Cumhuriyetin İlk Yıllarında Köy Yatı Mektepleri

• Published in: History studies : international journal of history Vol. 15; no. Cumhuriyetin 100. Yılı Özel Sayısı; pp. 293 - 313
• Main Author: YÜCEL, M. Serhan
• Format: Journal Article
• Language: German; Turkish
• Published: Osman Köse 03.10.2023
• Subjects: 1925-1926 academic year; 1925-1926 ders senesi; boarding schools; i̇lköğretim; köy okulları; primary education; village schools; yatı mektepleri
• ISSN: 1309-4173; 1309-4688
• DOI: 10.9737/historystudies.1358682

Osmanlı Devleti, 19. yüzyıldan itibaren savaşlar ve toprak kayıpları yüzünden sayıları hızla artan kimsesiz çocuklar sorunuyla yüz yüze kalmıştır. Bakıma muhtaçların barınma, iaşe, eğitim ve işe girmeleri için adeta seferber olan devlet, Tanzimat döneminde Darüşşafaka, sonrasında da Darülaceze ve Darüleytam gibi öğretim kuruluşlarıyla sorunun çözümüne odaklanmıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarında bu anlayış devam etmiş, köy ve şehir yatı mektepleri açılarak, Darüleytamların yatı mekteplerine dönüşmesi sağlanmıştır. 1925-1926 ders senesinde Türkiye’de toplam elli yatı mektebi eğitim vermiş, bunlardan on sekizi şehirlerde, kalan otuz ikisi köylerde faaliyet göstermiştir. Köy yatı mekteplerinin öğrencileri sadece öksüz veya yetim köy çocukları arasından seçilmiştir. İlkokul dersleriyle birlikte demircilik, terzilik, marangozluk ve kunduracılık gibi mesleki eğitime de ağırlık verilen yatı mekteplerinde müzik ve izcilik gibi uygulamalı dersler de yürütülmüştür. Çalışmada Köy Enstitülerinin öncüsü Köy Yatı Mekteplerinin 1925-1926 eğitim öğretim yılındaki istatistikleri incelenmiştir. Since the 19th century, the Ottoman Empire faced the problem of orphaned children, whose numbers increased rapidly due to wars and territorial losses. Mobilizing for the shelter, food, education and employment of those in need of care, the state focused on solving the problem with educational institutions such as Darüşşafaka during the Tanzimat period, and later Darülaceze and Darüleytam. In the early years of the Republic, this approach continued and village and city boarding schools were opened, transforming Darüleytam into boarding schools. In the 1925-1926 school year, a total of fifty boarding schools provided education in Turkey, eighteen of which operated in cities and the remaining thirty-two in villages. The students of the village boarding schools were selected only from orphaned or destitute village children. In addition to primary school courses, the boarding schools emphasized vocational training such as blacksmithing, tailoring, carpentry and shoemaking, and also offered practical courses such as music and scouting. In this study, the statistics of the Village Boarding Schools, the forerunner of the Village Institutes, for the 1925-1926 academic year are analyzed.