ПАТОЛОГИЧЕСКАЯ ИЗВИТОСТЬ ВНУТРЕННЕЙ СОННОЙ АРТЕРИИ: ЭТИОЛОГИЯ, КЛИНИКА, ДИАГНОСТИКА, ЛЕЧЕНИЕ. ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ DOLICHOARTERIOPATHY OF THE INTERNAL CAROTID ARTERY: ETIOLOGY, СLINICAL MANIFESTATION, DIAGNOSIS, TREATMENT. REVIEW

• Published in: Наука и здравоохранение no. 6(23); pp. 130 - 139
• Main Authors: Е.К., Догалбаев, А.Б., Фурсов, Т.А., Султаналиев, И.Н., Сагандыков, С.С., Сулейменов
• Format: Journal Article
• Language: Russian
• Published: 01.02.2022
• ISSN: 2410-4280
• DOI: 10.34689/SH.2021.23.6.015

Актуальность.Патологическая извитость (ПИ) внутренней сонной артерии (ВСА) не редкое заболевание, не смотря на полувековую историю изучения данной нозологии, некоторые вопросы, касающиеся этиологии, клиники, диагностики и тактики лечения остаются без ответа. Цель. Обзор литературы по оптимизации этиологии, клиники, диагностики и тактики лечения ПИ ВСА. Стратегия поиска. В ходе изучения данной патологии был проведен поиск актуальной литературы базы данных PubMed (MEDLINE) и научной электронной библиотеки «КиберЛенинка» (CYBERLENINKA) и eLIBRARY.RUглубиной поиска 20 лет (2001–2021 гг.). В некоторых случаях есть ссылки на более ранние публикации, имеющие историческую ценность. Поиск литературы включал публикации на русском и английском языках. Всего было найдено 488 источников, из которых были отобраны 52, которые соответствуют критериям включения, и исключают газетные публикации, описание клинических случаев, тезисы, а также дублирование или повтор информации. Результаты. В статье изложены основные гипотезы развития врожденных и приобретенных ПИ ВСА. Показана разнообразность клинической картины данной патологии. Представлены различные инструментальные методы диагностики ПИ ВСА, с преимуществами и недостатками каждого из них. Рассмотрена тактика лечения ПИ ВСА с современными методами реконструкции сонных артерии (СА). Выводы. На сегодняшний день нет однозначного мнения по поводу этиологии. Сужение просвета в месте перегиба артерии уменьшает кровоток по ВСА и может вызывать развитие общемозговой симптоматики. Диагностика ПИ ВСА включает ультразвуковые и лучевые методы, но нет стандартизированного алгоритма методов обследования. Симптоматическую ПИ ВСА с инструментально доказанной гемодинамически значимой деформацией, следует лечить хирургическим путем. Хирургическое лечение ПИ ВСА может привести к хорошим результатам, с низкими показателями заболеваемости и смертности. Introduction. Dolichoarteriopathy of the internal carotid artery (DICA) is not a rare disease, despite the half-century history of studying this nosology, some questions regarding the etiology, clinic, diagnosis and treatment tactics remain unanswered. Aim. A review of the literature on the optimization of the etiology, clinical picture, diagnosis, and treatment tactics of DICA. Search strategy. In the course of studying this pathology, a search was carried out for the current literature of the PubMed database (MEDLINE) and the scientific electronic library "CyberLeninka" (CYBERLENINKA) and eLIBRARY.RU with a search depth of 20 years (2001–2021). In some cases, there are links to earlier publications of historical value. The literature search included publications in Russian and English. A total of 488 sources were found, of which 52 were selected that meet the inclusion criteria and exclude newspaper publications, case reports, abstracts, and duplication or repetition of information. Results. The article presents the main hypotheses for the development of congenital and acquired DICA. The diversity of the clinical picture of this pathology is shown. Various instrumental methods for the diagnosis of DICA are presented, with the advantages and disadvantages of each of them. The tactics of treatment of DICA with modern methods of reconstruction of the carotid artery (CA) are considered. Conclusions. To date, there is no unequivocal opinion about the etiology. Narrowing of the lumen at the site of the bend of the artery reduces blood flow through the ICA and can cause the development of general cerebral symptoms. Diagnostics of DICA include ultrasound and radiation methods, but there is no standardized algorithm for examination methods. Symptomatic DICA with instrumental proven hemodynamically significant deformity should be treated surgically. Surgical treatment of DICA can lead to good results, with low morbidity and mortality. Кіріспе. Ішкі ұйқы артериясының (ІҰА) патологиялық бұрмалануы (ПБ) сирек кездесетін аурулар қатарында емес, бұл нозологияның жарты ғасырлық зерттелу тарихына қарамастан, этиологиясына, клиникасына, диагностикасына және ем тактикасына қатысты кейбір сұрақтар әлі күнге дейін жауапсыз қалуда. Мақсат. ІҰА ПБ этиологиясын, клиникасын, диагностикасын және емдеу тактикасын оңтайландыру бойынша әдебиеттерге шолу. Іздеу стратегиясы. Осы патологияны зерттеу барысында PubMed деректер базасының (MEDLINE) және «CyberLeninka» (CYBERLENINKA) ғылыми электронды кітапханасының және eLIBRARY.RU 20 жылдық іздеу тереңдігімен (2001–2021) ағымдағы әдебиеттерге іздеу жүргізілді. Кейбір жағдайларда тарихи құндылығы бар бұрынғы басылымдарға сілтемелер бар. Әдебиеттерді іздеуге орыс және ағылшын тілдеріндегі басылымдар кірді. Барлығы 488 дереккөз табылды, оның ішінен қосу критерийлеріне сәйкес келетін және газет жарияланымдарын, жағдай туралы есептерді, тезистерді және ақпараттың қайталануын немесе қайталануын жоққа шығаратын 52 дереккөз таңдалды. Нәтижелері. Мақалада туа біткен және жүре пайда болған ІҰА ПБ дамуының негізгі гипотезалары келтірілген. Бұл патологияның клиникалық көрінісінің әртүрлілігі көрсетілген. с диагностикасының әртүрлі аспаптық әдістері ұсынылған, олардың әрқайсысының артықшылықтары мен кемшіліктері бар. Ұйқы артериясын (КА) қалпына келтірудің заманауи әдістерімен ІҰА ПБ емдеу тактикасы қарастырылады. Қорытынды. Бүгінгі күні этиология туралы біржақты пікір жоқ. Артерияның иілу орнындағы арнасының тарылуы ІҰА арқылы қан ағымын азайтады және жалпы церебральды симптомдардың дамуын тудыруы мүмкін. ІҰА ПБ диагностикасы ультрадыбыстық және радиациялық әдістерді қамтиды, бірақ зерттеу әдістерінің стандартталған алгоритмі жоқ. Аспаптық дәлелденген гемодинамикалық маңызды деформациясы бар симптоматикалық ІҰА ПБ хирургиялық жолмен емделуі керек. ІҰА ПБ-ны хирургиялық емдеу жақсы нәтижелерге әкелуі мүмкін, аурушаңдық пен өлім-жітім төмен.