СОСТОЯНИЕ И ПЕРСПЕКТИВЫ РАЗВИТИЯ СПОРТИВНОЙ МЕДИЦИНЫ В РЕСПУБЛИКЕ КАЗАХСТАН THE STATE AND PROSPECTS OF DEVELOPMENT OF SPORTS MEDICINE IN THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN

• Published in: Наука и здравоохранение no. 6(24); pp. 232 - 244
• Main Authors: К.С., Нысанбаева, В.А., Абдулла, Г.А., Нарбекова, Н.Е., Глушкова
• Format: Journal Article
• Language: Russian
• Published: 31.12.2022
• ISSN: 2410-4280
• DOI: 10.34689/SH.2022.24.6.028

Введение. Современное развитие спорта и физической культуры неразделимы со спортивной медициной и врачебным контролем и являются важной частью соревновательного и тренировочного процесса. Статья посвящена актуальным проблемам спортивной медицины и медицинского обеспечения в профессиональном и массовом спорте в Республике Казахстан. Цель: провести анализ нормативно-правовой документации и научной литературы, регламентирующей деятельность врача по спортивной медицине и врачебному контролю. Стратегия поиска: Для выполнения поставленной цели проведен анализ релевантных источников литературы, а также нормативно-правовых актов, действующих на территории Республики Казахстан (РК). Для составления данного обзора был проведен всесторонний поиск публикаций в электронных базах данных. Для достижения этой цели мы использовали следующие базы данных и поисковые системы: Pubmed, Google Scholar, eLIBRARY, Cyberleninka. Поиск нормативно-правовых актов осуществлялся в информационно-правовых справочных системах «ИПС Әділет», «rcrz.kz», «legalacts.egov.kz». Результаты: Данный обзор показал, что в условиях современного мира спортивная медицина - это отдельная область медицинской науки и практики, отвечающая за медико-биологическое обеспечение спортсменов и требующая от врача широкий круг знаний. Отсутствие лицензирования фитнес-клубов и центров, профессиональных стандартов оказываемых услуг, а также должного врачебного контроля несут в себе риски для потребителей данных услуг. Выводы: Практическая значимость статьи состоит в возможности использования выводов и предложений для совершенствования законодательства в области спорта. Результаты исследования могут быть использованы при подготовке правовых актов Министерства культуры и спорта Республики Казахстан, для совершенствования работы государственных органов в области медицины и спорта Introduction: The current development of sports and physical culture are inseparable from sports medicine and medical support and are an important part of the competitive and training process. The article is devoted to actual issues of sports medicine and medical support in professional and mass sports in the Republic of Kazakhstan. Objective: To analyze the legislative acts and scientific literature regulating the activities of sport physicians and medical care. Search strategy: To achieve the goal, an analysis of relevant literature sources, as well as regulatory legal acts in force on the territory of the Republic of Kazakhstan was carried out. To compile this review, a comprehensive search of publications in electronic databases was carried out. We used the following databases and search engines: Pubmed, Google Scholar, eLIBRARY, Cyberleninka. The search for legal acts was carried out in the information and legal reference systems "IPS Adilet", "rcrz.kz", "legalacts.egov.kz" Results: This review showed that in the conditions of the modern world sports medicine is a separate area of medical science and practice, which is responsible for the medical and biological support of the athletes and requires a wide range of knowledge from the doctor. The lack of licensing of fitness clubs and centers, also the lack of professional standards for providing services, as well as absence of proper medical supervision carry risks for consumers. Conclusion: The practical significance of the article is the possibility of using the conclusions and proposals to improve the legislation in the field of sports. The results of the study can be used in developing of legal acts of the Ministry of Culture and Sports of the Republic of Kazakhstan, to improve the work of state bodies in the field of sport medicine. Кіріспе: Спорт пен дене шынықтырудың дамуы спорттық медицина мен дәрігерлік бақылаудан бөлінбейді және бәсекелестік пен жаттығу процесінің маңызды бөлігі болып табылады. Бұл мақала Қазақстан Республикасындағы спорттық медицина мен кәсіби және бұқаралық спортты медициналық қамтамасыз етудің өзекті мәселелеріне арналған. Мақсаты: Спорттық медицина және медициналық бақылау дәрігерінің қызметін реттейтін нормативтік-құқықтық құжаттамаға және ғылыми әдебиеттерге талдау жасау. Іздеу стратегиясы: Осы мақсатқа жету үшін тиісті әдебиет көздеріне, сондай-ақ Қазақстан Республикасының (ҚР) аумағында әрекет ететін нормативтік құқықтық актілерге талдау жүргізілді. Осы шолуды құрастыру үшін электронды деректер қорындағы жарияланымдарды жан-жақты іздеу жүргізілді. Осы мақсатқа жету үшін біз келесі мәліметтер базасы мен іздеу жүйелерін пайдаландық: Pubmed, Google Scholar, eLIBRARY, Cyberleninka. Құқықтық актілерді іздеу «Әділет БИЖ», «rcrz.kz», «legalacts.egov.kz» ақпараттық-құқықтық анықтамалық жүйелерінде жүргізілді. Нәтиже: Бұл шолу қазіргі заманғы әлемдік спорттық медицина жағдайында спортшылардың дайындығын медициналық-биологиялық қамтамасыз етуге жауапты және дәрігерден кең ауқымды білімді талап ететін медициналық ғылым мен тәжірибенің жеке саласы екенін көрсетті. Фитнес-клубтар мен орталықтарды лицензиялаудың, көрсетілетін қызметтердің кәсіби стандарттарының, сондай-ақ тиісті медициналық бақылаудың жоқтығы осы қызметтерді тұтынушылар үшін қауіп төндіреді. Қорытынды: Мақаланың практикалық маңыздылығы қорытындылар мен ұсыныстарды спорт саласындағы заңнаманы жетілдіру үшін пайдалану мүмкіндігінде. Зерттеу нәтижелері Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігінің нормативтік құқықтық актілерін дайындауда, медицина және спорт саласындағы мемлекеттік ұйымдардың жұмысын жетілдіруде пайдаланылуы мүмкін.