Yüksek Çözünürlüklü CCSM4 Model Verilerine Göre Son Buzul Maksimumunda (SBM) Türkiye’nin Holdridge Ekolojik Bölgeleri ve Günümüz İklim Şartlarıyla Karşılaştırılması

• Published in: Coğrafi Bilimler Dergisi Vol. 19; no. 2; pp. 331 - 367
• Main Author: YILMAZ, Erkan
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: Ankara University 31.10.2021
• Subjects: ccsm4 model data; climatic comparison; era-interim data; holdridge ecological zones; precipitation regime difference
• ISSN: 1303-5851; 1308-9765
• DOI: 10.33688/aucbd.880675

Bu çalışmada, CCSM4 ve ERA-Interim model verileri kullanılarak, Türkiye’de Son Buzul Maksimumu (SBM)’de ve günümüzdeki Holdridge ekolojik bölgeleri (HEB) oluşturulmuş-karşılaştırılmış, CCSM4 verilerine göre SBM’deki iklim özellikleri ortaya koyulmuştur. Analiz sonuçlarına göre SBM’deki sıcaklıkların günümüze göre farkları Karadeniz çevresinde düşükken, Türkiye’nin güneyine ve karasal iç bölgelerine doğru artmaktadır. SBM’deki yağışlar, yüksek dağlık alanlarda (Güneydoğu Toroslar hariç) günümüze göre yüksek, Doğu Anadolu Bölgesi ve deniz kıyıları ile alçak alanlarda düşüktür. HEB sınıflandırmasına göre Türkiye’de SBM’de alçak irtifa koşulları ortadan kalkmakta, dağlık, alpin ve karlı kat genişlemektedir. SBM’de Türkiye’de daha nemli (buharlaşma yağış oranı) koşullar oluştuğu, bu nemliliğin hem sıcaklık düşüşüne bağlı buharlaşma azalmasından hem de yağış artışından kaynaklandığı anlaşılmıştır. SBM’de Türkiye’de günümüzde bulunan çöl çalılığı ve dikenli çalılık biyomları görülmezken, dikenli step, step ve kurak orman biyomu alanları daralmış, diğer biyom alanları genişlemiştir. Çalışma sonucunda CCSM4 verilerinin, Türkiye’nin doğu yarısı için tutarlı, batı yarısı için yarı-tutarlı olduğu görülmüştür. In this study, Holdridge ecological zones (HEZ) were created and compared for current and Last Glacial Maximum (LGM) time using CCSM4 and ERA-Interim model data, and then climatic conditions of Turkey in LGM was analyzed using CCSM4 data. According to the results, the temperature difference in LGM compared today was low around the Black Sea while it increases at south and terrestrial of Turkey. Precipitation in LGM is high at mountain regions (exclude Southwestern Taurus Mountains) while it is low in coastal and low altitude and Eastern Anatolian Regions. According to HEZ results, lower montane is not defined at LGM but montane, sub alpine, alpine and nival conditions expanded. In LGM, more humidity conditions (ratio of evaporation and precipitation) was formed in Turkey connected increasing precipitation and especially decreasing evaporation. Desert scrub and thorn woodland are not defined in LGM, thorn steppe, steppe, dry forest biomes were narrowed while other biome areas were enlarged. In conclusion, it is obtained that CCSM4 data is suitable for eastern half of Turkey, but it is not usable for western half.