Bireylerin Covid-19 Sürecindeki Sigara Bırakma Başarılarının Bazı Değişkenler Bağlamında İncelenmesi

• Published in: Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi Vol. 10; no. 4; pp. 850 - 860
• Main Author: ÇITAK, Şenel
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: 29.12.2021
• ISSN: 2146-9954; 2146-9954
• DOI: 10.37989/gumussagbil.887762

Covid-19 virüsün dünya geneli 2,5 milyonun üzerinde insanın ölümüne neden olması ülkeleri sıkı karantina ve sağlık tedbirleri almaya zorlamış ve insanlar daha önce hiç tecrübe etmedikleri bir sürece girmişlerdir. Bu çalışmada Covid-19 salgınında bireylerin salgın öncesi ve sonrası sigara içme, sigara içmeyi devam ettirme ve sigarayı bırakma davranışlarını belirlemenin yanında sigara bırakma başarısı ile yaş, eğitim düzeyi, mevcut çalışma durumu, çevresindeki insanların virüsten etkilenme düzeyi ve yaşadıkları kaygı durumları gibi bazı değişkenler arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmaktadır. Katılımcılara araştırmacı tarafından geliştirilen 15 soruluk bir anket formu ve Sigara Bırakma Başarısı Öngörü Ölçeği (SBBÖÖ) uygulanmıştır. Araştırma ilişkisel araştırma yöntemlerine uygun olarak yürütülmüş ve kolay örnekleme yöntemi çerçevesinde Türkiye geneli 18-65 yaş arası 545 (K=256, E= 289) kişiye ulaşılmıştır. SPSS analizleri kapsamında tanımlayıcı istatistik, ANOVA ve bağımsız grup t testi kullanılmıştır. Katılımcıların %31,9’unda sigara içme davranışında azalmalar olmuş, %25,8’i ise sigarayı tamamen bırakmıştır. Yakın çevresinde virüs salgınına yakalanan insanların varlığı ve aktif kazanç getiren çalışma durumu, bireyin sigara bırakma başarısını artıran güçlü değişkenler olarak belirlenmiştir. Diğer taraftan bireylerin salgın sürecindeki kaygı/endişeleri ciddi düzeyde arttıkça sigarayı bırakma başarılarının düştüğü tespit edilmiştir. Bu bağlamda sigara bırakma davranışının arttırılması için salgın dönemlerinde psiko-sosyal müdahale destek sistemlerinin geliştirilmesi önerilmektedir. The fact that Covid-19 virus has caused the death of about 3 million people in the world has forced countries to take strict quarantine and health measures, and people have entered a period they have never experienced before. The aim of the study was to determine pre- and post-pandemic smoking, continued smoking and smoking cessation behaviors of individuals in Covid-19 pandemic, and to examine the correlations between smoking cessation success and some variables such as age, education level, current employment status, the level of exposure to the virus of people around them and experienced anxiety. A questionnaire with 15 questions developed by the researcher and the Smoking Cessation Success Prediction Scale (SCSPS) were applied on the participants. The study was conducted in line with the correlational research models and 545 (F=256, M= 289) individuals aged between 18-65 in Turkey were reached within the framework of the convenience sampling method. Descriptive statistics, ANOVA and İndependent group t test were used within the scope of SPSS analyses. Of the participants, 31.9% had a decrease in smoking behavior and 25.8% quit smoking completely. The existence of people who got infected by the virus around them and employment status with an active income were found to be strong variables that increase the smoking cessation success of individuals. On the other hand, the individuals’ smoking cessation success levels significantly decreased as the level of experienced anxiety/worry significantly increased during the pandemic. In this regard, it is recommended that psycho-social intervention support systems should be established to increase the smoking cessation behavior.