Astım ataklarında ağırlığı belirleyici risk faktörleri

• Published in: Tüberküloz ve toraks Vol. 56; no. 2; pp. 187 - 196
• Main Authors: BAYINDIR, Suzan, KAPLAN, Eylem Sercan, ÖZGE, Cengiz, ATIŞ, Sibel
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Türk Tüberküloz ve Toraks Derneği 2008
• Subjects: Anti-Asthmatic Agents; Anti-astmatik ajanlar; Asthma; Astım; Bağışıklık sistemi hastalıkları; Forced Expiratory Volume; Geriyedönük çalışma; Hastalık şiddeti belirtileri; Hastaneye yatırma; Hospitalization; Immunologic diseases; Logistic Models; Lojistik modeller; Predictive Value of Tests; Respiratory tract diseases; Retrospective Studies; Risk Factors; Risk faktörleri; Severity of Illness Index; Solunum yolu hastalıkları; Spirometri; Spirometry; Status Asthmaticus; Terapötik; Testlerin kestirim değeri; Therapeutics; Uzun süreli astım krizi; Zorlu soluk verme hacmi
• ISSN: 0494-1373

: Astım ataklarının ortaya çıkışında çok sayıda faktör suçlanmakla birlikte, astımda atak şiddetini belirleyen risk faktörleri çok az araştırılmıştır. Bu çalışmada, astım ataklarında rol oynadığı bilinen çeşitli risk faktörlerinin atak ağırlığındaki belirleyicilik değerlerini araştırdık. GEREÇ-YÖNTEM: Son 3 yıl içinde acil polikliniğimize astım atağı ile başvuran 93 erişkin hastanın verileri retrospektif olarak incelendi. Ara/yoğun bakımda yatma ve/veya entübasyon ağır/çok ağır atak kriteri olarak alındı. Lojistik regresyon analizi kullanılarak, astım atak şiddetiyle ilişkili olabilecek her bir faktörün hafif/orta derece ile karşılaştırıldığında ağır/çok ağır derece astım ataklarındaki belirleyici gücü saptandı. Bu analize dahil edilen başlıca bağımsız değişkenler; yaş, cinsiyet, sigara, inhaler steroid kullanımı, tedavi uyumu, astımının derecesi, ek atopik hastalık mevcudiyeti, prik test pozitifliği, tetikleyici faktörler (üst veya alt solunum yolu enfeksiyonu, aspirin ve benzeri ilaçlar vs), kısa etkili beta-2 agonist kullanım sıklığı, son 1 yıl içinde astım atağıyla acil başvuru sayısı, daha önce ağır bir astım atağı geçirme öyküsü, solunum fonksiyonları (FEV1, FVC ve PEF) ve kan eozinofil sayısı idi. BULGULAR: Hastaların 20'si ağır/çok ağır, 73'ü hafif/orta derecede atak ile başvurmuştu. Sık kısa etkili beta-2 agonist kullanımı (OR=1.5, %95 CI: 1.08-5.3, p=0.003), tedavi uyumsuzluğu (OR=3.6, %95 CI: 1.3-9.9, p=0.013), daha önce hayatı tehdit eden ağır bir astım atağı geçirmiş olmak (OR=3.8, %95 CI: 1.48-10.01, p=0.005) ve bir önceki yıl astım atağı nedeniyle hastanede yatmış olmak (OR=2.9, %95 CI: 1.07-8.09, p=0.037) ağır astım atakları açısından anlamlı belirleyiciler olarak saptandı. SONUÇ: Hafif/orta ataklar ile karşılaştırıldığında ağır astım ataklarının ortaya çıkışında çok sayıda belirleyici risk faktörünün olduğu, bunlar içinde özellikle sık kısa etkili beta-2 agonist kullanımı ve tedavi uyumsuzluğunun güçlü belirleyiciler olduğu saptanmıştır. Bu bulgular, astım ataklarının ağırlığından farklı mekanizmaların sorumlu olduğunu düşündürmektedir. BACKGROUND: Several factors have been accused for asthma exacerbations, however, very few studies have evaluated whether different factors predict severity of asthma exacerbation. We aimed to determine the predictive factors for severity of asthma exacerbation. METHODS: Retrospective analysis of data on 93 patients visited our emergency-department because of asthma exacerbation was reviewed. Hospitalization in ICU and/or intubation because of asthma was accepted as the criteria for severe exacerbation. Logistic regression analysis estimated the strength of association of each variable, potentially related to severe asthmatic exacerbation, with severe/very severe as compared to mild/moderate asthmatic exacerbation. Independent variables included in the analysis were age, sex, smoking history, inhaler steroid using, compliance with medication, chronic asthma severity, presence of additional atopic diseases, prick test positivity, provocative factors, number of short-acting beta-2 agonist using, number of visits to emergency department for asthma over one year period, previous severe exacerbation, pulmonary functions, and blood eosinophil count. RESULTS: 20 were severe/very severe and 73 mild/moderate asthmatic exacerbation. Frequent using of short-acting beta-2 agonist (OR: 1.5, 95% CI: 1.08-5.3, p=0.003), incompliance with medication (OR: 3.6, 95% CI: 1.3-9.9, p=0.013), previous severe asthmatic exacerbation (OR=3.8, 95%CI: 1.48-10.01, p=0.005) and recent admission to hospital (OR=2.9, 95% CI: 1.07-8.09, p=0.037) were found to be predictive factors for severe asthmatic exacerbation. CONCLUSION: Different predictive factors, in particular frequent using of short-acting beta-2 agonist and incompliance with medication may be associated with severe asthma exacerbations compared to milder exacerbations. This suggests different mechanisms are responsible for severity of asthma exacerbation.