Unipolar depresyon hastalarında kronotip ve mizaç ilişkisi ile kronotipin özkıyım riskine etkisi

• Published in: Anadolu psikiyatri dergisi Vol. 20; no. 5; pp. 460 - 469
• Main Authors: Kılıç,Neslihan, Güleç Öyekçin,Demet, Akıncı,Erhan
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Sivas ESFORM Ofset Ltd 01.10.2019; Anatolian Journal of Psychiatry
• Subjects: Comorbidity; Felsefe & Psikoloji & Sosyoloji; Insomnia; Melatonin; Mental depression; Sleep; Suicides & suicide attempts; Young adults; Sivas; Türkiye; mizaç; özkıyım; eveningness; suicide; temperament; depression; Akşamcıl kronotip; depresyon
• ISSN: 1302-6631
• DOI: 10.5455/apd.22041

Amaç: Bu çalışmada unipolar depresyon hastalarında kronotip ve mizaç ilişkisi ile kronotipin özkıyım riskine olan etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Katılımcılar, alım ve dışlama ölçütlerine uygun gönüllü olan unipolar depresyon tanısı konmuş hastalardan oluşmaktadır. Çalışma grubuna, klinisyen tarafından Sosyodemografik Veri Formu, klinik değerlendirme ölçekleri (İntihar Olasılığı Ölçeği, Sabahçıl Akşamcıl Ölçeği, Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi, Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği, Hamilton Anksiyete Derecelendirme Ölçeği, Temperament Evaluation of Memphis, Pisa, Paris, San Diego Autoquestionaire) uygulanmış ve DSM-5 yönelimli tanısal görüşme kılavuzu ile klinik değerlendirme yapılmıştır. Sonuçlar: Katılımcıların 69’u kadın, 19’u erkekti. Özkıyım girişimi öykü-sü olanların oranı %24.1 idi. Katılımcıların %50’sinde hafif, %50’sinde ise orta şiddette depresyon saptandı. Katılım-cıların, %30.7’si akşamcıl, %58’i ara, %11.4’ü sabahçıl kronotipteydi. Katılımcıların %90.8’inde uyku kalitesi bozuk-tu. Katılımcılarda en sık saptanan mizaç depresif mizaç (%25) idi. Kronotip tercihi ile depresyon şiddeti, anksiyete düzeyi, intihar olasılığı, uyku kalitesi ve mizaç özellikleri arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı. Tartışma: Mizaç ve kronotip özellikleri arasında doğrudan ilişki saptanmamıştır. Kronotip özellikleri depresyon şiddetini etkilememek-tedir. Kronotip özellikleri, özkıyım için bir risk etkeni değildir. Ek psikiyatrik bozukluğu bulunmayan hafif ve orta şiddet depresyon hastalarında özkıyım riskini değerlendirirken, mizaç ve kronotip özelliklerinden çok, klinisyenin gözlemi ile depresyonun klinik özelliklerine öncelik verilmelidir. (Anadolu Psikiyatri Derg 2019; 20(5):460-469)