İncir (Ficus carica L.) Genotipleri Arasındaki Fenotipik Varyasyonun Kümeleme ve Temel Bileşen Analizi Metodu İle Belirlenmesi

• Published in: Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi Vol. 8; no. 3; pp. 282 - 294
• Main Authors: DOĞAN, Adnan, KURT, Haydar, ÖZRENK, Koray
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: 31.10.2021
• ISSN: 2148-2306
• DOI: 10.19159/tutad.978186

İncir (Ficus carica L.), dünyada yaygın olarak yetiştirilen en eski kutsal meyvelerdendir. Güneydoğu Anadolu’nun, incir gen merkezi olarak özel bir yere sahip olduğu bilinmektedir. Bu araştırmada, Siirt (Türkiye) yöresinde yetiştirilen incir (F. carica L.) genotiplerinin 21 kalitatif ve kantitatif özellikleri değerlendirilmiştir. Bu çalışma ile incir genotiplerinin fenotipik karakterizasyonu yapılmış olup, incelenen genotipler arasında yüksek düzeyde fenotipik çeşitlilik saptanmıştır. İncelenen özelliklerin çoğunun varyasyon katsayısı (VK) % 20.00’dan yüksek bulunmuş olup, parametrelerin VK değerleri % 10.79-62.78 aralığında değişkenlik göstermiştir. İrdelenen karakterlerin birbiriyle olan ilişki düzeyleri ile her bir faktörün incir meyvesini tanımlamadaki etki oranları belirlenmiştir. En yüksek kaliteye sahip genotiplerin; E-42, E-19, E-26, E-27, E-30 ve E-20 olduğu belirlenmiştir. Mevcut çalışmanın sonuçları, incir genetik kaynaklarının uygun bir şekilde yönetilmesi ve korunması bağlamında özgün bir değere sahiptir. Üzerinde çalışılan genotiplerin gelecekteki ıslah programları için önemli bir gen kaynağı olabileceği düşünülmektedir. Fig (Ficus carica L.) is one of the oldest sacred fruits widely grown in the world. Southeastern Anatolia is known to have a special place as a fig gene center. In this study, 21 qualitative and quantitative properties of fig genotypes grown in the Siirt (Turkey) region were evaluated. In this study, phenotypic characterization of fig genotypes was made and a high level of phenotypic diversity was detected among the genotypes examined. The coefficient of variation (CV) of most of the traits examined was found to be higher than 20.00%, and the CV values of the parameters were ranged between 10.79% to 62.78%. The correlation levels of the examined traits and the effect ratios of each factor in defining the fig fruit were determined. The genotypes with the highest quality were determined as E-42, E-19, E-26, E-27, E-30, and E-20. The results of the current study have a unique value in the context of proper management and conservation of the fig genetic resources. It is thought that the studied genotypes can be an important source of genes for future breeding programs.