Medyada Yer Alan Kanser Haberlerinin Değerlendirlmesi

• Published in: Sakarya tıp dergisi Vol. 9; no. 4; pp. 619 - 625
• Main Authors: Muratdağı, Gürkan, Aktan Kibar, Fulya, Aşıcı, Neşe, Keskin, Mine, Oturak, Gökhan, Ekerbiçer, Hasan Çetin, Berberoğlu, Ufuk
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: Sakarya University 16.12.2019
• Subjects: analiz; internet; kanser; medya
• ISSN: 2146-409X; 2146-409X
• DOI: 10.31832/smj.562475

Özet Giriş: Medya, toplumlarda iletişimi sağlayan radyo, televizyon, gazete ve dergiler gibi basın yayın organlarının tümünü kapsayan bir kitle iletişim aracıdır. Kanser gibi morbidite ve mortalitesi yüksek hastalıklarda farkındalığı artırabilmek ve bu sayede erken tanı ve tedavi olanaklarını yakalayabilmek önemlidir. Medya bu konuda haber değeri taşıyan konuları tanımlayıp işleyerek ve bunları pekiştirerek kamu gündemini ve toplum sağlığı önceliklerini belirlemeye yardımcı olabilir. Bu çalışmada medyadaki kanser haberlerin içeriklerini ve topluma verdikleri mesjaların kanıta dayalı tıp yönünden doğruluk ve güvenilirliklerini araştırmayı amaçladık. Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipte tanımlayıcı olarak tasarlanan bu çalışma için Kasım 2018 ile Aralık 2018 tarihleri arasındaki bir aylık dönemde en çok ziyaret edilen beş gazetenin internet sitesi ile beş haber sitesindeki kanser ile ilgili haberler geriye dönük olarak incelendi. İncelenen haberlerden aynı içeriğe sahip olanlardan yalnızca biri seçilerek, toplam 459 tekil (bağımsız) haber çalışmaya dâhil edildi. Haberler, içeriklerine, kanser türlerine, haber kaynaklarına, haber ile başlık uyumuna ve kanıt düzeylerine göre incelendi. Veriler SPSS  21 programı kullanılarak sayı ve yüzde olarak ifade edildi. Bulgular: İncelenen toplam 459 tekil haberin içerik olarak  %26’sını magazinsel haberler, %23’ünü önleme ve korunma ile ilgili öneriler ve %15’ini kanser tanısı haberleri oluşturmaktaydı. Haberlerdeki kanser türlerine bakıldığında, %48’i genel kanser haberleri, %7.1’si meme kanseri ve %6.8’i akciğer kanseri haberleri idi. Tüm haberlerin %94’ünde başlık ile içerik uyumluydu ve %45’inde kanıt durumu literarür taraması sonuçlarına göre mevcuttu. Sonuç: Kanser gibi morbiditesi ve mortalitesi yüksek hastalıklarda erken tanı ve teşhis olanaklarına hastaların ulaşmasında, sınırlı sağlık kaynakları olan ülkelerde ücretli farkındalık kampanyaları yerine medyanın gücünü kullanmak  son derece akılcı bir yaklaşımdır. Ancak bu gücü doğru kullanabilmek için haberin hazırlık aşamasında uzman hekim görüşlerine yer verilmesi ve kanıt durumu mevcut bilgilerin halka iletilmesi önemlidir.