グリーンケミストリーを基盤とした有機分子触媒的不斉反応の開発

「はじめに」20世紀後半から活発に研究されてきた精密有機合成化学は, 遷移金属を巧みに用い, 目的物だけを選択的に作り出す新反応を提供してきた. しかしながら, 21世紀に入り, 環境汚染や資源の枯渇問題などにより, 環境負荷の少ない化学合成法が求められている. 有機分子触媒は金属触媒と比較して毒性が少なく, 安価であり, 湿気や酸素に安定であるため, 不活性ガスや特殊な設備, 技術が不要であるなどの特徴を有しており, 次世代のクリーンな触媒として注目されている. したがって, 有機分子触媒反応の開発は持続可能な社会に応えるために極めて意義深い研究課題である. ListらによるL-プロリンを不...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Published inYAKUGAKU ZASSHI Vol. 141; no. 10; pp. 1137 - 1145
Main Author 平島, 真一
Format Journal Article
LanguageJapanese
Published 公益社団法人 日本薬学会 01.10.2021
日本薬学会
Subjects
Online AccessGet full text

Cover

Loading…
Abstract 「はじめに」20世紀後半から活発に研究されてきた精密有機合成化学は, 遷移金属を巧みに用い, 目的物だけを選択的に作り出す新反応を提供してきた. しかしながら, 21世紀に入り, 環境汚染や資源の枯渇問題などにより, 環境負荷の少ない化学合成法が求められている. 有機分子触媒は金属触媒と比較して毒性が少なく, 安価であり, 湿気や酸素に安定であるため, 不活性ガスや特殊な設備, 技術が不要であるなどの特徴を有しており, 次世代のクリーンな触媒として注目されている. したがって, 有機分子触媒反応の開発は持続可能な社会に応えるために極めて意義深い研究課題である. ListらによるL-プロリンを不斉触媒として用いた直接的不斉アルドール反応の報告以降, 不斉有機分子触媒は医薬品や生理活性物質を合成するための重要なツールの1つになりつつある. しかしながら, 不斉有機分子触媒の歴史はまだ浅く, 触媒活性, 反応の多様性など, 実用化には多くの問題を抱えている.
AbstractList 「はじめに」20世紀後半から活発に研究されてきた精密有機合成化学は, 遷移金属を巧みに用い, 目的物だけを選択的に作り出す新反応を提供してきた. しかしながら, 21世紀に入り, 環境汚染や資源の枯渇問題などにより, 環境負荷の少ない化学合成法が求められている. 有機分子触媒は金属触媒と比較して毒性が少なく, 安価であり, 湿気や酸素に安定であるため, 不活性ガスや特殊な設備, 技術が不要であるなどの特徴を有しており, 次世代のクリーンな触媒として注目されている. したがって, 有機分子触媒反応の開発は持続可能な社会に応えるために極めて意義深い研究課題である. ListらによるL-プロリンを不斉触媒として用いた直接的不斉アルドール反応の報告以降, 不斉有機分子触媒は医薬品や生理活性物質を合成するための重要なツールの1つになりつつある. しかしながら, 不斉有機分子触媒の歴史はまだ浅く, 触媒活性, 反応の多様性など, 実用化には多くの問題を抱えている.
Author 平島, 真一
Author_xml – sequence: 1
  fullname: 平島, 真一
  organization: 東京薬科大学薬学部
BookMark eNo9kMtKw0AUhgdRsNbufYnomZlcmqWINxDc6MbNMMlMamqbSlIXLtuIVKQoXVTUQjfipaAoblQEH2ZMq29hSotncX74OXwHvhk0GVQCidAchnlM9PzCId87iHb9eYI1AExhAmUw1S3NIBRPogwAxZppA51GuSjyHQCSjoHzGbSj6s8q7qn4U8Wvqv6i4q6qv6u4MS7rraT7Mbi-UbV7VbtQtW6_c9J_6CaN4-Tx_OfuNum1BldH32_NfvskOWsmXx1Ve_ptnw4uP2bRlMdLkcyNM4u2V5a3lta0jc3V9aXFDa1IbVLVuEsdS5ogBRh5T7ieMB2Pcx0bwhaWLonjElcQSYWwwRSOZ5ieAYRTj3qmDgbNotURtyyF7_JSJSj5gWTFykEYpH-ZG1lDPwVGgGAGWMcYWKqAYUytdOkGzdvUtHBKWh-RilGVFyTbD_0yDw8ZD6u-W5JsrJmlCJYyhjEkDo3_37i7PGRFTv8Amx6bVg
ContentType Journal Article
Copyright 2021 The Pharmaceutical Society of Japan
Copyright_xml – notice: 2021 The Pharmaceutical Society of Japan
CorporateAuthor 東京薬科大学薬学部
CorporateAuthor_xml – name: 東京薬科大学薬学部
DOI 10.1248/yakushi.21-00130
DatabaseTitleList
DeliveryMethod fulltext_linktorsrc
Discipline Pharmacy, Therapeutics, & Pharmacology
EISSN 1347-5231
EndPage 1145
ExternalDocumentID cs7yakug_2021_014110_002_1137_11453893671
article_yakushi_141_10_141_21_00130_article_char_ja
GroupedDBID .55
123
29R
2WC
ADBBV
ALMA_UNASSIGNED_HOLDINGS
BAWUL
CS3
DIK
E3Z
EBS
EJD
F5P
GX1
HH5
JMI
JSF
JSH
MOJWN
OVT
P2P
RJT
RNS
RZJ
X7M
XSB
ID FETCH-LOGICAL-j392t-ac3b7e60ed058fdcfd6bfaa415d9d74e2bc2cd2e3dd906dbf56f502a3f3f64053
ISSN 0031-6903
IngestDate Thu Jul 10 16:11:32 EDT 2025
Wed Sep 03 06:31:08 EDT 2025
IsDoiOpenAccess true
IsOpenAccess true
IsPeerReviewed true
IsScholarly true
Issue 10
Language Japanese
LinkModel OpenURL
MergedId FETCHMERGED-LOGICAL-j392t-ac3b7e60ed058fdcfd6bfaa415d9d74e2bc2cd2e3dd906dbf56f502a3f3f64053
OpenAccessLink https://www.jstage.jst.go.jp/article/yakushi/141/10/141_21-00130/_article/-char/ja
PageCount 9
ParticipantIDs medicalonline_journals_cs7yakug_2021_014110_002_1137_11453893671
jstage_primary_article_yakushi_141_10_141_21_00130_article_char_ja
PublicationCentury 2000
PublicationDate 20211001
PublicationDateYYYYMMDD 2021-10-01
PublicationDate_xml – month: 10
  year: 2021
  text: 20211001
  day: 01
PublicationDecade 2020
PublicationTitle YAKUGAKU ZASSHI
PublicationTitleAlternate 薬学雑誌
PublicationYear 2021
Publisher 公益社団法人 日本薬学会
日本薬学会
Publisher_xml – name: 公益社団法人 日本薬学会
– name: 日本薬学会
References 20) Pansare S. V., Paul E. K., Chem. Commun., 47, 1027-1029 (2011).
25) Singh R. P., Foxman B. M., Deng L., J. Am. Chem. Soc., 132, 9558-9560 (2010).
2) Okino T., Hoashi Y., Takamoto Y., J. Am. Chem. Soc., 125, 12672-12673 (2003).
11) Hirashima S., Arai R., Nakashima K., Kawai N., Kondo J., Koseki Y., Miura T., Adv. Synth. Catal., 357, 3863-3867 (2015).
23) Miura T., Imai K., Ina M., Tada N., Imai N., Itoh A., Org. Lett., 12, 1620-1623 (2010).
21) Pansare S. V., Paul E. K., Org. Biomol. Chem., 10, 2119-2125 (2012).
24) Sakai T., Hirashima S., Yamashita Y., Arai R., Nakashima K., Yoshida A., Koseki Y., Miura T., J. Org. Chem., 82, 4661-4667 (2017).
5) Nakashima K., Kawada M., Hirashima S., Kato M., Koseki Y., Miura T., Synlett, 26, 1248-1252 (2015).
17) Ohtawa M., Matsunaga M., Fukunaga K., Shimizu R., Shimizu E., Arima S., Ohmori J., Kita K., Shiomi K., Omura S., Nagamitsu T., Bioorg. Med. Chem., 23, 932-943 (2015).
14) Arai R., Hirashima S., Kondo J., Nakashima K., Koseki Y., Miura T., Org. Lett., 20, 5569-5572 (2018).
6) Nakashima K., Kawada M., Hirashima S., Kosugi A., Kato M., Yoshida A., Koseki Y., Miura T., Tetrahedron Asymmetry, 27, 888-895 (2016).
19) Yang Y., Zheng K., Zhao J., Shi J., Lin L., Liu X., Feng X., J. Org. Chem., 75, 5382-5384 (2010).
13) Uraguchi D., Ito T., Kimura Y., Nobori Y., Sato M., Ooi T., Bull. Chem. Soc. Jpn., 90, 546-555 (2017).
3) Hamza A., Schubert G., Soós T., Pápai I., J. Am. Chem. Soc., 128, 13151-13160 (2006).
10) Alegre-Requene J. V., Marqués-López E., Sanz Miguel P. J., Herrera R. P., Org. Biomol. Chem., 12, 1258-1264 (2014).
4) Malerich J. P., Hagihara K., Rawal V. H., J. Am. Chem. Soc., 130, 14416-14417 (2008).
8) Yokomatsu T., Yamagishi T., Shibuya S., Tetrahedron Asymmetry, 4, 1783-1784 (1993).
9) Uraguchi D., Ito T., Ooi T., J. Am. Chem. Soc., 131, 3836-3837 (2009).
16) Zhang C. L., Chatterjee S. S., Stein U., Heinemann U., Naunyn-Schmiedebergs Arch. Pharmacol., 345, 85-92 (1992).
26) Sakai T., Hirashima S., Matsushima Y., Nakano T., Ishii D., Yamashita Y., Nakashima K., Koseki Y., Miura T., Org. Lett., 21, 2606-2609 (2019).
7) Akutsu H., Nakashima K., Yanai H., Kotani A., Hirashima S., Yamamoto T., Takahashi R., Yoshida A., Koseki Y., Hakamata H., Matsumoto T., Miura T., Synlett, 28, 1363-1367 (2017).
15) Arai R., Hirashima S., Nakano T., Kawada M., Akutsu H., Nakashima K., Miura T., J. Org. Chem., 85, 3872-3878 (2020).
1) List B., Lerner R. A., Barbas C. F., J. Am. Chem. Soc., 122, 2395-2396 (2000).
22) Claraz A., Oudeyer S., Levacher V., Adv. Synth. Catal., 355, 841-846 (2013).
18) Nagao H., Yamane Y., Mukaiyama T., Chem. Lett., 36, 8-9 (2007).
12) Uraguchi D., Ito T., Nakamura S., Ooi T., Chem. Sci., 1, 488-490 (2010).
References_xml – reference: 13) Uraguchi D., Ito T., Kimura Y., Nobori Y., Sato M., Ooi T., Bull. Chem. Soc. Jpn., 90, 546-555 (2017).
– reference: 5) Nakashima K., Kawada M., Hirashima S., Kato M., Koseki Y., Miura T., Synlett, 26, 1248-1252 (2015).
– reference: 15) Arai R., Hirashima S., Nakano T., Kawada M., Akutsu H., Nakashima K., Miura T., J. Org. Chem., 85, 3872-3878 (2020).
– reference: 17) Ohtawa M., Matsunaga M., Fukunaga K., Shimizu R., Shimizu E., Arima S., Ohmori J., Kita K., Shiomi K., Omura S., Nagamitsu T., Bioorg. Med. Chem., 23, 932-943 (2015).
– reference: 4) Malerich J. P., Hagihara K., Rawal V. H., J. Am. Chem. Soc., 130, 14416-14417 (2008).
– reference: 9) Uraguchi D., Ito T., Ooi T., J. Am. Chem. Soc., 131, 3836-3837 (2009).
– reference: 8) Yokomatsu T., Yamagishi T., Shibuya S., Tetrahedron Asymmetry, 4, 1783-1784 (1993).
– reference: 1) List B., Lerner R. A., Barbas C. F., J. Am. Chem. Soc., 122, 2395-2396 (2000).
– reference: 2) Okino T., Hoashi Y., Takamoto Y., J. Am. Chem. Soc., 125, 12672-12673 (2003).
– reference: 12) Uraguchi D., Ito T., Nakamura S., Ooi T., Chem. Sci., 1, 488-490 (2010).
– reference: 22) Claraz A., Oudeyer S., Levacher V., Adv. Synth. Catal., 355, 841-846 (2013).
– reference: 24) Sakai T., Hirashima S., Yamashita Y., Arai R., Nakashima K., Yoshida A., Koseki Y., Miura T., J. Org. Chem., 82, 4661-4667 (2017).
– reference: 16) Zhang C. L., Chatterjee S. S., Stein U., Heinemann U., Naunyn-Schmiedebergs Arch. Pharmacol., 345, 85-92 (1992).
– reference: 3) Hamza A., Schubert G., Soós T., Pápai I., J. Am. Chem. Soc., 128, 13151-13160 (2006).
– reference: 6) Nakashima K., Kawada M., Hirashima S., Kosugi A., Kato M., Yoshida A., Koseki Y., Miura T., Tetrahedron Asymmetry, 27, 888-895 (2016).
– reference: 26) Sakai T., Hirashima S., Matsushima Y., Nakano T., Ishii D., Yamashita Y., Nakashima K., Koseki Y., Miura T., Org. Lett., 21, 2606-2609 (2019).
– reference: 23) Miura T., Imai K., Ina M., Tada N., Imai N., Itoh A., Org. Lett., 12, 1620-1623 (2010).
– reference: 7) Akutsu H., Nakashima K., Yanai H., Kotani A., Hirashima S., Yamamoto T., Takahashi R., Yoshida A., Koseki Y., Hakamata H., Matsumoto T., Miura T., Synlett, 28, 1363-1367 (2017).
– reference: 18) Nagao H., Yamane Y., Mukaiyama T., Chem. Lett., 36, 8-9 (2007).
– reference: 11) Hirashima S., Arai R., Nakashima K., Kawai N., Kondo J., Koseki Y., Miura T., Adv. Synth. Catal., 357, 3863-3867 (2015).
– reference: 25) Singh R. P., Foxman B. M., Deng L., J. Am. Chem. Soc., 132, 9558-9560 (2010).
– reference: 10) Alegre-Requene J. V., Marqués-López E., Sanz Miguel P. J., Herrera R. P., Org. Biomol. Chem., 12, 1258-1264 (2014).
– reference: 21) Pansare S. V., Paul E. K., Org. Biomol. Chem., 10, 2119-2125 (2012).
– reference: 20) Pansare S. V., Paul E. K., Chem. Commun., 47, 1027-1029 (2011).
– reference: 19) Yang Y., Zheng K., Zhao J., Shi J., Lin L., Liu X., Feng X., J. Org. Chem., 75, 5382-5384 (2010).
– reference: 14) Arai R., Hirashima S., Kondo J., Nakashima K., Koseki Y., Miura T., Org. Lett., 20, 5569-5572 (2018).
SSID ssib002222518
ssib002484306
ssib001136365
ssib002223935
ssib002484304
ssib002484305
ssib000959844
ssib002822080
ssib003105265
ssib023161479
ssj0023355
ssib000576198
ssib002499502
ssib003105266
ssib000937675
ssib000972830
ssib001536036
ssib002222551
ssib058494605
ssib058494604
Score 2.3462405
SecondaryResourceType review_article
Snippet 「はじめに」20世紀後半から活発に研究されてきた精密有機合成化学は, 遷移金属を巧みに用い, 目的物だけを選択的に作り出す新反応を提供してきた. しかしながら, 21世紀に入り, 環境汚染や資源の枯渇問題などにより, 環境負荷の少ない化学合成法が求められている. 有機分子触媒は金属触媒と比較して毒性が少なく,...
SourceID medicalonline
jstage
SourceType Publisher
StartPage 1137
SubjectTerms asymmetric synthesis
bifunctional organocatalyst
chiral organocatalyst
direct vinylogous aldol
green chemistry
hydrophosphonylation
Title グリーンケミストリーを基盤とした有機分子触媒的不斉反応の開発
URI https://www.jstage.jst.go.jp/article/yakushi/141/10/141_21-00130/_article/-char/ja
http://mol.medicalonline.jp/library/journal/download?GoodsID=cs7yakug/2021/014110/002&name=1137-1145j
Volume 141
hasFullText 1
inHoldings 1
isFullTextHit
isPrint
ispartofPNX YAKUGAKU ZASSHI, 2021/10/01, Vol.141(10), pp.1137-1145
link http://utb.summon.serialssolutions.com/2.0.0/link/0/eLvHCXMwrV3Na9RAFA-1XgQRP7F-sQenl3ZrJpNMMjeT7a7VohTaQvUSkk2iVqzibg_V0-6KtEhReqiohb2IHwVF8aJF8I-J2-p_4ZvJ7O5sqaBF2M2-vMy8nbw3ybzffLzRtLOBGWMTcwsAesibMfhwIaDlPAtpEmAzCYyEj-hevkLHps1LM9ZM354H6uqSajhSvr_jupLdWBV4YFe-SvYfLNsRCgygwb5wBAvD8a9sjIoEOQbydEEQ5LqS8AptgrTTYMlhpTaHSY7j_CG7gZiBihbP4sElGzEPuaa4hJHrSILZbQIkU8QKyGGccJngWFy-QznhjiIGRXWQayM347jiL0CyixyQbCIPEo8KOVTIgewlwbGQV-LC5b8XUZGJNJ7IzpDscJB-9lV3fPoCfIeuuZOTY52eYSGGCa1Y_OhRXsWEhIIobVYAXe0LMXBnVl1We0WhoOwFqRJH6AYU4xWFtkBJhN8ByGeWEOnCZ0jcFKSzpJZ4foffAieEcrhOTK585qqNCcF5yvTs_Rxn7QcxbY7tcU8Dk4X2aj9JutJeYJyFvJG-B4BTa8d2zTD5Wo2F4NZ85cbNEbhxMeLcbcM7MytlXfRlUkB22Oc4D34M7ItcfjsNX9fnzwK42GsAxuLbf4xeHFd8ed7DpfjqbFvgH2YxR906gdk8mFzXF8eEEqrGAiQU3CXFd4SmRHGMxLkyRM0dV0Z6Yu-ZRO07EOfbryvyActbes-UAUNXGivANT1bQ2TnnfxgQ_Bcu0PY4KgzUwlkJM-7gT0JsbLtUmStkHMioFjnttsNvN1ZwH48qMf-29l4bBYXR3Ftpw5qByQmzbmZwQ5pfbPBYW1wIgtqvzCcm-qu0awM5wZzE91w9wtHtGtp_WPaWE8b39LG57T-KW000_rXtLEomfWVVnNj6-WrtPY2rT1La83NtaXNd83W4qPW-6c_37xura9svXj448vy5upS68ly6_taWvvwa_Xx1vONo9p0qThVGMvLHVvys4CzqvmgTEI7pnocgX6SqJxENEyCAEBCxCLbjI2wbJQjIyZRxHQahYlFE7BRQBKSUICO5JjWP3dnLj6u5aBqURuHth3EkRnYoRPihOpBWKblwIz0YEDzMh36d7OwPP4uqv6Adr5H_758uVf8csXmcq77_DXj89nwmMdRNnz-xPJQDhZHelDCE_-jHCe1fd3X2Smtv3pvPj4NYKcanhEP5W9dQhw3
linkProvider Flying Publisher
openUrl ctx_ver=Z39.88-2004&ctx_enc=info%3Aofi%2Fenc%3AUTF-8&rfr_id=info%3Asid%2Fsummon.serialssolutions.com&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E3%82%B0%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%83%B3%E3%82%B1%E3%83%9F%E3%82%B9%E3%83%88%E3%83%AA%E3%83%BC%E3%82%92%E5%9F%BA%E7%9B%A4%E3%81%A8%E3%81%97%E3%81%9F%E6%9C%89%E6%A9%9F%E5%88%86%E5%AD%90%E8%A7%A6%E5%AA%92%E7%9A%84%E4%B8%8D%E6%96%89%E5%8F%8D%E5%BF%9C%E3%81%AE%E9%96%8B%E7%99%BA&rft.jtitle=YAKUGAKU+ZASSHI&rft.au=%E5%B9%B3%E5%B3%B6%2C+%E7%9C%9F%E4%B8%80&rft.date=2021-10-01&rft.pub=%E5%85%AC%E7%9B%8A%E7%A4%BE%E5%9B%A3%E6%B3%95%E4%BA%BA+%E6%97%A5%E6%9C%AC%E8%96%AC%E5%AD%A6%E4%BC%9A&rft.issn=0031-6903&rft.eissn=1347-5231&rft.volume=141&rft.issue=10&rft.spage=1137&rft.epage=1145&rft_id=info:doi/10.1248%2Fyakushi.21-00130&rft.externalDocID=article_yakushi_141_10_141_21_00130_article_char_ja
thumbnail_l http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/lc.gif&issn=0031-6903&client=summon
thumbnail_m http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/mc.gif&issn=0031-6903&client=summon
thumbnail_s http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/sc.gif&issn=0031-6903&client=summon