Makroekonomik değişkenlerin BIST turizm endeksi üzerindeki etkisinin incelenmesi

• Published in: Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi Vol. 3; no. 1; pp. 175 - 180
• Main Authors: DEMİRKALE, Özge, CAN, Esin Nesrin
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: 30.06.2021
• ISSN: 2717-767X; 2717-767X
• DOI: 10.47542/sauied.906256

Bu çalışmanın amacı BIST Turizm endeksi, USD/TL, faiz oranı ve petrol fiyatları arasındaki karşılıklı ilişkiyi araştırmaktır. Çalışmada Ocak2008-Aralık 2020 dönemi aylık verileri kullanılmıştır. BIST Turizm endeksinin döviz kuru, faiz oranı ve petrol fiyatlarında meydana gelebilecek bir artışa tepkisini değerlendirmek için Vektör Otoregresif Modeller (VAR) modeline dayalı etki-tepki fonksiyonlarından yararlanılmıştır. Ayrıca değişkenler arasında herhangi bir nedensellik ilişkisinin olup olmadığını tespit edebilmek için VAR Granger nedensellik testi uygulanmıştır. Etki-tepki fonksiyonlarına göre Turizm endeksinin dolar şokuna pozitif tepki verdiği tespit edilmiştir. Faiz oranının ise BIST Turizm endeksi üzerindeki etkisinin 4. döneme kadar zayıf formda negatif olduğu saptanmıştır. Petrol fiyatlarının ise BIST Turizm endeksi üzerindeki etkisinin zayıf formda pozitif yönde olduğu belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar turizm endeksini etkileyebilecek makroekonomik faktörleri ele alarak incelenmesi ve etkilerinin belirlenmesi açısından önemlidir. The aim of this study is to investigate the mutual relationship between BIST Tourism index, USD/TL, interest rate and oil prices. January 2008 December 2020 monthly data were used in the study. Effect-response functions based on the VAR model were used to evaluate the reaction of the BIST Tourism index to an increase in the exchange rate, interest rate and oil prices. In addition, the VAR Granger causality test was applied to determine whether there is any causal relationship between the variables. According to Effect-response functions, it was found that the Tourism Index reacted positively to the dollar shock. The impact of the interest rate on the BIST Tourism Index was negative in weak form until the fourth period. The impact of oil prices on the BIST Tourism Index was positive in weak form. The results obtained from the study are important for examining and determining the effects of macroeconomic factors that may affect the tourism index.