ADSORPSİYON VE İYON DEĞİŞİMİ PROSESLERİYLE İÇME SULARINDAN DOĞAL ORGANİK MADDE GİDERİMİ

• Published in: Uludağ University Journal of The Faculty of Engineering Vol. 24; no. 3; pp. 549 - 574
• Main Authors: TÖZÜM AKGÜL, Seda, KAPLAN BEKAROĞLU, Şehnaz Şule, YİĞİT, Nevzat Özgü
• Format: Journal Article
• Language: Turkish; English
• Published: Bursa Uludag University 27.12.2019
• Subjects: activated carbon; adsorpsiyon; adsorption; aktif karbon; anion exchange; anyon değişimi; doğal organik madde (dom); magnetic ion exchange (miex®); manyetik iyon değiştirici (miex); metal oksitler; metal oxides; natural organic matter (nom)
• ISSN: 2148-4147; 2148-4155
• DOI: 10.17482/uumfd.584151

Organik maddelerin kompleks heterojen bir karışımı olan doğal organik madde (DOM), su kalitesi üzerinde neden olduğu olumsuz etkilerinin yanında klorla reaksiyonu sonucunda trihalometan (THM) ve haloasetik asit (HAA) gibi dezenfeksiyon yan ürünlerini (DYÜ) oluşturarak insanlar için önemli bir sağlık riski oluşturmaktadır.Bunun yanında DOM’un konsantrasyonu ve kompozisyondaki büyük değişkenlik, su arıtma tesislerinde DOM’un arıtımını zorlaştırmaktadır.Bu güne kadar içme sularından DOM giderimi için çeşitli arıtma metotları araştırılmıştır. Bu metotlar arasında adsorpsiyon, DOM giderimi için en çok çalışılan ve uygulanan proseslerden biridir.İyon değişimi de DOM giderimi için adsorpsiyona alternatif bir proses olarak ortaya çıkmıştır.Büyük bir kısmı negatif yüklü fraksiyonlardan oluşan DOM’lar, anyon değiştirici reçinelerle giderilebilir. Bu çalışmada, DOM’un içme sularından giderimi için kullanılan adsorpsiyon ve iyon değişimi proseslerinin performansıyla ilgili çeşitli araştırmacılar tarafından ortaya konan bilgiler derlenerek sunulmaktadır.Bu bağlamda DOM gideriminde kullanılan orijinal ve yüzeyleri farklı yöntemlerle modifiye edilmiş çeşitli adsorbentler incelenmiş, bu adsorbentlerin DOM giderme etkinlikleri ve bunu etkileyen faktörler irdelenmiştir.Çalışmada ayrıca iyon değiştirici reçinelerin kullanımı, reçine yapısının performans üzerindeki etkisi gibi konulara değinilmiş ve çözünmüş organik karbon (ÇOK) giderimi için özellikle tasarlanan manyetik iyon değiştirici (MIEX), akışkan yataklı iyon değiştirici (FIX) ve askıda iyon değiştirici (SIX) gibi farklı iyon değiştirme proseslerine yer verilmiştir.