‘Frisse’ berglucht toch niet altijd gezond?

Samenvatting Eerdere onderzoeken naar de relatie tussen hoogte en COPD trokken tegenstrijdige conclusies. Een van de belangrijkste risicofactoren voor COPD wereldwijd namen ze daarbij echter vrijwel niet mee: fijnstof binnenshuis. Daarom vergeleken wij fijnstofconcentraties en COPD-prevalentie binne...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Published inHuisarts en wetenschap Vol. 63; no. 7; pp. 70 - 74
Main Authors Brakema, Evelyn, Kasteleyn, Marise, Molendijk, Eveline, Tabyshova, Aizhamal, van der Kleij, Rianne, van Boven, Job, Numans, M.E., Chavannes, N.H., Emilov, B., Akmatalieva, M., Mademilov, M., Sooronbaev, T., Williams, S.
Format Journal Article
LanguageDutch
Published Houten Bohn Stafleu van Loghum 01.07.2020
Subjects
Medicine
Medicine & Public Health
Onderzoek
Primary Care Medicine
Online AccessGet full text

Cover

Abstract Samenvatting Eerdere onderzoeken naar de relatie tussen hoogte en COPD trokken tegenstrijdige conclusies. Een van de belangrijkste risicofactoren voor COPD wereldwijd namen ze daarbij echter vrijwel niet mee: fijnstof binnenshuis. Daarom vergeleken wij fijnstofconcentraties en COPD-prevalentie binnenshuis tussen hooglanden en laaglanden in Kirgistan. Zowel fijnstof als COPD kwam alarmerend veel voor in de hooglanden. Maar ook in onze lage landen kunnen de fijnstof-concentraties binnenshuis oplopen tot ver boven de aanbevolen waarden, bijvoorbeeld tijdens het koken en openhaardgebruik.
AbstractList Samenvatting Eerdere onderzoeken naar de relatie tussen hoogte en COPD trokken tegenstrijdige conclusies. Een van de belangrijkste risicofactoren voor COPD wereldwijd namen ze daarbij echter vrijwel niet mee: fijnstof binnenshuis. Daarom vergeleken wij fijnstofconcentraties en COPD-prevalentie binnenshuis tussen hooglanden en laaglanden in Kirgistan. Zowel fijnstof als COPD kwam alarmerend veel voor in de hooglanden. Maar ook in onze lage landen kunnen de fijnstof-concentraties binnenshuis oplopen tot ver boven de aanbevolen waarden, bijvoorbeeld tijdens het koken en openhaardgebruik.
Author van Boven, Job
Chavannes, N.H.
Molendijk, Eveline
Tabyshova, Aizhamal
Kasteleyn, Marise
Sooronbaev, T.
Brakema, Evelyn
Mademilov, M.
Akmatalieva, M.
van der Kleij, Rianne
Williams, S.
Emilov, B.
Numans, M.E.
Author_xml – sequence: 1
  givenname: Evelyn
  surname: Brakema
  fullname: Brakema, Evelyn
  email: sandra.goren@sheerenloo.nl
  organization: Arts en PhD-student, Leids Universitair Medisch Centrum, Public Health en Eerstelijnszorg
– sequence: 2
  givenname: Marise
  surname: Kasteleyn
  fullname: Kasteleyn, Marise
  organization: Afdeling Longziekten, epidemioloog en universitair docent, Leids Universitair Medisch Centrum, Public Health en Eerstelijnszorg
– sequence: 3
  givenname: Eveline
  surname: Molendijk
  fullname: Molendijk, Eveline
  organization: Arts, Leids Universitair Medisch Centrum, Public Health en Eerstelijnszorg
– sequence: 4
  givenname: Aizhamal
  surname: Tabyshova
  fullname: Tabyshova, Aizhamal
  organization: Longarts, National Center of Cardiology and Internal Medicine, Pulmonary Department, Longarts en PhD-student, Huisartsgeneeskunde en Ouderengeneeskunde, Groningen Research Institute for Asthma and COPD (GRIAC), Universitair Medisch Centrum Groningen, Rijksuniversiteit Groningen
– sequence: 5
  givenname: Rianne
  surname: van der Kleij
  fullname: van der Kleij, Rianne
  organization: Medisch psycholoog en universitair docent, Leids Universitair Medisch Centrum, Public Health en Eerstelijnszorg
– sequence: 6
  givenname: Job
  surname: van Boven
  fullname: van Boven, Job
  organization: Universitair docent, Huisartsgeneeskunde en Ouderengeneeskunde, Groningen Research Institute for Asthma and COPD (GRIAC), Universitair Medisch Centrum Groningen, Rijksuniversiteit Groningen
– sequence: 7
  givenname: M.E.
  surname: Numans
  fullname: Numans, M.E.
  organization: Huisarts, Leids Universitair Medisch Centrum, Public Health en Eerstelijnszorg
– sequence: 8
  givenname: N.H.
  surname: Chavannes
  fullname: Chavannes, N.H.
  organization: Huisarts, Leids Universitair Medisch Centrum, Public Health en Eerstelijnszorg
– sequence: 9
  givenname: B.
  surname: Emilov
  fullname: Emilov, B.
  organization: Longarts, National Center of Cardiology and Internal Medicine, Pulmonary Department
– sequence: 10
  givenname: M.
  surname: Akmatalieva
  fullname: Akmatalieva, M.
  organization: Longarts, National Center of Cardiology and Internal Medicine, Pulmonary Department
– sequence: 11
  givenname: M.
  surname: Mademilov
  fullname: Mademilov, M.
  organization: Longarts, National Center of Cardiology and Internal Medicine, Pulmonary Department
– sequence: 12
  givenname: T.
  surname: Sooronbaev
  fullname: Sooronbaev, T.
  organization: Longarts, National Center of Cardiology and Internal Medicine, Pulmonary Department
– sequence: 13
  givenname: S.
  surname: Williams
  fullname: Williams, S.
  organization: CEO IPCRG, International Primary Care Respiratory Group (IPCRG)
BookMark eNp9j01OwzAQhS1UJNLCAdjlAqZjJ66TFUIVBaRKbGBt-WecJgoJstNFWPUYcL2ehFRlzWr0pPme3jcns67vkJBbBncMQC4j43kuKHCgICXQ8YIkrJArKkrGZyQBYAWVIOGKzGNsAETJmUzI8nj43oQ6RjweflKDoWr3djekQ293aVfjkOp2qBuXVvjVd-7-mlx63Ua8-bsL8r55fFs_0-3r08v6YUstE2KkmUNtJXqQBQovVlMC4TNdOPQ6l2gg52VptcmNNmgwM0XmpXHcIHecs2xB2LnXhj7GgF59hvpDh1ExUCdjdTZWk7E6GatxYviZidNvV2FQTb8P3TTzH-gXZXReYw
Cites_doi 10.1073/pnas.95.24.14009
ContentType Journal Article
Copyright Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) 2020
Copyright_xml – notice: Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) 2020
DBID AAYXX
CITATION
DOI 10.1007/s12445-020-0770-y
DatabaseName CrossRef
DatabaseTitle CrossRef
DatabaseTitleList
DeliveryMethod fulltext_linktorsrc
Discipline Medicine
EISSN 1876-5912
EndPage 74
ExternalDocumentID 10_1007_s12445_020_0770_y
GroupedDBID -Y2
.6V
.6W
.6X
1N0
29I
4.4
40D
4KC
4LB
4LO
AAPBV
ABJNI
ACGFS
ADINQ
ADKPE
AEGNC
AHBYD
AHSBF
AJBLW
ALMA_UNASSIGNED_HOLDINGS
AMKLP
CAG
COF
EBS
EJD
F5P
RSV
SDH
SMD
SOJ
U2A
VAPHP
0R~
AAJBT
AAYXX
CITATION
H13
ID FETCH-LOGICAL-c155y-3deac7ef078e5f56eac05f3a8defa47eb04299cab4babebe3b83f7bd2be2d2213
IEDL.DBID U2A
ISSN 0018-7070
IngestDate Fri Aug 23 02:02:28 EDT 2024
Sat Dec 16 12:01:49 EST 2023
IsPeerReviewed true
IsScholarly true
Issue 7
Language Dutch
LinkModel DirectLink
MergedId FETCHMERGED-LOGICAL-c155y-3deac7ef078e5f56eac05f3a8defa47eb04299cab4babebe3b83f7bd2be2d2213
PageCount 5
ParticipantIDs crossref_primary_10_1007_s12445_020_0770_y
springer_journals_10_1007_s12445_020_0770_y
PublicationCentury 2000
PublicationDate 2020-07-01
PublicationDateYYYYMMDD 2020-07-01
PublicationDate_xml – month: 07
  year: 2020
  text: 2020-07-01
  day: 01
PublicationDecade 2020
PublicationPlace Houten
PublicationPlace_xml – name: Houten
PublicationTitle Huisarts en wetenschap
PublicationTitleAbbrev Huisarts Wet
PublicationYear 2020
Publisher Bohn Stafleu van Loghum
Publisher_xml – name: Bohn Stafleu van Loghum
References Cohen JE, Small C. Hypsographic demography: the distribution of human population by altitude. Proc Natl Acad Sci U S A 1998;95:14009-14.
Institute for Health Metrics and Evaluation. GBD Compare Data Visualization. 2017. Geraadpleegd op 16 maart 2020.
World Health Organization. Chronic obstructive pulmonary disease (COPD). Geneva: WHO, 2017. Geraadpleegd op 21 december 2019.
770_CR3
770_CR2
770_CR1
References_xml – ident: 770_CR2
– ident: 770_CR3
  doi: 10.1073/pnas.95.24.14009
– ident: 770_CR1
SSID ssj0059217
Score 2.116509
Snippet Samenvatting Eerdere onderzoeken naar de relatie tussen hoogte en COPD trokken tegenstrijdige conclusies. Een van de belangrijkste risicofactoren voor COPD...
SourceID crossref
springer
SourceType Aggregation Database
Publisher
StartPage 70
SubjectTerms Medicine
Medicine & Public Health
Onderzoek
Primary Care Medicine
Title ‘Frisse’ berglucht toch niet altijd gezond?
URI https://link.springer.com/article/10.1007/s12445-020-0770-y
Volume 63
hasFullText 1
inHoldings 1
isFullTextHit
isPrint
link http://utb.summon.serialssolutions.com/2.0.0/link/0/eLvHCXMwlV1LSwMxEB5qBfEiPrG-2IMnJZpNNrvpSYpYilBPFnpbNi9bLdtSt4d66s_Qv9dfYrIPS0EPHgNDIN8M8yX5MhOAy6ZMFE8CgZR0VzdG-YgHhqKA6VBqYzgOXYFz9yns9ILHPuvXgPxcXaRvN5UimSfqVa2bJSJXTIwRjiKM5huwyVw3NBvDPdKqsi9rEr_ok-lzFNl4rpTM36ZY56J1ITTnl_Yu7JQbQ69VeHIPauloH7a6pfR9ALfLxWd76tTz5eLLc6-yRjM5yLxsLAdeOtSZl4yy4avyXvTHOFV3h9BrPzzfd1D52wGSltPniCqbAyNtLGdrZlhoR5gZmnClTRJEWuTUIRMRiERY6Kng1ERCEaGJIsSnR1BPx6k-Bi8UlprcsZxTbOEXXIlISRYoqn1sNG3AVbXueFI0tYhX7YsdSLEFKXYgxfMGXFfIxGV8v_9tffIv61PYJoU7EPbPoJ5NZ_rcknwmLnKvfgOnAaH4
link.rule.ids 315,783,787,27936,27937,41535,42604,52246
linkProvider Springer Nature
linkToHtml http://utb.summon.serialssolutions.com/2.0.0/link/0/eLvHCXMwlV3LSgMxFL1oBXUjPrE-Z-FKCWaSeaQrKWKp2nbVQnfD5GUrZSrtdFFX_Qz9vX6JyTwoBV24DIRAzg33JDm5JwA3NRFLFnscSWGvbrR0EfM0RZ6vAqG0ZjiwBc7tTtDseS99v1_UcU_L1-6lJJll6lWxm2EiW02MEQ5DjOabsGXt1a1hfo_Uy_Tr14ibG2W6DIVmQZdS5m9DrJPRuhKaEUxjH_aKnaFTz0N5ABvJ6BC224X2fQT3y8VXY2Ll8-Xi27HPskYzMUiddCwGTjJUqROP0uG7dN7U5ziRD8fQazx1H5uo-O4ACUPqc0SlSYKh0oa0la_9wLSwr2nMpNKxFyqecYeIucdjbrCnnFEdckm4IpIQl55AJRkn6hScgBtusudyRrHBnzPJQyl8T1LlYq1oFW7LeUcfuatFtPIvtiBFBqTIghTNq3BXIhMVC3z6d--zf_W-hp1mt92KWs-d13PYJXloEHYvoJJOZurSMH7Kr7II_wBgqqVT
linkToPdf http://utb.summon.serialssolutions.com/2.0.0/link/0/eLvHCXMwlZ3LSsNAFIYPWqG4Ea9Yr1m4UoZOMrlMV1LUUC8tLix0FzI3WylJadNFXfUx9PX6JM40CaWgC5eBIZDzD_Nl5j_nDMBVg8eCxi5DgpujGyVsRF1FkOtJn0ulKPZNgXO747e67lPP6xX3nE7KbPfSksxrGkyXpiSrj4SqrwrfNJVMZTFGOAgwmm3CliYRMTl9XadZLsVew7Hzppk2RYGe3KWt-dsr1sG07oouYRPuwk7xl2g1c1n3YCMZ7kO1XfjgB1BfzL_CsbHSF_Nvy6RoDae8n1lZyvtWMpCZFQ-zwYew3uVnmojbQ-iGD293LVRcfYC4BvwMEaEXxEAqDXDpKc_XT9hTJKZCqtgNJFtyhMfMZTHTOhBGiQqYcJh0hOPY5AgqSZrIY7B8pjll9uiUYK0Fo4IFgnuuINLGSpIaXJffHY3yDhfRqpexCVKkgxSZIEWzGtyUkYmKyT75e_TJv0ZfQvX1PoxeHjvPp7Dt5MogbJ9BJRtP5bmGf8YulgL_AFRRqZg
openUrl ctx_ver=Z39.88-2004&ctx_enc=info%3Aofi%2Fenc%3AUTF-8&rfr_id=info%3Asid%2Fsummon.serialssolutions.com&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&rft.genre=article&rft.atitle=%E2%80%98Frisse%E2%80%99+berglucht+toch+niet+altijd+gezond%3F&rft.jtitle=Huisarts+en+wetenschap&rft.au=Brakema%2C+Evelyn&rft.au=Kasteleyn%2C+Marise&rft.au=Molendijk%2C+Eveline&rft.au=Tabyshova%2C+Aizhamal&rft.date=2020-07-01&rft.pub=Bohn+Stafleu+van+Loghum&rft.issn=0018-7070&rft.eissn=1876-5912&rft.volume=63&rft.issue=7&rft.spage=70&rft.epage=74&rft_id=info:doi/10.1007%2Fs12445-020-0770-y&rft.externalDocID=10_1007_s12445_020_0770_y
thumbnail_l http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/lc.gif&issn=0018-7070&client=summon
thumbnail_m http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/mc.gif&issn=0018-7070&client=summon
thumbnail_s http://covers-cdn.summon.serialssolutions.com/index.aspx?isbn=/sc.gif&issn=0018-7070&client=summon