ФОРМИРОВАНИЕ ДИСЛИПИДЕМИИ У ЛИЦ, ПРОЖИВАЮЩИХ В ПАВЛОДАРСКОЙ ОБЛАСТИ: ПОПЕРЕЧНОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ DYSLIPIDEMIA AMONG ADULT POPULATIONS IN PAVLODAR REGION: A CROSS-CROSS STUDY

• Published in: Наука и здравоохранение no. 5(24); pp. 77 - 81
• Main Authors: А.У., Нуртазина, Б.А., Апсаликов, М.Р., Масабаева, Г.К., Кошпесова, Е.В., Коростова, М.Б., Кулимбет, И.Р., Фахрадиев, Н.Б., Омаров, А.А., Дюсупов
• Format: Journal Article
• Language: Russian
• Published: 31.10.2022
• ISSN: 2410-4280
• DOI: 10.34689/SH.2022.24.5.010

Настоящее исследование направлено на оценку влияния курения и других факторов риска на формирование дислипидемии у жителей Павлодарской области Республики Казахстан. Материалы и методы исследования. Всего в поперечном исследовании приняло участие 1200 человек. Для анкетирования использовалась стандартизированная и адаптированная анкета STEPS. Физикальное обследование включало измерения роста, веса, окружности талии, бедер, частоты сердечных сокращений (ЧСС) и артериального давления (АД). Образцы венозной крови натощак собирали для оценки уровней глюкозы, гликозилированного гемоглобина, триглицеридов, холестерина общего, ЛПВН, ЛПНП, креатинина. Результаты. При проведении статистического анализа факторов влияющих на формирование дислипидемии устанровлено, что образование (c2 =7,6, p=0,2) и этническая принадлежность (c2 =8,7, p=0,1) не влияют на уровень ЛПНП, также установлено, что нет взаимосвязи профессии со статусом курения (c2 =44,1, p=0,1). При анализе статуса «Семейное положение» было выявлено, что семейные и вдовцы/вдовы имели в 2 (95% ДИ 1,45, 3,22) и почти в 4 раза (95% ДИ 1,19, 13,70) соответственно, выше шансы повышенного уровня ЛПНП в сравнении с несемейными. Обнаружена взаимосвязь между статусом курения и уровнем ЛПНП. Выяснилось, что у курящих шансы повышенного уровня ЛПНП на 32% (95% ДИ 0,47; 0,98) выше в сравнении с некурящими. При включении в модель пола (95% ДИ 0,47-0,95) и семейного статуса эта связь сохранилась. Вывод. На формирование дислипидемии у лиц, проживающих в Павлодарской области и городе Павлодар, влияют ряд причин, среди которых можно выделить семейное положение и курение. Возраст, профессия и этническая принадлежность не влияет на формирование дислипидемии. The study is aimed to assess the impact of smoking and other risk factors on dyslipidemia in residents of the Pavlodar region of the Republic of Kazakhstan. Materials and methods. A total of 1200 people took part in the cross-sectional study. The standardized and adapted STEPS questionnaire was used for the survey. The physical examination included measurements of height, weight, waist circumference, hip circumference, heart rate (HR), and blood pressure (BP). Fasting venous blood samples were collected to assess levels of glucose, glycosylated hemoglobin, triglycerides, total cholesterol, HDL-C, LDL-C, creatinine. Results. The results have shown that education ((c22 = 7.6, p = 0.2) and ethnicity ((c2 2 = 8.7, p = 0.1) do not affect the level of LDL-C. There is no relationship between the profession and the status of smoking ((c22 =44.1, p=0.1). At the same time, married and widows/widowers had double (95% CI 1.45, 3.22) and almost four times (95% CI 1.19, 13.70) the odds for elevated LDL-C, respectively, compared with unmarried. Smoking has been shown to alter LDL-C levels. Those who smoked were 32% more likely to be at elevated LDL-C levels than those who did not smoke (95% CI 0.47; 0.98). Gender and marital status included in the model, did not disturb this relationship (95% CI 0.47–0.95). Conclusion. The formation of dyslipidemia in people living in the Pavlodar region depends on a number of factors, like marital status and smoking. Age, profession and ethnicity do not affect dyslipidemia. Осы зерттеу Қазақстан Республикасы Павлодар облысының тұрғындарында темекі шегудің және басқа да қауіп факторларының дислипидемияны қалыптастыруға әсерін бағалауға бағытталған. Зерттеу материалдары мен әдістері. Көлденең зерттеуге барлығы 1200 адам қатысты. Сауалнама үшін стандартталған және бейімделген STEPS сауалнамасы қолданылды. Физикалық тексеруге бой, салмақ, бел шеңбері, жамбас, жүрек соғу жиілігі (ЖСЖ) және қан қысымы (ҚҚ) өлшемдері кірді. Аш қарынға веноздық қан үлгілері глюкоза, гликозилденген гемоглобин, триглицеридтер, жалпы холестерин, ЛПВН, ЛПНП, креатинин деңгейін бағалау үшін жиналды. Нәтижелері. Дислипидемияның қалыптасуына әсер ететін факторларға статистикалық талдау жүргізу кезінде білімнің (c2 =7,6, p=0,2) және этникалық (c2 =8,7, p=0,1) ЛПНП деңгейіне әсер етпейтіні анықталды, сонымен қатар кәсіптің темекі шегу мәртебесімен байланысы жоқ екендігі анықталды (c2 =44,1, p=0,1). "Отбасылық жағдай" мәртебесін талдау кезінде отбасылық және жесір/жесір әйелдерде тиісінше 2 (95% ДИ 1,45, 3,22) және 4 есе (95% ДИ 1,19, 13,70) ЛПНП деңгейінің жоғарылау мүмкіндігі отбасылық емес адамдармен салыстырғанда жоғары екендігі анықталды. Темекі шегу мәртебесі мен ЛПНП деңгейі арасындағы байланыс анықталды. Темекі шегетіндердің ЛПНП деңгейінің жоғарылау мүмкіндігі темекі шекпейтіндермен салыстырғанда 32% (95% ДИ 0,47; 0,98) жоғары екендігі анықталды. Модельге жынысты (95% ДИ 0,47-0,95) және отбасылық мәртебені қосқанда, бұл байланыс сақталды. Қорытынды. Павлодар облысы мен Павлодар қаласында тұратын адамдарда дислипидемияның қалыптасуына бірқатар себептер әсер етеді, олардың ішінде отбасылық жағдай мен темекі шегуді ажыратуға болады. Жасы, кәсібі және этникалық құрамы дислипидемияның пайда болуына әсер етпейді.