İleri Kademe Arpa (Hordeum vulgare L.) Genotiplerinin Verim ve Bazı Fizyolojik Özelliklerinin Eskişehir Koşullarında Belirlenmesi

• Published in: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi tarım ve doğa dergisi Vol. 22; pp. 60 - 68
• Main Authors: SÖNMEZ, Ali Cevat, YÜKSEL, Soner
• Format: Journal Article
• Language: English
• Published: 31.10.2019
• ISSN: 2619-9149; 2619-9149
• DOI: 10.18016/ksutarimdoga.vi.530281

Bu çalışmada, Orta Anadolu ve Geçit Bölgeleri için yatmaya dirençli, orta erkenci, hem kıraç hem de sulu şartlarda tane verimi ve kalitesi yüksek kışlık arpa çeşitlerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Denemede Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’ne ait ileri kademe 11 hat, standart olarak ta İnce-04, Larende, Tarm-92, Ünver, Özdemir-05, Erginel-90 ve Keser çeşitleri kullanılmıştır. Denemeler 2014-2015 ürün yılında tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak Eskişehir Merkez de Sultanönü (kıraç) ve Toprak-Su (sulu) Yerleşkelerinde yürütülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre her iki çevrede de genotipler arası farklılıklar bu araştırmada incelenen tüm özellikler bakımından önemli (P<0.01) bulunmuştur. Tane verimi ve yatma değeri ’inde 9, 10 ve 11 numaralı hatlar; bitki boyu ’nda Erginel-90; 1000 tane ağırlığı ‘nda sulu koşullarda 1, 10, 11 numaralı hatlar ve Larende, kıraç koşullarda ise 5, 8 ve 10 numaralı hatlar öne çıkmıştır. En erken başaklanan genotipler ise 1, 3 ve 9 numaralı hatlar olmuştur. Tane verimi ile yatma değeri ve başaklanma süresi parametreleri arasında negatif korelasyon önemli bulunurken, 1000 tane ağırlığı ile tane verimi arasında pozitif korelasyon önemli bulunmuştur. Sonuç olarak tüm parametrelerde üstün özellikler gösteren 10 ve 11 numaralı hatların öne çıktıkları belirlenmiştir.  In this study, it was aimed to develop higher yielding winter barley varieties with lodging resistance, medium early maturing and higher grain quality for Central Anatolia and Transitional Zone regions in both irrigated and rainfed conditions. In the trial, 11 lines from Transitional Zone Agriculture Research Institute and varieties such as İnce-04, Larende, Tarm-92, Ünver, Özdemir-05, Erginel-90 and Keser were used as standards. Trials were set up as Randomized Complete Block Design with 4 replications in 2014-2015 growing season in Eskisehir Center, Sultanönü (rainfed) and Soil–Water (irrigated) locations. According to the results of this research, the differences among genotypes were found significant (P<0.01) for all traits in both environments. Lines 9, 10, 11 for grain yield (GY), Erginel-90 for plant height, lines 1, 10, 11 and Larende for 1000 kernel weight in irrigated conditions, lines 5, 8 and 10 in rainfed conditions were prominent. Lines 1, 3, 9 were found as early heading genotypes. Negative correlation was found significant between grain yield and lodging score, days to heading parameters. Whereas, positive correlation was found between 1000 kernel weight and grain yield. When all the parameters were evaluated together, it is determined that the lines 10 and 11 were prominent.