DSM-5 uyku bozukluğu ölçeği türkçe formunun geçerliliği ve güvenilirliği

• Published in: Anadolu psikiyatri dergisi Vol. 18; no. 2; pp. 79 - 84
• Main Authors: Aydemir,Ömer, Herdem,Ahmet, Yüzeren,Serra
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: ESFORM Ofset Ltd 01.02.2017
• Subjects: Felsefe & Psikoloji & Sosyoloji; Sivas; Türkiye; DSM-5 Uyku Bozukluğu Ölçeği; güvenilirlik; geçerlilik
• ISSN: 1302-6631
• DOI: 10.5455/apd.241499

Amaç: Bu çalışmanın amacı, DSM-5 ölçütlerine göre uyku sorunlarının şiddetini ölçmek amacıyla geliştirilen DSM-5 Uyku Bozukluğu Ölçeğinin Türkçe Formunun güvenilirlik ve geçerlilik çalışmasını yapmaktır. Yöntem: Araştırma Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Uyku Tıbbı Kliniği’ne başvuran ve DSM-5 ölçütlerine göre herhangi bir uyku bozukluğu tanı ölçütlerini karşılayan hastalarla yapılmıştır. Uyku bozukluğu dışında herhangi bir ruhsal veya beden-sel hastalığı olan hastalar dışlanmıştır. Buna göre 50 uyku bozukluğu hastası çalışmaya alınmıştır ve tanı dağılımı 41 hastada OSAS, beş hastada birincil uykusuzluk, üç hastada parasomni ve bir hastada narkolepsi biçimindedir. Herhangi bir ruhsal veya bedensel hastalığı olmayan 50 gönüllü de sağlıklı kontrol grubunu oluşturmuştur. DSM-5 Uyku Bozukluğu Ölçeği dışında en yaygın kullanılan uyku bozukluğu ölçeği olan Pittsburgh Uyku Kalitesi Ölçeği (PUKÖ) birlikte geçerlilik için kullanılmıştır. Güvenilirlik analizlerinde içsel tutarlılık katsayısı ve madde-toplam puan korelasyon analizi, geçerlilik analizlerinde açıklayıcı faktör analizi ve birlikte geçerlilik için ise PUKÖ ile korelasyon analizi ve uyku grubuyla sağlıklı kontrol grubunu ne düzeyde ayırt ettiğini araştırmak amacıyla iki grup arasında ROC analizi yapılmıştır. Bulgular: Araştırma grubunun yaş ortalaması 39.3±15.8 yıldır ve örneklem grubunun %47.0'ı (s=47) kadındır. Grubun %55.0’i yüksekokul mezunu, %22.0’si ilkokul mezunu, %18.0’i lise mezunudur. Uyku bozukluğu grubunun hastalık süresi ortalaması 16.8±12.6 yıldır. DSM-5 Uyku Bozukluğu Ölçeğinin içsel tutar-lılığı 0.91, madde-toplam puan korelasyon katsayıları 0.61-0.81 arasında bulunmuştur. DSM-5 Uyku Bozukluğu Ölçeğinin açıklayıcı faktör analizinde örneklem yeterliliği için KMO katsayısı 0.91 ve Bartlett katsayısı 1.54 olarak bulunmuştur. Tek faktörlü çözüm elde edilmiştir ve özdeğeri 5.07’dir, varyansın toplam %63.4’ünü açıklamaktadır. Ölçek maddelerinin faktör yükleri 0.69-0.87 arasında bulunmuştur. PUKÖ ile korelasyon analizinde katsayı r=0.727 olarak hesaplanmıştır. Uyku bozukluğu grubunu sağlıklı gruptan ayırt etmesi amacıyla yapılan ROC analizinde eğri altında kalan alan 0.76 olarak hesaplanmıştır. Sonuç: Bu bulgularla DSM-5 Uyku Bozukluğu Ölçeğinin Türkçe için güvenilir ve geçerli olduğu gösterilmiştir.