Kanser hastalarında yaşam kalitesinin iyileştirilmesi ve uyku bozukluklarının tedavisinde uyku hijyeni ve psikopatolojinin yeri: Bir yol analizi çalışması

• Published in: Genel tip dergisi Vol. 31; no. 4; pp. 344 - 348
• Main Authors: Ali Çayköylü, Ayza Mutlu Haydanlı, Hatice Seda Norçin Demirdaş, Emine Tuğçe Doğan, Oğuz Peker, Gökçen Turan, Zuhal Koç Apaydın, Sibel Erol, Dilara Irmak Gaygusuz, Muhammed Bülent Akıncı, Mustafa Uğurlu, Görkem Karakaş Uğurlu
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: Selçuk University 01.12.2021
• Subjects: cancer; kanser; psikopatoloji; psychopathology; quality of life; sleep; sleep hygiene; uyku; uyku hijyeni; yaşam kalitesi
• ISSN: 2602-3741
• DOI: 10.54005/geneltip.1036518

Amaç: Kanser hastalarında uyku bozuklukları, uyku hijyeni, psikopatoloji ve yaşam kalitesi kavramlarını bütüncül bir çerçevede ele alan az sayıda çalışma vardır. Özellikle uyku hijyeni erişkin kanser hastalarında uyku bozukluklarının tedavisinde yer almasına rağmen etkinliğine dair çalışma yoktur. Çalışmanın amacı bu kavramlar arasındaki ilişkilerin yön ve büyüklüklerini modellemek ve böylece klinik pratiğe katkı sunmaktır. Yöntem: Bu çalışma kanser tanısı almış 34 katılımcı ve 16 sağlıklı kontrolden oluşan iki grup üzerinde yapılmıştır. Katılımcılar uyku hijyeni ve bozuklukları, psikopatoloji ve yaşam kalitesi bakımından karşılaştırılmıştır. Bulgular: Kanser hastalarında uyku hijyeni, uyku sağlığı, ruh sağlığı ve yaşam kalitesi kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde bozulmuştur. Ancak uyku hijyeninde bozulmanın uyku bozuklukları, psikopatoloji ve yaşam kalitesi üzerinde etkisi saptanmamıştır. Uyku bozuklukları psikopatolojideki artışa ikincil olarak geliştiği saptanmıştır. Sonuç: Kanser hastalarında uyku bozukluklarının tedavisinde uyku hijyeni önerileri hastaya göre ve dikkatli seçilmeli ve etkileri sınırlı olabileceği için bu hastalarda uyku bozukluklarındaki gidişin yakın izlenmesi gereklidir. Ayrıca kanser hastalarında uyku bozuklukları ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesinde temel hedefin hastadaki psikopatoloji düzeyi olması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.