Parkinson hastalığında apatinin motor ve non-motor bulgularla ilişkisi

• Published in: Haseki tıp bülteni Vol. 57; no. 2; pp. 129 - 134
• Main Authors: Gürbüz,Melek, Akdağ,Gönül, Arıcı Düz,Özge, Özer,Fahriye Feriha, Çokar,Ayşe Özlem, Hanoğlu,Lütfü
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi 01.06.2019
• Subjects: Sağlık Hizmetleri; Tıp; İstanbul; Türkiye; motor semptomlar; non-motor semptomlar; motor symptoms; Parkinson hastalığı; apati; non-motor symptoms; apathy; Parkinson’s disease
• ISSN: 1302-0072; 2147-2688
• DOI: 10.4274/haseki.galenos.2018.4457

Amaç: İdiyopatik Parkinson hastalığında (İPH) motor semptomlar kadar non-motor semptomların (NMS) da yaşam kalitesini önemli ölçüde etkilediği belirlenmiştir. Çalışmamızda, NMS’lerden biri olan “apati”nin motor ve NMS’lerle ilişkisi araştırılmıştır. Yöntemler: Çalışmaya, İPH tanısı alan, Hoehn-Yahr Skalasına (H&Y) göre evre 1-3 arası olan hastalar dahil edildi. DSM-IV kriterlerine göre demans tanısı alan hastalar çalışma dışı bırakıldı. Hastalar, Bileşik Parkinson Hastalığı Değerlendirme Ölçeği (BPHDÖ), Non-motor Belirtiler Anketi (NMSQ), Geriatrik Depresyon Ölçeği (GDÖ), Modifiye Apati Klinik Tanı Kriterleri uygulanılarak değerlendirildi. Bulgular: Çalışmaya alınan 68 hastanın 26’sında apati varken 42’sinde apati saptanmadı. Her iki grup yaş, klinik, demografik özellikler, aldıkları eşdeğer L-Dopa dozları, depresyon ve NMS test puanları açısından birbiri ile karşılaştırıldı. Apatisi olan grubun dokuzu kadın, 17’si erkekti ve yaş ortalamaları 64,3±7,7 yıl idi. Apatisi olmayan grup 25 kadın, 17 erkek hastadan oluşmaktaydı ve yaş ortalamaları 66,8±9,1 yıl olarak saptandı. Gruplar arasında yaş ortalaması, eğitim düzeyi, hastalık başlangıç yaşı, hastalık süresi ve eşdeğer L-Dopa dozları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı. Apatisi olan grupta erkek cinsiyet oranı anlamlı yüksekti, bu grubun GDÖ ve NMSQ ortalamaları diğer gruba göre anlamlı yüksek saptandı. Grupların H&Y evre oranlarında ve BPHDÖ toplam puan ve alt ölçeklerinde apatisi olan grupta istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu. Apatisi olan grubun evre 3 yüksekliği dikkati çekmiştir. Apatisi olan grubun bradikinezi oranı, olmayan grubun tremor oranı daha yüksek saptandı. Sonuç: Çalışmamızda, NMS’lerinden biri olan apatinin, erkek cinsiyette daha belirgin olduğu, BPHDÖ skorları, klinik evresi ve bradikinezi ile ilişkili olduğu ve depresyonun eşlik ettiği saptanmıştır.