TRÓJDZIELNOŚĆ MŁODSZEGO DRYASU OBSERWOWANA W ROZWOJU ROŚLINNOŚCI W OTOCZENIU TORFOWISKA ŻABIENIEC W ŚRODKOWEJ POLSCE

• Published in: Acta geographica Lodziensia no. 112; pp. 7 - 17
• Main Author: Milecka, Krystyna
• Format: Journal Article
• Language: Polish
• Published: Lódz Lódzkie Towarzystwo Naukowe 01.01.2022
• Subjects: Chemical properties; Cryopreservation; Deforestation; Ecological succession; Environmental history; Geomorphology; Glacial periods; Holocene; Organic sediments; Paleoecology; Physicochemical properties; Plant communities; Pollen; Radiocarbon dating; Radiometric dating; Sediments; Steppes; Tundra; Vegetation; Poland
• DOI: 10.26485/AGL/2022/112/1
• ISSN: 0065-1249

Torfowisko Żabieniec położone jest w środkowej Polsce. Duża miąższość osadów biogenicznych pozwoliła na przeprowadzenie badań paleoekologicznych i odtworzenie historii roślinności oraz zmian klimatu podczas późnego glacjału i holocenu. Na podstawie wyników analizy pyłkowej zaprezentowano przebieg rozwoju roślinności podczas młodszego dryasu. Przebieg krzywych pyłkowych pozwolił na wydzielenie trzech faz, a datowanie radiowęglowe umożliwiło określenie ich ram czasowych. Pierwsza z nich, obejmująca 50 cm osadu, była najdłuższa i trwała prawie 900 lat. Ilustruje ona ochłodzenie, rozwój zbiorowisk zimnolubnych, odlesienie i wzrost trofii ekosystemu jeziornego. Druga, pomimo znacznej miąższości osadów (50 cm), była znacznie krótsza, trwała tylko około 230 lat i ilustruje stabilizację zimnolubnej roślinności okolic Żabieńca oraz wysoki status troficzny jeziora. Trzecia, obejmująca około 120 lat (30 cm osadu) ilustruje ustępowanie zbiorowisk otwartych, zimnolubnych, zanik taksonów światłolubnych, glacjalnych i zimnego stepu oraz wyraźnie niższą trofię wód zbiornika. Porównanie danych palinologicznych kilku stanowisk na terenie Polski sugeruje, że wyznaczana czynnikami makroklimatycznymi sukcesja roślinności jest w istotnym zakresie modyfikowana cechami lokalnymi środowiska, a czynniki: topograficzne, geomorfologiczne i fizykochemiczne podłoża decydują o tempie oraz szczegółowych kierunkach pojawiania się różnych zbiorowisk roślinnych.