Sukuk Türlerinin İkincil Piyasalarda İşlem Görebilmesi ve Borç Satışı Yasağına Göre Analizi

• Published in: Adam Akademi Sosyal Bilimler Dergisi Vol. 13; no. 2; pp. 331 - 359
• Main Author: KAZANCI, Fatih
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: 31.12.2023
• ISSN: 2146-4936
• DOI: 10.31679/adamakademi.1019069

Faizsiz finans kuruluşlarının likidite yönetimlerinde önemli bir rol oynayan sukuk türlerinin ikincil piyasada işlem görebilme kabiliyeti bu kuruluşlar için hayati önem taşımaktadır. Sukuk sertifikalarının ikincil piyasalarda işlem görebilmesi için sukukun borca dayalı değil varlığa dayalı olarak ihraç edilmiş olması gerekir. İslami Finans Kuruluşları için Muhasebe ve Denetim Kurumu (AAOIFI), sukuk hakkında bir standart yayınlamış olup, bu standardın açıkça anlaşılması, sukuk ihraç eden ve likidite yönetiminde kullanan faizsiz finansal kurumlar için oldukça önemlidir. Bunun nedeni, borç satışının fıkhen yasak olması nedeniyle bu finansal kuruluşların bazı sukuk sertifikalarını ikincil piyasada alıp satmamaları ve likidite yönetiminde kullanmamaları gerekliliğidir. Makalenin yazılma amacı; çeşitli ülkelerin devlet kurumlarının ihraç ettikleri sukuk türlerini araştırarak, bu sukuk türlerinin AAOIFI sukuk standardına ve borç satışı (bay’al-dayn) yasağına göre ikincil piyasada alınıp satılmaya uygun olup olmadıklarını tespit etmektir. Makalede bu sukuk türlerinden bazılarının fıkhi açıdan ikincil piyasaya uygun olmadıkları halde likidite yönetimi amacıyla piyasaya sürüldükleri belirlenmiştir. The ability of sukuk types, which play an important role in the liquidity management of interest-free financial institutions, to be traded in the secondary market is of vital importance for these institutions. In order for sukuk certificates to be traded in secondary markets, the sukuk must be issued as asset-based, not debt-based. The Accounting and Auditing Organization for Islamic Financial Institutions (AAOIFI) has published a standard on sukuk, and a clear understanding of this standard is very important for interest-free financial institutions that issue sukuk and use it in liquidity management. This is because these financial institutions should not trade some sukuk certificates in the secondary market and use them in liquidity management, as the sale of debt is prohibited by law. The purpose of this article is to investigate the types of sukuk issued by the state institutions of various countries and to determine whether these sukuk types are suitable for trading in the secondary market according to the AAOIFI sukuk standard and the prohibition of debt sale (bay'al-dayn). In the article, it was determined that some of these sukuk types were introduced to the market for liquidity management purposes even though they are not suitable for the secondary market in terms of fiqh.