен байланысты.