Yapısal Eşitlik Modellemesi Uygulamalarının Raporlanmasında Kullanılabilecek Bir Kontrol Listesi YEM-KL

• Published in: Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi Vol. 13; no. 1; pp. 281 - 288
• Main Authors: Aydın Kasap, Zeliha, Kurt, Burçin, Albayrak, Muammer, Turhan, Kemal
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: 27.03.2024
• ISSN: 2146-9954; 2146-9954
• DOI: 10.37989/gumussagbil.1224423

Bu araştırmada, yapısal eşitlik modellemesi yöntemi uygulamalarının raporlanmasında bir standart oluşturulması için modelin tasarımı, modelin değerlendirilmesi, modelin modifikasyonu ve yorumlama/raporlama olmak üzere 4 ana başlık altında toplam 33 maddelik bir yapısal eşitlik modellemesi kontrol listesi (YEM-KL) nin oluşturulması amaçlanmıştır. Araştırmanın, özellikle sağlık alanında Türkçe yayınlanan YEM uygulamalarının yayın kalitelerinin arttırılmasına bir standart kılavuz niteliği sunması hedeflenmektedir. YEM-KL maddelerini beş yazar detaylıca incelemiş ve her bir madde için uzlaşılarak maddelere son hali verilmiştir. Türkçe yayınlanan kontrol listesinin genellenebilirliğini değerlendirmek amacı ile alanında iki uzman, birbirinden bağımsız şekilde, 2015-2022 yılları arasında Sağlık Alanında Türkçe yayınlanan 15 YEM çalışmasının kalitelerini YEM-KL ile değerlendirmiştir. Değerlendiriciler arasındaki uyum istatistikleri Cohen in Kappa (κ) katsayısı ve sınıf içi korelasyon (SKK) katsayısı hesaplanmış, ayrıca Bland-Altman grafiği ile görselleştirilmiştir. κ katsayılarına göre, 22 maddedenin mükemmel uyum olduğu, 5 maddede ise uyumun 0,81-1,00 aralığında olduğu 6 maddenin ise 0,61-0,80 aralığında olduğu görülmüştür. Akademisyenlerin toplam puanları arasındaki uyum SKK:0,932 (%95 GA: 0,811-0,977) olarak elde edilmiştir. YEM uygulamalarının sağlık alanına entegrasyonunun yeni yeni gözlendiği ülkemizde, özellikle Türkçe yayınlanan tıp/sağlık dergilerinde çalışmaların ortak ölçütlerle sunulması, YEM uygulamalarının ve gelecekteki ilgili meta analizi çalışmalarının kalitelerinin artmasına katkı sağlayacaktır.