Erken Çocukluk Döneminde Otizm Spektrum Bozukluğu Tanılı Çocuğu Olan Ebeveynlerin Eğitsel İhtiyaçlarının Belirlenmesi

• Published in: Yaşadıkça eğitim (Online) Vol. 38; no. 2; pp. 258 - 273
• Main Authors: Karaca, Muhammed Abdulbaki, Sarı, Hakan
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: Istanbul Kültür University 20.05.2024
• Subjects: ebeveyn; eğitsel ihtiyaç; otizm spektrum bozukluğu; özel eğitim
• ISSN: 1300-1272; 2667-4874
• DOI: 10.33308/26674874.2024382607

Ebeveynler için eğitsel yeterlikler, çocuklarını sosyal ve duygusal açıdan geliştirmelerine yardımcı olacak etkinliklerle ilgili becerileri kazandırması, problem davranışlarla baş edebilmesi ve çocuklarının gelişimini izleme becerisi olarak sıralanmaktadır. Ayıca çocukların iletişim ve etkileşim becerilerini kazanmalarını sağlamak, öz bakım becerilerini, psikomotor ve bilişsel beceriler edinmelerini sağlamak ve çocuklarının başkalarıyla sosyal olarak etkileşime girmesini sağlamaktır. Araştırmanın amacı, erken çocukluk döneminde Otizm Spektrum Bozukluğu tanılı çocuğu olan ebeveynlerin eğitsel ihtiyaçlarının belirlenmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılmıştır. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmaya Konya ilinde ikamet eden erken çocukluk döneminde otizm tanılı çocuğu olan 20 ebeveyn katılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz tekniğiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda erken çocukluk döneminde otizm tanılı çocuğu olan ebeveynler çocuklarına; sosyal ve duygusal beceriler, bilişsel beceriler, dil ve iletişim becerileri, özbakım becerileri, ince ve kaba motor beceriler edindirmeyle ilgili ve otizm tanılı çocuklarının problem davranışlarıyla baş edebilmeye yönelik kendilerini yetersiz gördükleri ortaya çıkmıştır. Ebeveynler bu konularla ilgili eğitim almaya gereksinim duyduklarını ifade etmişlerdir. Erken çocukluk döneminde otizm tanılı çocuğu olan ebeveynlere yönelik eğitimlerin etkili şekilde uygulanması ve okul yöneticilerinin; okul rehberlik servisleriyle ve öğretmenlerle iş birliği kurarak ebeveyn eğitiminde destekleyici rolde olmaları önerilmektedir.