Kümeleme analizi ile Türkiye’nin biyoiklim bölgelerinin sınıflandırılması
Bu çalışmanın amacı, Türkiye için kümeleme analizi aracılığıyla biyoiklim sınıflandırması yaparak biyoiklim karakterini tanımlamak ve bölgesel farklılaşmayı açıklamaktır. Türkiye için biyoiklim indislerinin mekansal analizi, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’ne ait toplam 169 istasyonda 1960...
Saved in:
Published in | Türk Coğrafya Dergisi no. 77; pp. 67 - 76 |
---|---|
Main Authors | , |
Format | Journal Article |
Language | English |
Published |
30.06.2021
|
Online Access | Get full text |
Cover
Loading…
Abstract | Bu çalışmanın amacı, Türkiye için kümeleme analizi aracılığıyla biyoiklim sınıflandırması yaparak biyoiklim karakterini tanımlamak ve bölgesel farklılaşmayı açıklamaktır. Türkiye için biyoiklim indislerinin mekansal analizi, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’ne ait toplam 169 istasyonda 1960-2016 yılları arasında kaydedilen aylık sıcaklık ve yağış verileri kullanılarak gerçekleştirildi. Kümeleme analizi için Biyoiklim değişkenleri 3 farklı veri seti halinde kullanıldı. Sıcaklık baskın değişkenlerin (BIO1-BIO11) kümeleme analizi sonucunda 4, yağış baskın değişkenler (BIO12-BIO19) için 5, tüm değişkenlerin bir arada değerlendirildiği analizde (BIO1-BIO19) 6 küme tanımlandı. BIO1-BIO19 analizi sonucunda elde edilen kümelerin özellikleri: temel olarak yüksek sıcaklıkla karakterize olan ve Ege- Akdeniz kıyı kuşağı boyunca yayılan Küme 1; Kuraklık ve görece yüksek soğuk mevsim sıcaklıkları ile öne çıkan ve güneydoğuda dağılış gösteren Küme 2; soğuk karakter ile tanımlanan kuzeydoğu-doğu kesimlerdeki Küme 3; yine kuraklıkla tanımlanan ama daha soğuk kış karakterinde olan, iç bölgelerde geniş alana yayılmış ve en fazla istasyon sayısına sahip Küme 4; Marmara Bölgesi sınırlarında dağılışa sahip, biyoiklim karakteri olarak da Karasal (küme 4) ve nemli (Küme 6) arasında geçiş gösteren Küme 5 ve son olarak da nemlilik özelliği ile karakterize edilebilen ve Karadeniz kıyı kuşağı boyunca dağılış sergileyen Küme 6 olarak tanımlandı. Belirlenen örüntüler ve biyoiklim karakteristikleri bölgeselleşme üzerinde topografya ve iklimin ortak etkisini açıkça göstermektedir.
The aim of this study is undertaking a bioclimatic classification through cluster analysis for Turkey to define the bioclimatic character and explain regional differentiation. Spatial analysis of bioclimatic indices for Turkey was performed by using monthly records of temperature and precipitation totals for the period 1960-2016 at 169 stations of the Turkish State Meteorological Service. Bioclimatic variables were assessed in three different data sets for cluster analysis. For temperature dominant variables (BIO1-BIO11) four clusters; for precipitation dominant variables (BIO12-BIO19) five clusters and for all indices (BIO1-BIO19) six clusters were defined as a result of the analysis. Characteristics of clusters identified for BIO1-BIO19 indices can be summarised as: Cluster 1 is characterized basically by high temperature and spread along the Aegean-Mediterranean coastal belt (28 stations). Cluster 2 stands out with dry and relatively high temperatures in the cold season and shows the distribution in the southeast Anatolia (35 stations). Cluster 3 spreads over the northeast-east sections and defined by cold character (9 stations). Cluster 4 is also defined by dry conditions but has a colder winter character, predominates in wide areas of the inner regions and represented by the highest number of stations (53 stations). Cluster 5 roughly encompasses the Marmara Region and has a transitional character between continental (Cluster 4) and humid (Cluster 6) (29 stations), and finally Cluster 6 which can be defined by humid character and observed along the Black Sea coastal belt (15 stations). The determined patterns and bioclimatic characteristics clearly show the common effect of topography and climate on the regionalisation. |
---|---|
AbstractList | Bu çalışmanın amacı, Türkiye için kümeleme analizi aracılığıyla biyoiklim sınıflandırması yaparak biyoiklim karakterini tanımlamak ve bölgesel farklılaşmayı açıklamaktır. Türkiye için biyoiklim indislerinin mekansal analizi, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’ne ait toplam 169 istasyonda 1960-2016 yılları arasında kaydedilen aylık sıcaklık ve yağış verileri kullanılarak gerçekleştirildi. Kümeleme analizi için Biyoiklim değişkenleri 3 farklı veri seti halinde kullanıldı. Sıcaklık baskın değişkenlerin (BIO1-BIO11) kümeleme analizi sonucunda 4, yağış baskın değişkenler (BIO12-BIO19) için 5, tüm değişkenlerin bir arada değerlendirildiği analizde (BIO1-BIO19) 6 küme tanımlandı. BIO1-BIO19 analizi sonucunda elde edilen kümelerin özellikleri: temel olarak yüksek sıcaklıkla karakterize olan ve Ege- Akdeniz kıyı kuşağı boyunca yayılan Küme 1; Kuraklık ve görece yüksek soğuk mevsim sıcaklıkları ile öne çıkan ve güneydoğuda dağılış gösteren Küme 2; soğuk karakter ile tanımlanan kuzeydoğu-doğu kesimlerdeki Küme 3; yine kuraklıkla tanımlanan ama daha soğuk kış karakterinde olan, iç bölgelerde geniş alana yayılmış ve en fazla istasyon sayısına sahip Küme 4; Marmara Bölgesi sınırlarında dağılışa sahip, biyoiklim karakteri olarak da Karasal (küme 4) ve nemli (Küme 6) arasında geçiş gösteren Küme 5 ve son olarak da nemlilik özelliği ile karakterize edilebilen ve Karadeniz kıyı kuşağı boyunca dağılış sergileyen Küme 6 olarak tanımlandı. Belirlenen örüntüler ve biyoiklim karakteristikleri bölgeselleşme üzerinde topografya ve iklimin ortak etkisini açıkça göstermektedir.
The aim of this study is undertaking a bioclimatic classification through cluster analysis for Turkey to define the bioclimatic character and explain regional differentiation. Spatial analysis of bioclimatic indices for Turkey was performed by using monthly records of temperature and precipitation totals for the period 1960-2016 at 169 stations of the Turkish State Meteorological Service. Bioclimatic variables were assessed in three different data sets for cluster analysis. For temperature dominant variables (BIO1-BIO11) four clusters; for precipitation dominant variables (BIO12-BIO19) five clusters and for all indices (BIO1-BIO19) six clusters were defined as a result of the analysis. Characteristics of clusters identified for BIO1-BIO19 indices can be summarised as: Cluster 1 is characterized basically by high temperature and spread along the Aegean-Mediterranean coastal belt (28 stations). Cluster 2 stands out with dry and relatively high temperatures in the cold season and shows the distribution in the southeast Anatolia (35 stations). Cluster 3 spreads over the northeast-east sections and defined by cold character (9 stations). Cluster 4 is also defined by dry conditions but has a colder winter character, predominates in wide areas of the inner regions and represented by the highest number of stations (53 stations). Cluster 5 roughly encompasses the Marmara Region and has a transitional character between continental (Cluster 4) and humid (Cluster 6) (29 stations), and finally Cluster 6 which can be defined by humid character and observed along the Black Sea coastal belt (15 stations). The determined patterns and bioclimatic characteristics clearly show the common effect of topography and climate on the regionalisation. |
Author | SARIŞ, Faize ATASOY, Fazilet |
Author_xml | – sequence: 1 givenname: Fazilet surname: ATASOY fullname: ATASOY, Fazilet – sequence: 2 givenname: Faize orcidid: 0000-0002-1721-4959 surname: SARIŞ fullname: SARIŞ, Faize |
BookMark | eNotkLtOwzAYRj0UiVI68QLZUYr_-BJnRBU3UYmB7JEdO8iq4yCbJUy8Bo-Rhalb8iQ8CYEyHeno0zecM7TwnTcIXQDeQJ4BXL3VeiMIKzhdoCUQnKVMMH6K1jFahRkRvMA8W6Lnx_HQGmdak0gvnX23iXUmKcdD2NvefH98eusTZfvO7p1tEzV-uZd5H-yvj9Pgp6Fx0utpCNPgWjmrc3TSSBfN-p8rVN7elNv7dPd097C93qV1LmhKhaISC01IximbSYXWihPSYIqpFIxBQbJG5FoalgPDkJtCCa0kgxooJSt0ebytQxdjME31GmwrQ18Brv4qVHOF6liB_AAJo1rr |
CitedBy_id | crossref_primary_10_17211_tcd_1173420 |
Cites_doi | 10.17211/tcd.322515 10.26650/JGEOG295515 10.1080/02626660903546142 10.1023/A:1009714201917 10.1002/joc.1835 10.1016/0168-1923(90)90117-O 10.1002/joc.910 10.21829/abm109.2014.194 10.1046/j.1466-822X.2003.00042.x 10.1080/17445647.2014.891472 10.14687/jhs.v15i1.5040 10.1007/s00704-006-0294-9 10.1007/978-3-030-11720-7_13 10.14687/jhs.v13i3.3994 10.2458/azu_rangelands_v58i3_mitchell |
ContentType | Journal Article |
DBID | AAYXX CITATION |
DOI | 10.17211/tcd.835964 |
DatabaseName | CrossRef |
DatabaseTitle | CrossRef |
DatabaseTitleList | CrossRef |
DeliveryMethod | fulltext_linktorsrc |
EndPage | 76 |
ExternalDocumentID | 10_17211_tcd_835964 |
GroupedDBID | AAYXX CITATION M~E |
ID | FETCH-LOGICAL-c784-48b4a08d3326458d348ddb633f0404a8551932f87dae5715017e9b8dba51c1443 |
ISSN | 1302-5856 |
IngestDate | Fri Aug 23 01:01:10 EDT 2024 |
IsPeerReviewed | false |
IsScholarly | false |
Issue | 77 |
Language | English |
LinkModel | OpenURL |
MergedId | FETCHMERGED-LOGICAL-c784-48b4a08d3326458d348ddb633f0404a8551932f87dae5715017e9b8dba51c1443 |
ORCID | 0000-0002-1721-4959 |
PageCount | 10 |
ParticipantIDs | crossref_primary_10_17211_tcd_835964 |
PublicationCentury | 2000 |
PublicationDate | 2021-06-30 |
PublicationDateYYYYMMDD | 2021-06-30 |
PublicationDate_xml | – month: 06 year: 2021 text: 2021-06-30 day: 30 |
PublicationDecade | 2020 |
PublicationTitle | Türk Coğrafya Dergisi |
PublicationYear | 2021 |
References | ref13 ref12 ref15 ref14 ref30 ref11 ref10 ref2 ref1 ref17 ref16 ref19 ref18 ref24 ref23 ref26 ref25 ref20 ref22 ref21 ref28 ref27 ref29 ref8 ref7 ref9 ref4 ref3 ref6 ref5 |
References_xml | – ident: ref1 – ident: ref3 – ident: ref5 – ident: ref7 – ident: ref29 – ident: ref22 doi: 10.17211/tcd.322515 – ident: ref18 doi: 10.26650/JGEOG295515 – ident: ref21 doi: 10.1080/02626660903546142 – ident: ref2 doi: 10.1023/A:1009714201917 – ident: ref26 doi: 10.1002/joc.1835 – ident: ref9 doi: 10.1016/0168-1923(90)90117-O – ident: ref24 doi: 10.1002/joc.910 – ident: ref30 – ident: ref13 – ident: ref15 doi: 10.21829/abm109.2014.194 – ident: ref4 – ident: ref6 – ident: ref19 doi: 10.1046/j.1466-822X.2003.00042.x – ident: ref20 doi: 10.1080/17445647.2014.891472 – ident: ref28 doi: 10.14687/jhs.v15i1.5040 – ident: ref11 doi: 10.1007/s00704-006-0294-9 – ident: ref23 – ident: ref17 doi: 10.1007/978-3-030-11720-7_13 – ident: ref27 doi: 10.14687/jhs.v13i3.3994 – ident: ref8 – ident: ref25 doi: 10.2458/azu_rangelands_v58i3_mitchell – ident: ref16 – ident: ref10 – ident: ref12 – ident: ref14 |
SSID | ssib053869062 ssib026598378 |
Score | 1.8060592 |
Snippet | Bu çalışmanın amacı, Türkiye için kümeleme analizi aracılığıyla biyoiklim sınıflandırması yaparak biyoiklim karakterini tanımlamak ve bölgesel farklılaşmayı... |
SourceID | crossref |
SourceType | Aggregation Database |
StartPage | 67 |
Title | Kümeleme analizi ile Türkiye’nin biyoiklim bölgelerinin sınıflandırılması |
hasFullText | 1 |
inHoldings | 1 |
isFullTextHit | |
isPrint | |
link | http://utb.summon.serialssolutions.com/2.0.0/link/0/eLvHCXMwnV1Pb9MwFLdgXLggECD-DeWwnaKMurGT-NhVRYNpINEgjVPlf0HR2gxl3aE9IL4GHyMXTrs1n4RPwrOdpAF2GBxqp_Gfpv69PP9e8vyM0J7R-5nEUUAyLCHJVMAHchAoGWkM85GKQ7Ma-eRddPSRvD2lp1u3Zru6ZCkO5PradSX_gyqcA1zNKtl_QLbrFE7AMeALKSAM6Y0wPjavuQ_HC218wH1uOPU69-E-91NXUp7lK936MzATR1Xkq_P8bJ4vfGGrRPPP0Nq8xin8C8MsD3Hhssz6PNrD0mXzBW-q9Clt91OgW0wpAy6crThostI8FOkkKh1N33-yXJmv4RI7d5vp6MOb_THdZxNXmK91_1HEELd-c532DEG9gv0R9QSn2aTFqUe380Yz0bp9X_5S4cYkhYFfSnUA7JC5GOe_B8r-YwLr3AqNQWOaz6DxzDW-je4MY0aNWX7yddJqmmFEmYmk334HrW8DNlvrvPkPzWJO09-r7cX06EuPh6T30b3GgPBGThoeoFu6eIimx5srJwVeIwUeDLGXbq6sBPz89h3w9TrsPbH5scXdu6iroq4s3nVV1pXBua4eofT1JB0fBc12GYGMExKQRBA-SFQIhJxQyEmilIjCMAM9TXhCLVfPklhxTWOwA3CsmUiU4BRLMKvDx2inOC_0E-QpobgALszoQBGF44RBR_DhscQaWj9Fe-0gzL64oCiza8b-2c2qPUd3t8L0Au0sy0u9C0xvKV5a0H4BIw1ROw |
link.rule.ids | 315,786,790,27957,27958 |
linkProvider | ISSN International Centre |
openUrl | ctx_ver=Z39.88-2004&ctx_enc=info%3Aofi%2Fenc%3AUTF-8&rfr_id=info%3Asid%2Fsummon.serialssolutions.com&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=K%C3%BCmeleme+analizi+ile+T%C3%BCrkiye%E2%80%99nin+biyoiklim+b%C3%B6lgelerinin+s%C4%B1n%C4%B1fland%C4%B1r%C4%B1lmas%C4%B1&rft.jtitle=T%C3%BCrk+Co%C4%9Frafya+Dergisi&rft.au=ATASOY%2C+Fazilet&rft.au=SARI%C5%9E%2C+Faize&rft.date=2021-06-30&rft.issn=1302-5856&rft.issue=77&rft.spage=67&rft.epage=76&rft_id=info:doi/10.17211%2Ftcd.835964&rft.externalDBID=n%2Fa&rft.externalDocID=10_17211_tcd_835964 |
thumbnail_l | http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/lc.gif&issn=1302-5856&client=summon |
thumbnail_m | http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/mc.gif&issn=1302-5856&client=summon |
thumbnail_s | http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/sc.gif&issn=1302-5856&client=summon |