Karapınar Çevresinde Yeraltı Suyu Seviye Değisimlerinin Yaratmış Olduğu Çevre Sorunları

• Published in: Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi Vol. 2; no. 2; pp. 145 - 163
• Main Author: YILMAZ, Mutlu
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Ankara Üniversitesi Çevre Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi 01.02.2010
• Subjects: Coğrafya; Ankara; Türkiye; Obruk; Sulak alanlar; Topraklarda tuzlanma; Salted solid; Karapınar; Yeraltı suyu seviye değişimi; Wetland area; Groundwater level change; Sinkholes
• ISSN: 1309-1107; 1309-1107
• DOI: 10.1501/Csaum_0000000033

Yan kurak bir iklime sahip olan Konya Kapalı Havzası’nda son yıllardaki kuraklığa ek olarak su ihtiyacı yüksek olan tarım ürünlerinin ekiminde görülen artış, havzadaki binlerce derin sulama kuyularının sayısının çoğalmasına neden olmuştur. Bunun sonucunda; yer altı su seviyesin de alçalma ve yeni obrukların oluşumu başta olmak üzere toprakta tuzlanma, pek çok bataklık ve kaynakların kuruması, çevredeki göllerin seviyelerinin düşmesi gibi çeşitli sorunlar ortaya çıkmaktadır. Araştırma alanı olan Karapınar çevresinde son 33 yıl içinde (1977-2009) 13’ü 2006-2009 yılları arasında olmak üzere 19 çökme obruğu meydana gelmiştir. Obruk Platosu’na adını veren yüzden fazla obruk Kuaterner iklim döngülerine bağlı olarak işleyen doğal süreç sonucunda oluşmuş olsa da, yeni obrukların oluşmasında doğal süreçlerin yanında insanın önemli bir etkisi vardır. Yeraltı su akiferlerinden aşırı su çekiminin sürmesi halinde önümüzdeki yıllarda da yeni obrukların oluşması kaçınılmaz olacaktır. Ayrıca yeni oluşan obrukların ekonomik faaliyetlerin yoğun olarak yapıldığı (ulaşım, tarım vb.) ve nüfusun daha fazla olduğu güneye kayması ciddi sorunları da beraberinde getirecektir. Bu istenmeyen durumun önüne geçmek için sürdürülebilir olmayan tarımsal su yönetimi acilen terk edilmeli, bölgede yoğun olarak sulama ile yetiştirilen tarım ürünlerinin ekim alanları kısıtlanmalıdır. Ayrıca kontrollü ve yeraltı su seviyesinin daha da düşmesini engelleyecek su yönetimi planı hemen uygulanmaya konulmalıdır.