Fiscal efficiency of the green transformation of the tax system on selected examples of European Union Member States

• Published in: Journal of Modern Science Vol. 55; no. 1; pp. 688 - 709
• Main Authors: Szymański, Waldemar, Węgrzyn, Joanna
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: Akademia Nauk Stosowanych WSGE im. A. De Gasperi w Józefowie 01.03.2024
• Subjects: direct taxes; environmental taxes; green transformation; indirect taxes; tax policy
• ISSN: 1734-2031; 2391-789X
• DOI: 10.13166/jms/185547

Cel pracy Współczesna polityka podatkowa jest prowadzona z uwzględnieniem ich pozostałych funkcji, w tym funkcji stymulacyjnej. Zasadniczym celem artykułu jest wskazanie, które z podatków są najbardziej właściwe dla realizacji polityki środowiskowej, ze szczególnym uwzględnieniem efektywności i wydajności fiskalnej. Na cele niniejszego artykułu sformułowana została teza o tym, że współczesne systemy podatkowe powinny nie tylko stanowić efektywny zbiór podatków maksymalizujących dobrobyt społeczeństwa, ale także wspomagać realizację polityki środowiskowej. Materiał i metody Rozważania dotyczące efektywności i wydajności fiskalnej w kontekście zielonej transformacji systemów podatkowych przeprowadzono na przykładzie państw członkowskich UE z uwzględnieniem podziału na kraje wysoko i średnio rozwinięte. W części analitycznej autorzy wykorzystując ogólnodostępne dane statystyczne oraz stosując powszechne miary obciążeń podatkowych wskazują różnice w poziomie obciążeń podatkowych wybranych państw członkowskich, w zakresie podatków środowiskowych. Wyniki W części analitycznej autorzy wskazują także zależność między poziomem opodatkowania podatkami środowiskowymi a skłonnością przedsiębiorstw do podejmowania działań związanych z eko-inwestycjami w tym prac badawczo – rozwojowych, których efektem jest ochrona środowiska. Wnioski W oparciu o przeprowadzoną analizę porównawczą podatków bezpośrednich i pośrednich autorzy wskazują, że najbardziej odpowiednią grupą podatków, które mogą stanowić efektywny instrument wsparcia polityki zielonej transformacji są podatki pośrednie. Uzasadnieniem dokonanego wskazanie jest ich stała efektywność fiskalna a także powszechność opodatkowania, co zwiększa ich stymulacyjny charakter i wspomaga transformację środowiskową. Objectives Contemporary tax policy is conducted taking into account their other functions, including the stimulus function. The main purpose of the article is to indicate which taxes are the most appropriate for the implementation of environmental policy, with particular emphasis on fiscal efficiency and effectiveness. For the purposes of this article, a thesis was formulated that modern tax systems should not only constitute an effective set of taxes maximizing the welfare of society, but also support the implementation of environmental policy. Material and methods Considerations regarding fiscal effectiveness and efficiency in the context of the green transformation of tax systems were carried out on the example of EU Member States, taking into account the division into highly and medium-developed countries. In the analytical part, the authors, using publicly available statistical data and common measures of tax burdens, indicate differences in the level of tax burdens of selected Member States in the field of environmental taxes. Results In the analytical part, the authors also indicate the relationship between the level of taxation with environmental taxes and the willingness of enterprises to undertake activities related to eco-investments, including research and development works, the effect of which is environmental protection. Conclusions Based on the comparative analysis of direct and indirect taxes, the authors indicate that the most appropriate group of taxes that can be an effective instrument to support the green transformation policy are indirect taxes. The justification for this indication is their constant fiscal efficiency as well as the universality of taxation, which increases their stimulating nature and supports environmental transformation.