Blok zinciri tabanlı ideal bir veri ticareti platformunun tasarımı için SysML tabanlı bir yaklaşım

• Published in: Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi dergisi Vol. 39; no. 1; pp. 509 - 520
• Main Authors: ELBÜZ, Aydın, OSMANOGLU, Murat, TANRIÖVER, Ömer Özgür
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: 21.08.2023
• ISSN: 1300-1884
• DOI: 10.17341/gazimmfd.1020217

Nesnelerin interneti (internet of things - IoT), bir ağ üzerinden birbirine bağlanan ve içerisinde algılayıcıların bulunduğu farklı tipteki cihazlar topluluğudur. İlk uygulaması 1982 yılında gerçekleştirilen bu teknoloji; günümüzde özellikle internetin yaygınlaşmasıyla beraber, tanımlama ve izleme teknolojileri, kablolu ve kablosuz algılayıcılar ve dağıtık bilişim sistemleri gibi birçok alanda sıklıkla kullanılmaktadır. Kullanım alanları genişledikçe, bu teknoloji veri toplama amacıyla da değerlendirilmeye başlanmıştır. Diğer yandan, işlenebilir verinin önemli ölçüde kıymet kazandığı bir çağda, nesnelerin interneti yoluyla veri toplamak sadece verinin ilintili olduğu alandaki araştırmacılar için değil, aynı zamanda bu veriden ticari menfaat elde etmek isteyenler için de mühim bir uğraş hâline gelmiştir. Bu durum, bu tür verilerin güvenilir ve sağlıklı bir şekilde pazarlanabilmesi ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Blok zinciri teknolojisi; şeffaflık, kayıtların değiştirilemezliği ve ademi merkeziyetçilik gibi özellikleri dolayısıyla bu ihtiyacın karşılanması noktasında etkili ve güvenli bir araç olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışmada SysML diyagramları yardımıyla blok zinciri tabanlı ideal bir veri ticaret platformunun nasıl olması gerektiği irdelenmiştir. Bu doğrultuda önce ilgili platformun bileşenleri belirlenmiş ve bu bileşenler arasındaki ilişkiler analiz edilmiştir. Ayrıca bahsi geçen sistemin güvenli ve etkili bir biçimde çalışabilmesi için ihtiyaç duyulan gereksinimler tanımlanmış; dahası, bu gereksinimlerin nasıl karşılanabileceği örnek bir senaryo üzerinden gösterilmiştir. Internet of things (IoT) is a collection of various types of devices that has sensors and connected to each other over a network. This technology was first implemented in 1982 and today, especially with the spread of the internet, it is frequently used in many areas such as identification and monitoring technologies, wired and wireless sensors and distributed information systems. As its usage areas have expanded, this technology has started to be used for data collection purposes. On the other hand, in an era where workable data has gained significant value, collecting data via the IoT has become an important endeavor not only for researchers in the field of data, but also for those who want to gain commercial benefits from this data. This situation has revealed the need to market such data in a reliable and healthy way. Due to its features such as transparency, immutability of records and decentralization, blockchain technology stands out as an effective and safe method to meet this need. In this work, with the help of SysML diagrams, it is examined that how an ideal blockchain-based data trading platform should be. In this direction, first the components of the platform were determined and the relations between these components were analyzed. In addition, the requirements needed for this system to work safely and effectively have been defined. Moreover, how these requirements can be met is demonstrated through an example scenario.