Genç atletlerde anaerobik performans düzeyinin farklı yaş ve branş gruplarına göre incelenmesi

• Published in: Sportif bakış spor ve eğitim bilimleri dergisi Vol. 5; no. 2; pp. 92 - 108
• Main Authors: Karlı,Ümid, Güvenç,Alpay, Aslan,Alper, Açıkada,Caner, Hazır,Tahir
• Format: Journal Article
• Language: Turkish
• Published: Ümit Doğan Üstün 2018
• Subjects: Spor; Mustafa Kemal Üniversitesi; Türkiye; Atletizm; Anaerobic performance; Yaş; Track and Field; Branşlaşma; Anaerobik performans; Event specialization; Age
• ISSN: 2148-905X; 2148-905X

Bu araştırmanın amacı, Atletizmin farklı branşlarında müsabık genç erkek ve kız sporcularda anaerobik performans düzeyinin farklı branş ve kronolojik yaş gruplarına bağlı olarak incelenmesidir. Araştırmaya, kronolojik yaşları 12-14 yıl arasında değişen 56 kız ve 11-16 yıl arasında değişen 63 erkek, toplam 119 atlet katılmıştır. Katılımcılar, kız ve erkekler ayrı olmak üzere, Atletizm’de ilgilendikleri branşlara göre iki farklı branş grubuna ve ayrıca üç farklı kronolojik yaş grubuna ayrılmışlardır. Branş gruplarında, Grup-1 orta-uzun mesafe koşucularını (n=32 erkek atlet; n=28 kız atlet), Grup-2 ise sprint, atma ve atlama branşlarını kapsamaktadır (n=31 erkek atlet; n=28 kız atlet). Yaş grupları ise, kızlarda 12, 13 ve 14 yaş, erkeklerde ise 11-12, 13-14 ve 15-16 yaş olarak yapılandırılmıştır. Vücut ağırlığı ve boy uzunluğu ölçümleriyle birlikte, vücut yağ yüzdesi ve yağsız vücut kütlesi uygun eşitlikler yardımıyla değerlendirilmiştir. Anaerobik performans Wingate Anaerobik Testi ile belirlenmiştir. İstatistiksel analizlerde İki Yönlü Varyans Analizi (2x3) kullanılmıştır. Sprint, atma ve atlama branşlarında müsabık atletlerden oluşan Grup-2’nin gerek absolut gerekse relatif anaerobik performans düzeyi ve yorgunluk indeksi değerlerinin orta-uzun mesafe koşuculardan oluşan Grup-1’den önemli derecede yüksek olduğu bulunmuştur (p<0.05). Erkek atletlerde absolut anaerobik güç ve kapasite değerlerinin yaşın ilerlemesiyle birlikte anlamlı ölçüde arttığı (p<0.01), ancak vücut ağırlığı ve yağsız vücut kütlesine oranlanmış relatif anaerobik performans değerlerinin yaşla birlikte önemli ölçüde değişmediği (p>0.05) belirlenmiştir. Bununla birlikte kız atletlerde, yaşın absolut ve relatif anaerobik performans düzeyine etkisi anlamsızdır (p>0.05). Sonuç olarak, genç Atletizm sporcularında anaerobik performans düzeyinin ilgilenilen branşa özgü olarak değiştiği belirlenmiştir. Bunun bir ölçüde yapılan antrenman türü ve müsabakaya bağlı bir değişkenlik olabileceği söylenebilir.