АСПЕКТЫ РЕАБИЛИТАЦИИ ПАЦИЕНТОВ ПОСЛЕ ИНСУЛЬТА. ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ SCIENTIFIC ASPECTS OF PATIENT REHABILITATION AFTER STROKE. REVIEW LITERATURE

• Published in: Наука и здравоохранение no. 2(24); pp. 103 - 111
• Main Authors: Г.К., Кайратова, З.А., Хисметова, Ж.М., Жуманбаева, А.С., Жолдасбекова, М.Д., Бримжанова, Д.С., Смаилова
• Format: Journal Article
• Language: Russian
• Published: 30.04.2022
• ISSN: 2410-4280
• DOI: 10.34689/SH.2022.24.2.013

Актуальность: Сердечно-сосудистые заболевания (ССЗ) занимают устойчивые лидирующие позиции среди причин смертности населения большинства стран мира, в том числе и Казахстана. Согласно информации из статсборника «Естественное движение населения Республики Казастан» за январь-декабрь 2020 года Бюро нацстатистики агентства (БНС) по стратегическому планированию и реформам РК, среди причин смертности на первом месте стоит летальность из-за болезней системы кровообращения (36,6 тыс. человек). Она занимает долю 22% в общей смертности. В сравнении с 2019 годом количество смертей от инфарктов, инсультов, ишемической болезни сердца, стенокардии увеличилось на 6,3 тыс. (+ 20,6%). Реабилитации больных на этапе остаточных явлений инсульта не придается большого значения, так как считается, что восстановительные процессы к этому периоду уже завершены. Однако имеются научные данные, свидетельствующие о достаточной эффективности реабилитационных мероприятий у больных, перенесших инсульт 2 года назад и более, при условии такого же активного применения реабилитационных мероприятий, как в остром и раннем восстановительном периодах инсульта [43]. Цель исследования. Провести анализ данных литературы по реабилитации больных трудоспособного возраста после инсульта. Стратегия поиска. В исследовании изучены полнотекстовые публикации на английском и русском языках, которые посвящены реабилитации больных трудоспособного возраста после инсульта. В процессе поиска литературы использованы следующие поисковые системы: Pubmed, Web of Science Core Collection, Cyberleninka, Google Scholar по ключевым словам сердечно-сосудистые заболевание, инсульт, смертность, инвалидность, реабилитация, организация реабилитации. Временной период был обозначен 2011-2021 годами. По данной теме выявлено 956 публикаций. Из них цели нашего исследования соответствовало 43 публикаций. Результаты и выводы. Многочисленные публикации показывают, что, к сожалению, на современном этапе не хватает мер организационного характера, которые позволили бы улучшить показатели здоровья пациентов перенесших инсульт, улучшить качество жизни, снижение ограничений жизнедеятельности. Introduction. Cardiovascular diseases (CVD) occupy a stable leading position among the causes of mortality in most countries of the world, including Kazakhstan. According to the information from the state collection "Natural movement of the Population of the Republic of Kazakhstan" for January-December 2020, the Bureau of National Statistics of the Agency for Strategic Planning and Reforms of the Republic of Kazakhstan, among the causes of mortality in the first place is mortality due to diseases of the circulatory system (36.6 thousand people). It accounts for 22% of the total mortality. In comparison with 2019, the number of deaths from heart attacks, strokes, coronary heart disease, angina increased by 6.3 thousand (+ 20.6%). Rehabilitation of patients at the stage of residual stroke phenomena is not given much importance, since it is believed that the recovery processes have already been completed by this period. However, there are scientific data indicating that rehabilitation measures are sufficiently effective in patients who had a stroke 2 years ago or more, provided that rehabilitation measures are used as actively as in the acute and early recovery periods of stroke [43]. The purpose of the study: To analyze the literature data on the rehabilitation of patients of working age after a stroke. Search strategy: The study examined full-text publications in English and Russian, which are devoted to the rehabilitation of patients of working age after a stroke. In the process of literature search, the following search engines were used: Pubmed, Web of science, Cyberleninka, Google Scholar by keywords cardiovascular disease, stroke, mortality, disability, rehabilitation, rehabilitation organization. The time period was designated 2011-2021. 956 publications have been identified on this topic. Of these, 43 publications corresponded to the purpose of our study. Results and conclusions. Numerous publications show that, unfortunately, at the present stage there are not enough organizational measures that would improve the health indicators of stroke patients, improve the quality of life, and reduce disability. Кіріспе. жүрек-қан тамырлары аурулары (ЖҚА) әлемнің көптеген елдері, соның ішінде Қазақстан халқының өлім-жітімінің себептері арасында тұрақты жетекші орынға ие. Қазақстан Респубикасының (ҚР) Стратегиялық жоспарлау және реформалар жөніндегі ұлттық статистика агенттігінің (БНС) бюросы 2020 жылдың қаңтар-желтоқсан айларында "ҚР халқының табиғи қозғалысы" статсборн ақпаратына сәйкес, өлім-жітім себептерінің арасында бірінші орында қан айналымы жүйесі ауруларына байланысты өлім-жітім тұр (36,6 мың адам). Ол жалпы өлім-жітімнің 22% үлесін алады. 2019 жылмен салыстырғанда инфаркт, инсульт, жүректің ишемиялық ауруы, стенокардиядан болатын өлім-жітім саны 6,3 мыңға (+ 20,6%) артты. Инсульттің қалдық құбылыстары кезеңінде науқастарды оңалтуға үлкен мән берілмейді, өйткені бұл кезеңде қалпына келтіру процестері аяқталды деп саналады. Алайда, 2 жыл бұрын және одан да көп инсульт алған науқастарда оңалту іс-шараларының жеткілікті тиімділігін көрсететін ғылыми деректер бар, егер оңалту іс-шаралары инсульттің жедел және ерте қалпына келтіру кезеңіндегідей белсенді қолданылса [43]. Зерттеу мақсаты. Инсульттан кейінгі еңбекке қабілетті жастағы науқастарды оңалту бойынша әдебиет деректерін талдау. Іздеу стратегиясы. Зерттеуде инсульттан кейін еңбекке қабілетті жастағы науқастарды оңалтуға арналған ағылшын және орыс тілдеріндегі толық мәтінді басылымдар зерттелді. Әдебиеттерді іздеу барысында келесі іздеу жүйелері қолданылды: Pubmed, Web of science, Cyberleninka, Google Scholar жүрек-қан тамырлары аурулары, инсульт, өлім, мүгедектік, оңалту, оңалтуды ұйымдастыру. кілт сөздер бойынша сараптама жасалынды. Уақыт кезеңі 2011-2021 жылдармен белгіленді. Осы тақырып бойынша 956 жарияланым анықталды. Олардың ішінде біздің зерттеуіміздің мақсаты 43 басылымға сәйкес келді. Нәтижелер мен қорытындылар. Біздің зерттеуіміздің нәтижелері бойынша көптеген жарияланымдар, өкінішке орай, қазіргі кезеңде инсульт алған пациенттердің денсаулық көрсеткіштерін жақсартуға, өмір сүру сапасын жақсартуға, өмірлік шектеулерді азайтуға, пациенттердің бір бөлігін жұмысқа қайтаруға мүмкіндік беретін ұйымдастырушылық шаралар жеткіліксіз екенін көрсетеді